حتما بخوانید: مدیریت ریسک پروژه چگونه انجام می شود؟
ریسک پذیری چیست؟
شاید اصطلاحاتی نظیر او ریسک پذیری بالایی دارد، من به اندازه تو ریسک پذیر نیستم، برای موفقیت لازم نیست حتماً ریسک پذیری بالا داشته باشی و نظیر این‌ها را زیاد شنیده باشید. امروزه واژه ریسکپذیری (Risk-Taking) در بسیاری از مکالمات به کار برده میشود. اما منظور از ریسکپذیری چیست؟ چه کسانی واقعا مهارت ریسکپذیری را دارند؟ در این مقاله به‌طور کامل به مبحث ریسکپذیری می‌پردازیم.
ریسک (Risk) چیست؟
در بیمه، ریسک به معنای عدم اطمینان از وقوع خسارت و غیرقابل پیش‌بینی بودن وقوع پیش‌آمدها است. در ادبیات مالی، ریسک را می‌توان به صورت رویدادهای غیرمنتظره که معمولاً به صورت تغییر در ارزش دارایی‌ها یا بدهی‌ها می‌باشد، تعریف کرد. در واقع در مفهوم مالی به اختلاف بین بازده مورد انتظار و بازده واقعی یک سرمایه‌گذاری، ریسک گفته میشود.
انواع ریسک
ریسک انواع مختلفی دارد و برای هر کدام باید اقدامات متفاوتی انجام دهید. طبق نظریه نوین، ریسک به 2 نوع سیستماتیک و غیر سیستماتیک تقسیم میشود.
ریسک سیستماتیک
این ریسک غیر قابل اجتناب بوده و سرمایه‌گذار هیچ نقشی در کنترل آن ندارد. ریسک سیستماتیک مربوط به صنعت خاص یا یک شرکت نیست و کل بازار را در بر می‌گیرد. تقریبا تمامی اوراق بهادار تا حدی از این ریسک برخوردار هستند. مواردی نظیر نرخ تورم، تنش‌های سیاسی، سیاست‌های اقتصادی را می‌توان جزعی از این نوع ریسک دانست.
ریسک غیر سیستماتیک
ریسک غیر سیستماتیک قابل اجتناب است و سرمایه‌گذار میتواند آن را حذف یا کنترل کند. یکی از راه‌های کنترل این نوع ریسک، تنوع بخشیدن به پرتفوی سرمایه‌گذاری است. هرچه پرتفوی سرمایه‌گذاری شما متنوع‌تر باشد، ریسک غیر سیستماتیک آن کمتر می‌باشد.
چگونه ریسک‌پذیر حرفه‌ای باشیم؟
برای اینکه بتوانید یک ریسک‌پذیر حرفه‌ای باشید، به 3 نکته زیر توجه داشته باشید:
- معامله ریسک چیست و انواع آن کدام است؟ با ناشناخته‌ها سروکار دارد.
درک کردن معنای این جمله بسیار مهم است. اگرچه ممکن است سیستمی داشته باشید که بر اساس نتایج قبلی به آن اعتماد دارید، اما هر استراتژی یا هر معامله‌ای در هر زمانی ممکن است شکست بخورد. بعد از اینکه بر اساس معیارهای خود وارد معامله شدید، دیگر به حد سود رسیدن قیمت یا ریسک چیست و انواع آن کدام است؟ اینکه به حد ضررتان برخورد کند، تحت کنترل شما نیست. معامله‌گران اغلب در معاملات خود، معتقدند که اگر نقطه ورود امیدوارکننده باشد، باید برنده شوند و به سود برسند. این تفکر خطرناک و اشتباه است. شما هرگز نمی توانید پیش‌بینی کنید که آیا معامله شما برنده یا بازنده خواهد بود. به هر حال چرا باید وارد معاملات بازنده شوید!؟ به عنوان یک معامله‌گر باید نسبت به نتیجه معامله خود بی تفاوت باشید. اگر همه موارد را به درستی انجام داده باشید، نباید به اینکه سود یا زیان می‌کنید اهمیت بدهید.
نکته 1: درک کنید که نمی‌توانید نتیجه یک معامله را کنترل یا پیش‌بینی کنید یا از زیان معاملات جلوگیری کنید. معامله‌گر بودن به این معنی است که هر روز با ناشناخته‌ها سر و کار دارید.
2. زمانی که نرخ پیروزی (Win Rate) شما بالاست بیشتر ریسک کنید.
زمانیکه افراد شانس بیشتری برای سودآوری در یک معامله را دارند، مایل هستند تا ریسک بیشتری را برای آن بپذیرند. به نظر شما منطقی نیست زمانیکه نرخ پیروزی شما 75% است؛ بیشتر از زمانی که نرخ پیروزی استراتژی معاملاتی شما 50% است، ریسک کنید؟ نرخ پیروزی کمتر به این معنی است که احتمال معاملات ناموفق بیشتر خواهد بود. با این حال، نسبت ریسک به ریوارد (پاداش) (R/R) نیز باید منطقی باشد و اگر روند افزایشی سودهای یک معامله محدود شود، معامله توجیه ندارد؛ چه رسد به افزایش حجم.
نکته 2: خودسرانه ریسک ثابت 2% را در هر معامله تعیین نکنید. این یک افسانه است که ریسک 2٪ در هر معامله راه حل مناسبی است. باید ارتباط بینWin Rate، حجم معامله و تأثیرات آن بر موجودی حساب خود را هم در نظر بگیرید.
3. احساسات خود را کنترل کنید.
اگر هدف شما از معامله‌گری کسب درآمد است باید جدیت لازم را در آن داشته‌باشید. معامله خوب باید تکراری، کسل‌کننده و خسته‌کننده باشد. شاید بگویید اینگونه معامله‌کردن جذاب نیست. اما منظور این است که اگر هنگام انجام معاملات خود هیجان‌زده می شوید. یعنی برای کسب سود خود شادی می‌کنید یا به خاطر ضررهای خود گریه می‌کنید، شما یک معامله‌گر حرفه‌ای نیستید، بلکه یک قمارباز هستید.
در واقع معامله‌گری، فعالیتی است برای مقابله با احتمالات که ترکیب صحیح نسبت ریسک به پاداش و Win Rate به شما برتری میدهد و احتمال سودآوری شما را بالاتر می‌برد. تنها کار شما این است که مطمئن شوید معاملات خود را کاملا طبق برنامه خود انجام می‌دهید و از نظر عاطفی تحت تاثیر قرار نمی‌گیرید. این شرح شغل یک تریدر است.
نکته3: اگر به دنبال هیجان و سرگرمی هستید، معامله جای آن نیست. یک معامله‌گر، منطقی و بی‌احساس است و کارهای مشابه را بارها و بارها انجام میدهد.
درجات ریسک پذیری
افراد از نظر ریسکپذیری به 3 دسته افراد ریسک‌پذیر، ریسک‌گریز و افراد با درجه ریسکپذیری متوسط تقسیم می‌شوند.
افراد ریسک پذیر
افرادی نظیر کارآفرینان از درجه ریسکپذیری بالایی برخوردار هستند و طبیعتا بازده مورد انتظارشان نیز بالا است. همچنین برای افراد ریسک پذیری که سعی می‌کنند همیشه خود را به چالش بکشند، سرمایه‌گذاری در بورس میتواند جالب باشد. البته از بین این افراد باز هم درجات ریسک‌پذیر بودنشان با توجه به شرایطی که دارند نیز میتواند متفاوت باشد. می‌توان این چنین بیان کرد که فرد ریسک‌پذیر، کسی است که یک سرمایه‌گذاری با بازده مورد انتظار پایین‌تر و سطح ریسک بالاتر را به یک سرمایه‌گذاری بدون ریسک با بازده بالاتر ترجیح میدهد.
افراد ریسک گریز
اینگونه افراد معمولا خود را به خطر نمی‌اندازند و سعی بر انجام کارهایی دارند که برای آنها مخاطراتی را به همراه نداشته باشد و در واقع ریسکی آنها را تهدید نکند. علاوه بر این، بازدهی تضمین شده نیز برای آنها به همراه داشته باشد.
برای مثال این افراد پس‌انداز کردن در بانک را به سرمایه‌گذاری در بورس را ترجیح می‌دهند. همچنین خرید اوراق مشارکت، اوراق خزانه و . میتواند گزینه‌های خوبی برای این افراد باشد.
افراد با درجه ریسک پذیری متوسط
این افراد نسبت به ریسک خنثی عمل می‌کنند. در واقع ریسک مواردی که می‌خواهند در آن سرمایه‌گذاری کنند برایشان مهم نیست و بدون توجه به میزان ریسک، موردی را انتخاب می‌کنند که بازدهی بیشتر داشته باشد.
مزایای ریسک پذیری
از مزایای ریسک‌پذیر بودن می‌توان به این اشاره کرد که زمانیکه شما می‌دانید یک معامله win rate بیشتری دارد، حجم پول خود را در آن افزایش دهید و سود بیشتری کسب کنید یا به‌وسیله ریسک‌پذیر بودن تجربیات جدیدی کسب کنید.
اما به خاطر داشته باشید که ریسک کردن بدون دانش و آگاهی کافی روی معاملات مانند افزایش حجم معامله در زمان نادرست میتواند سرمایه شما را به خطر بیاندازد. پس حواستان باشد کجا و برچه اساسی ریسک می‌کنید.
جمع‌بندی
همانطور که مطالعه کردید، ریسک‌پذیر بودن با توجه به افراد و سرمایه‌گذاریشان درجات مختلفی دارد. هر شخص میتواند با توجه به میزان ریسکپذیری خود اقداماتی را در جهت کاهش یا افزایش آن انجام دهد. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد. برای آشنایی بیشتر با موضوعات بیشتر در این زمینه سایر مقالات آموزشی سایت کارگزاری اقتصاد بیدار را مطالعه نمایید.
انواع ریسک در سرمایه گذاری چیست؟
ریسک در ادبیات فارسی و گفتمان بین شهروندان عموما به عنوان واژه‌ای منفی شناخته میشود. در حالی که اگر ریسک پذیری را از زندگی حذف کنیم به روالی یکنواخت و خسته کننده می‌رسیم. در بازارهای مالی هم ریسک میتواند برای شما آورده مثبتی داشته باشد. اگر انواع ریسک در سرمایه گذاری و انواع ریسک را شناخته و با معیارهای سنجش ریسک آشنا باشید.
آیا انسان ریسک پذیری هستید؟
قبل از آنکه با انواع ریسک در سرمایه گذاری آشنا شویم بهتر است به این نکته اشاره کنیم که انسان‌ها به طور ذاتی در مقابل انواع ریسک به سه دسته تقسیم می‌شوند.
افراد ریسک پذیر: مشخص است که این دسته از افراد به طور ذاتی ابایی از ریسک کردن ندارند. کسانی که برای به دست آوردن نتیجه‌ای بهتر حاضراند کمی خطر کنند.
افراد ریسک گریز: این دسته از افراد به روالی ثابت خو گرفته‌اند و حاضر نیستند برای احتمال رسیدن به نتیجه‌ای بهتر تغییری در شرایط موجود ایجاد کنند.
افراد خنثی نسبت به ریسک: کسانی که در برابر ریسک پذیری یا ریسک گریزی عملکردی خنثی دارند.
ریسک در سرمایه گذاری و بازار سرمایه
عموما کسانی که به سرمایه گذاری روی می‌آورند علاقه‌ای به ریسک ندارند. به طور کلی ریسک سرمایه گذاری به معنی اختلاف میزان بازدهی واقعی نسبت به بازدهی مورد انتظار است. این بازدهی میتواند مثبت و یا منفی باشد.
اگر با معیارهای سنجش ریسک آشنا باشید، می‌توانید به بازدهی مثبت دست پیدا کنید. در کشور ما جدا از ریسکهای سنتی سرمایه گذاری، متغیرهای دیگری مانند تحریم، کسری بودجه، مذاکرات برجامی و … نیز بر بازدهی فعالیت اقتصادی شما تاثیرگذار است.
در سال‌های گذشته با توجه به نوسانات بازار و افزایش نرخ تورم، شهروندان به تکاپو برای حفظ سرمایه خود افتاده‌اند.
بازار طلا و سکه، بازار خودرو، بازار مسکن، سپرده‌های بلند مدت، اوراق قرضه، رمزارزها و البته بازار بورس به عنوان راهکاری برای حفظ سرمایه مورد توجه مردم قرار گرفته است.
مشخص است که تمامی فعالیت‌های اقتصادی با ریسک همراه است و شما زمانی می‌توانید کفه سود خود را سنگین کنید که با معیارهای سنجش ریسک آشنا شوید.
با تمام فراز و فرودهای بازار سرمایه در یکی دو سال گذشته همچنان بورس انتخاب مناسبی برای سرمایه گذاری است. به شرطی که شما علاوه بر دانش به زیر و بم این بازار و همچنین انواع ریسک در آن آشنا باشید. بر اساس آمارهای رسمی، طی ده سال گذشته بازدهی بازار سرمایه 4700 درصد بوده است! در حالی که این عدد برای بازار طلا 2000 درصد، برای بازار مسکن 1400 درصد و برای بازار خودرو 1600 است.
انواع ریسک در بازار سرمایه
دو نوع ریسک اصلی در بازار سرمایه وجود دارد. ریسک سیستماتیک و ریسک غیر سیستماتیک. در ادامه به توضیح این دو ریسک می‌پردازیم.
ریسک سیستماتیک
سرمایه گذار نمی‌تواند ریسک سیستماتیک را حذف کند. این ریسک مربوط به کلیت بازار است و مشخصا به سهم یا صنعت خاصی محدود نمی‌شود.
سیاست‌گذاری‌های کلان بازار سرمایه، تراز تجاری کشور، شرایط سیاسی و اجتماعی و همچنین تورم و ارزش پول ملی از جمله موارد تاثیر گذار در ریسک سیستماتیک بازار سرمایه است.
ریسک ریسک چیست و انواع آن کدام است؟ غیر سیستماتیک
ریسکهای غیر سیستماتیک قابل شناسایی و پیشگیری است. شما اگر با دانش و اطلاعات کافی وارد بازار سرمایه شوید؛ می‌توانید سویه منفی ریسک در سرمایه گذاری را حذف کرده و در مقابل به بازدهی مثبتی دست پیدا کنید.
ریسکهای غیر سیستماتیک شامل مدیریت ضعیف و تصمیمات اشتباه مدیران یک شرکت بورسی است که سرمایه گذار میتواند با عدم خرید آن سهم یا فروش به موقع ریسک منفی را به حداقل برساند.
ریسکهای جانبی
انواع ریسک در سرمایه گذاری فقط محدود به ریسکهای سیستماتیک و غیر سیستماتیک نمی‌شود. با شناخت دیگر موارد و معیارهای سنجش ریسک می‌توانید عملکرد بهتری در بازار سرمایه و سرمایه گذاری داشته باشید.
ریسک سبد
تمام تخم مرغ‌های خود را در یک سبد قرار ندهید. حتما شما هم این ضرب المثل را شنیده‌اید. در بازارهای مالی هم تئوری سبد همین مضمون را توضیح میدهد.
سرمایه گذاری در بازارهای مختلف و همچنین تنوع دارایی میتواند انواع ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهد. در بازار سرمایه هم می‌توانید با پورتفویی متنوع، در بازدهی کلی ریسک را کاهش دهید.
البته کاهش ریسک مطمئنا منجر به کاهش سود میشود. اما میتواند به همان میزان جلوی ضرر را نیز بگیرد.
ریسک تورم
نظام اقتصادی کشور ما چند دهه است که با تورم دست و پنجه نرم می‌کند و رسیدن به تورم یک رقمی سال‌ها است که به آرزویی دست نیافتنی بدل شده است.
تورم افسارگسیخته در سال‌های گذشته بسیاری از صنایع را دچار بحران کرده و شرایط را برای سرمایه گذاران سخت. در شرایط تورمی و بعضا رکود تورمی، ریسک تورم میتواند شرایط را برای سرمایه گذاران سخت کند.
به طور مثال اگر شما سالیانه بتوانید 50 درصد بازدهی مثبت داشته باشید و متوسط تورم کشور 40 درصد باشد؛ سود شما 10 درصد است.
به زبانی ساده‌تر، ریسک تورم سود شما را می بلعد. پس باید همواره حاشیه سود خود را بعد از کسر تورم محاسبه کنید.
ریسک سیاسی
یکی از مهمترین انواع ریسک در سرمایه گزاری برای شهروندان ایرانی، ریسک سیاسی است. تلاطم فضای سیاسی کشور و بی ثباتی در تصمیمات اقتصادی و جابه‌جایی مدیران رده بالا همواره بازار را تحت تاثیر قرار میدهد.
به ریسک سیاسی، ریسک کشور نیز می‌گویند.
ریسک نرخ ارز
به طور معمول افزایش نرخ ارز باید روی شرکت‌هایی تاثیر بگذارد که بخشی از مواد اولیه خود را از خارج تامین کنند. در صورت افزایش نرخ ارز، هزینه تولید افزایش پیدا می‌کند و سهام شرکت ارزان میشود.
اما در فضای اقتصادی کشور نرخ ارز روی تمامی اقلام مصرفی و تولیدی تاثیر گذاشته و میتواند سرمایه گذاران را با چالش جدی رو به رو کند.
ریسک نقد شوندگی
سرعت تبدیل دارایی به پول نقد از جمله مهمترین ویژگی‌های یک سرمایه‌گذاری خوب است. بازار سرمایه این قابلیت را دارد که در شرایط مناسب، به سرعت دارایی شما را به پول نقد تبدیل کند. ویژگی که مثلا در بازار مسکن وجود ندارد.
ریسک اعتباری
ریسک اعتباری مربوط به سرمایه گذارانی است که سهام دولتی یا اوراق قرضه خریداری می‌کنند. در این مورد ممکن است نهاد مربوطه به مشکل خورده و توانایی پرداخت سود و یا اصل سرمایه را نداشته باشد.
ریسک مالی
ریسک مالی مربوط به شرکت‌هایی است که وام‌های کلانی دریافت کرده‌اند و قادر به بازپرداخت نیستند. در این صورت سهامداران این شرکت‌ها با چالشی جدی در رابطه با ارزش سهام رو به رو خواهند شد.
ریسک تجاری
ریسک تجاری که یکی از انواع ریسک در سرمایه گذاری است مربوط است به کلیه هزینه‌های یک کسب و کار برای باقی ماندن در چرخه اقتصادی.
ریسک بازار
ریسک بازار که مربوط به تمامی فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه گذاری میشود، عبارت است از تغییر بازدهی بر اساس نوسانات کلی بازار.
ریسک نرخ بهره
ریسک نرخ بهره به تصمیمات و سیاست‌های بانک مرکزی بستگی دارد. ممکن است به عنوان مثال بازار سهام برای شما سود 30 درصدی را به ارمغان بیاورد. سودی که با ریسک همراه است.
اما اگر بانک مرکزی تصمیم بگیرد نرخ سود اوراق مشارکت و یا سپرده‌های بانکی را به 30 درصد برساند؛ آنوقت است که سودی بدون ریسک نصیب شما خواهد شد.
بهتر است برای رسیدن به سودی منطقی و ریسک کمتر، سرمایه مازاد خود را در بازارهای مختلفی سرمایه گذاری کنید.
بهترین روش مدیریت ریسک در بازار سرمایه
تمام کسانی که برای حفظ ارزش پول خود در بازار بورس و اوراق بهادار سرمایه گذاری می‌کنند اهل ریسک نیستند.
بسیاری از سرمایه گذاران سعی دارند از انواع ریسک سرمایه گذاری دوری کنند و به هیچ عنوان دچار ضرر نشوند. این افراد هم می‌توانند در بورس مشارکت داشته باشند.
صندوق‌های سرمایه گذاری ، از جمله راهکارهای مطمئن برای حفظ سرمایه و دوری از ریسک سرمایه گذاری است.
صندوق‌های سرمایه گذاری با سود ثابت، صندوق‌های سرمایه گذاری در سهام، صندوق‌های سرمایه گذاری مختلط، صندوق‌های سرمایه گذاری بازارگردانی و صندوق‌های سرمایه گذاری طلا از جمله راهکارهای کم ریسک یا بدون ریسک سرمایه گذاری در بازار بورس و اوراق بهادار است.
سخن آخر
با شناخت انواع ریسک در سرمایه گذاری و عکس‌العمل به موقع می‌توانید به راحتی از سرمایه خود محافظت کنید. مطمئنا هر سرمایه گذاری با ریسک همراه است اما می‌توان این ریسک را به بازدهی مثبت هدایت کرد. به شرطی که بازار هدف را بشناسید و با معیارهای سنجش ریسک آن آشنا باشید.
انواع ریسک در سرمایه گذاری چیست؟
ریسک در ادبیات فارسی و گفتمان بین شهروندان عموما به عنوان واژه‌ای منفی شناخته میشود. در حالی که اگر ریسک پذیری را از زندگی حذف کنیم به روالی یکنواخت و خسته کننده می‌رسیم. در بازارهای مالی هم ریسک میتواند برای شما آورده مثبتی داشته باشد. اگر انواع ریسک در سرمایه گذاری و انواع ریسک را شناخته و با معیارهای سنجش ریسک آشنا باشید.
آیا انسان ریسک پذیری هستید؟
قبل از آنکه با انواع ریسک در سرمایه گذاری آشنا شویم بهتر است به این نکته اشاره کنیم که انسان‌ها به طور ذاتی در مقابل انواع ریسک به سه دسته تقسیم می‌شوند.
افراد ریسک پذیر: مشخص است که این دسته از افراد به طور ذاتی ابایی از ریسک کردن ندارند. کسانی که برای به دست آوردن نتیجه‌ای بهتر حاضراند کمی خطر کنند.
افراد ریسک گریز: این دسته از افراد به روالی ثابت خو گرفته‌اند و حاضر نیستند برای احتمال رسیدن به نتیجه‌ای بهتر تغییری در شرایط موجود ایجاد کنند.
افراد خنثی نسبت به ریسک: کسانی که در برابر ریسک پذیری یا ریسک گریزی عملکردی خنثی دارند.
ریسک در سرمایه گذاری و بازار سرمایه
عموما کسانی که به سرمایه گذاری روی می‌آورند علاقه‌ای به ریسک ندارند. به طور کلی ریسک سرمایه گذاری به معنی اختلاف میزان بازدهی واقعی نسبت به بازدهی مورد انتظار است. این بازدهی میتواند مثبت و یا منفی باشد.
اگر با معیارهای سنجش ریسک آشنا باشید، می‌توانید به بازدهی مثبت دست پیدا کنید. در کشور ما جدا از ریسکهای سنتی سرمایه گذاری، متغیرهای دیگری مانند تحریم، کسری بودجه، مذاکرات برجامی و … نیز بر بازدهی فعالیت اقتصادی شما تاثیرگذار است.
در سال‌های گذشته با توجه به نوسانات بازار و افزایش نرخ تورم، شهروندان به تکاپو برای حفظ سرمایه خود افتاده‌اند.
بازار طلا و سکه، بازار خودرو، بازار مسکن، سپرده‌های بلند مدت، اوراق قرضه، رمزارزها و البته بازار بورس به ریسک چیست و انواع آن کدام است؟ عنوان راهکاری برای حفظ سرمایه مورد توجه مردم قرار گرفته است.
مشخص است که تمامی فعالیت‌های اقتصادی با ریسک همراه است و شما زمانی می‌توانید کفه سود خود را سنگین کنید که با معیارهای سنجش ریسک آشنا شوید.
با تمام فراز و فرودهای بازار سرمایه در یکی دو سال گذشته همچنان بورس انتخاب مناسبی برای سرمایه گذاری است. به شرطی که شما علاوه بر دانش به زیر و بم این بازار و همچنین انواع ریسک در آن آشنا باشید. بر اساس آمارهای رسمی، طی ده سال گذشته بازدهی بازار سرمایه 4700 درصد بوده است! در حالی که این عدد برای بازار طلا 2000 درصد، برای بازار مسکن 1400 درصد و برای بازار خودرو 1600 است.
انواع ریسک در بازار سرمایه
دو نوع ریسک اصلی در بازار سرمایه وجود دارد. ریسک سیستماتیک و ریسک غیر سیستماتیک. در ادامه به توضیح این دو ریسک می‌پردازیم.
ریسک سیستماتیک
سرمایه گذار نمی‌تواند ریسک سیستماتیک را حذف کند. این ریسک مربوط به کلیت بازار است و مشخصا به سهم یا صنعت خاصی محدود نمی‌شود.
سیاست‌گذاری‌های کلان بازار سرمایه، تراز تجاری کشور، شرایط سیاسی و اجتماعی و همچنین تورم و ارزش پول ملی از جمله موارد تاثیر گذار در ریسک سیستماتیک بازار سرمایه است.
ریسک غیر سیستماتیک
ریسکهای غیر سیستماتیک قابل شناسایی و پیشگیری است. شما اگر با دانش و اطلاعات کافی وارد بازار سرمایه شوید؛ می‌توانید سویه منفی ریسک در سرمایه گذاری را حذف کرده و در مقابل به بازدهی مثبتی دست پیدا کنید.
ریسکهای غیر سیستماتیک شامل مدیریت ضعیف و تصمیمات اشتباه مدیران یک شرکت بورسی است که سرمایه گذار میتواند با عدم خرید آن سهم یا فروش به موقع ریسک منفی را به حداقل برساند.
ریسکهای جانبی
انواع ریسک در سرمایه گذاری فقط محدود به ریسکهای سیستماتیک و غیر سیستماتیک نمی‌شود. با شناخت دیگر موارد و معیارهای سنجش ریسک می‌توانید عملکرد بهتری در بازار سرمایه و سرمایه گذاری داشته باشید.
ریسک سبد
تمام تخم مرغ‌های خود را در یک سبد قرار ندهید. حتما شما هم این ضرب المثل را شنیده‌اید. در بازارهای مالی هم تئوری سبد همین مضمون را توضیح میدهد.
سرمایه گذاری در بازارهای مختلف و همچنین تنوع دارایی میتواند انواع ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهد. در بازار سرمایه هم می‌توانید با پورتفویی متنوع، در بازدهی کلی ریسک را کاهش دهید.
البته کاهش ریسک مطمئنا منجر به کاهش سود میشود. اما میتواند به همان میزان جلوی ضرر را نیز بگیرد.
ریسک تورم
نظام اقتصادی کشور ما چند دهه است که با تورم دست و پنجه نرم می‌کند و رسیدن به تورم یک رقمی سال‌ها است که به آرزویی دست نیافتنی بدل شده است.
تورم افسارگسیخته در سال‌های گذشته بسیاری از صنایع را دچار بحران کرده و شرایط را برای سرمایه گذاران سخت. در شرایط تورمی و بعضا رکود تورمی، ریسک تورم میتواند شرایط را برای سرمایه گذاران سخت کند.
به طور مثال اگر شما سالیانه بتوانید 50 درصد بازدهی مثبت داشته باشید و متوسط تورم کشور 40 درصد باشد؛ سود شما 10 درصد است.
به زبانی ساده‌تر، ریسک تورم سود شما را می بلعد. پس باید همواره حاشیه سود خود را بعد از کسر تورم محاسبه کنید.
ریسک سیاسی
یکی از مهمترین انواع ریسک در سرمایه گزاری برای شهروندان ایرانی، ریسک سیاسی است. تلاطم فضای سیاسی کشور و بی ثباتی در تصمیمات اقتصادی و جابه‌جایی مدیران رده بالا همواره بازار را تحت تاثیر قرار میدهد.
به ریسک سیاسی، ریسک کشور نیز می‌گویند.
ریسک نرخ ارز
به طور معمول افزایش نرخ ارز باید روی شرکت‌هایی تاثیر بگذارد که بخشی از مواد اولیه خود را از خارج تامین کنند. در ریسک چیست و انواع آن کدام است؟ صورت افزایش نرخ ارز، هزینه تولید افزایش پیدا می‌کند و سهام شرکت ارزان میشود.
اما در فضای اقتصادی کشور نرخ ارز روی تمامی اقلام مصرفی و تولیدی تاثیر گذاشته و میتواند سرمایه گذاران را با چالش جدی رو به رو کند.
ریسک نقد شوندگی
سرعت تبدیل دارایی به پول نقد از جمله مهمترین ویژگی‌های یک سرمایه‌گذاری خوب است. بازار سرمایه این قابلیت را دارد که در شرایط مناسب، به سرعت دارایی شما را به پول نقد تبدیل کند. ویژگی که مثلا در بازار مسکن وجود ندارد.
ریسک اعتباری
ریسک اعتباری مربوط به سرمایه گذارانی است که سهام دولتی یا اوراق قرضه خریداری می‌کنند. در این مورد ممکن است نهاد مربوطه به مشکل خورده و توانایی پرداخت سود و یا اصل سرمایه را نداشته باشد.
ریسک مالی
ریسک مالی مربوط به شرکت‌هایی است که وام‌های کلانی دریافت کرده‌اند و قادر به بازپرداخت نیستند. در این صورت سهامداران این شرکت‌ها با چالشی جدی در رابطه با ارزش سهام رو به رو خواهند شد.
ریسک تجاری
ریسک تجاری که یکی از انواع ریسک در سرمایه گذاری است مربوط است به کلیه هزینه‌های یک کسب و کار برای باقی ماندن در چرخه اقتصادی.
ریسک بازار
ریسک بازار که مربوط به تمامی فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه گذاری میشود، عبارت است از تغییر بازدهی بر اساس نوسانات کلی بازار.
ریسک نرخ بهره
ریسک نرخ بهره به تصمیمات و سیاست‌های بانک مرکزی بستگی دارد. ممکن است به عنوان مثال بازار سهام برای شما سود 30 درصدی را به ارمغان بیاورد. سودی که با ریسک همراه است.
اما اگر بانک مرکزی تصمیم بگیرد نرخ سود اوراق مشارکت و یا سپرده‌های بانکی را به 30 درصد برساند؛ آنوقت است که سودی بدون ریسک نصیب شما خواهد شد.
بهتر است برای رسیدن به سودی منطقی و ریسک کمتر، سرمایه مازاد خود را در بازارهای مختلفی سرمایه گذاری کنید.
بهترین روش مدیریت ریسک در بازار سرمایه
تمام کسانی که برای حفظ ارزش پول خود در بازار بورس و اوراق بهادار سرمایه گذاری می‌کنند اهل ریسک نیستند.
بسیاری از سرمایه گذاران سعی دارند از انواع ریسک سرمایه گذاری دوری کنند و به هیچ عنوان دچار ضرر نشوند. این افراد هم می‌توانند در بورس مشارکت داشته باشند.
صندوق‌های سرمایه گذاری ، از جمله راهکارهای مطمئن برای حفظ سرمایه و دوری از ریسک سرمایه گذاری است.
صندوق‌های سرمایه گذاری با سود ثابت، صندوق‌های سرمایه گذاری در سهام، صندوق‌های سرمایه گذاری مختلط، صندوق‌های سرمایه گذاری بازارگردانی و صندوق‌های سرمایه گذاری طلا از جمله راهکارهای کم ریسک یا بدون ریسک سرمایه گذاری در بازار بورس و اوراق بهادار است.
سخن آخر
با شناخت انواع ریسک در سرمایه گذاری و عکس‌العمل به موقع می‌توانید به راحتی از سرمایه خود محافظت کنید. مطمئنا هر سرمایه گذاری با ریسک همراه است اما می‌توان این ریسک را به بازدهی مثبت هدایت کرد. به شرطی که بازار هدف را بشناسید و با معیارهای سنجش ریسک آن آشنا باشید.
آموزش مدیریت ریسک در معاملات ارز دیجیتال
۹۵ درصد از تریدر‌های مبتدی ارز‌های دیجیتال ضرر می‌کنند؛ دلیل اصلی این ضرر‌ها هم فقدان مهارت‌های مدیریت ریسک است که میتواند منجر به اقدامات عجولانه شود. به همین دلیل مدیریت ریسک یکی از مهمترین مؤلفه‌های تجارت ارز‌های دیجیتال است. داشتن درک درست از چگونگی مدیریت ریسک میتواند به شما کمک کند تا کل سرمایه خود را حفظ کنید. ریسکهای مالی، اشکال و اندازه‌های مختلفی دارند و ممکن است به روش‌های مختلفی طبقه‌بندی شوند. فرآیند مدیریت ریسک در این مقاله توضیح داده شده است. همچنین در این مقاله برخی از استراتژی‌هایی که به کاهش ریسک مالی کمک می‌کند، آورده شده است.
مدیریت ریسک چیست؟
ما دائماً در حال مدیریت ریسک در طول زندگی هستیم؛ چه در حین انجام کارهای روزمره مانند رانندگی یا در هنگام تهیه بیمه. در واقع مدیریت ریسک اساساً در مورد تجزیه و تحلیل و واکنش به ریسک‌ها است. اکثریت ما در زمان انجام فعالیت‌های روزمره به صورت ناخودآگاه آنها را مدیریت می‌کنیم. با این حال، زمانی که صحبت از بازارهای مالی و مدیریت آنها میشود، ارزیابی ریسک به یک عمل مهم و آگاهانه تبدیل می‌شوند.
مدیریت ریسک در اقتصاد به عنوان چارچوبی تعریف میشود که توضیح میدهد چگونه یک شرکت یا سرمایه‌گذار ریسکهای مالی را که در همه انواع سازمان‌ها وجود دارد، مدیریت می‌کند. برای تریدر‌ها و سرمایه‌گذاران این چارچوب ممکن است به منظور مدیریت چندین طبقه دارایی، مانند ارز‌های دیجیتال، بازار فارکس، بازار سهام، املاک و مستغلات باشد.
مدیریت ریسک چگونه کار می‌کند؟
شناسایی اهداف، شناسایی خطرات، ارزیابی ریسک، ایجاد اقدامات و نظارت، پنج فرآیند برای مدیریت ریسک هستند. با این حال، بسته به موقعیت، این فرآیند‌ها ممکن است بسیار متفاوت باشند.
۱. شناسایی اهداف
مرحله اول شناسایی اهداف اولیه است که اغلب به میزان تحمل ریسک شرکت یا فرد مرتبط میشود. به عبارت دیگر، برای رسیدن به اهداف خود آماده پذیرش چه میزان خطر هستند؟
۲. شناسایی ریسک
مرحله دوم شناسایی و تعریف ریسکهای احتمالی است. هدف از این مرحله، درک انواع رویداد‌هایی است که ممکن است پیامدهای زیانباری داشته باشد. این مرحله همچنین ممکن است اطلاعات مفیدی را ارائه دهد که به خطرات مالی در دنیای تجارت مرتبط نیست.
۳. ارزیابی ریسک
مرحله بعدی ارزیابی فراوانی و شدت پیش‌بینی‌شده خطرات آنها است. در این مرحله خطرات به ترتیب اهمیت اولویت‌بندی می‌شوند تا توسعه یا اجرای راه حل مناسب را آسان‌تر شود.
۴. تعریف پاسخ‌ها (واکنش‌ها)
مرحله چهارم، شناسایی پاسخ‌ها برای هر دسته از ریسک بر اساس درجه اهمیت آنها است. این مرحله مشخص می‌کند که در صورت بروز یک حادثه منفی چه اقداماتی باید انجام شود.
۵. مانیتورینگ
مرحله نهایی در اجرای فرایند مدیریت ریسک، ارزیابی میزان مؤثر بودن آن در واکنش به خطرات است. این امر اغلب مستلزم جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل مداوم داده‌ها است.
مدیریت ریسک مالی
یک استراتژی یا راه‌اندازی تجارت ممکن است به دلایل مختلفی شکست بخورد. برای مثال، اگر بازار خلاف موقعیت قرارداد آتی یک تریدر حرکت کند یا اگر احساسی شود و در جو فروش قرار گیرد، ممکن است ضرر کند. تریدر‌ها معمولاً استراتژی‌های اولیه خود را دلیل احساسات عاطفی نادیده می‌گیرند و یا کنار می‌گذارند. این امر به ویژه در زمان رکود بازار‌ها و لحظات تسلیم اتفاق می‌افتد.
اکثر افراد در بازارهای مالی معتقدند داشتن یک برنامه مدیریت ریسک خوب برای موفقیت آنها حیاتی است. در عمل، این برنامه‌های میتواند شامل قرار دادن حد ضرر (Stop-Loss) یا برداشت سود (Take-Profit) باشد.
یک استراتژی معاملاتی مستحکم باید مجموعه روشنی از گزینه‌ها را ارائه دهد که به معامله‌گران اجازه میدهد تا برای مقابله با سناریو‌های مختلف آمادگی بیشتری داشته باشند. با این حال، همانطور که قبلاً گفته شد، راه‌های مختلفی برای مدیریت ریسک وجود دارد. استراتژی‌ها باید به طور‌ایده‌آل تغییر کرده و به طور منظم تطبیق داده شوند. در ادامه چند نمونه از ریسکهای مالی، همراه با توضیح کوتاهی در مورد چگونگی کاهش آنها آورده شده است.
انواع مختلف ریسکهای مالی چیست؟
۱. ریسک بازار
این نوع ریسک را می‌توان با استفاده از سفارشات حد ضرر در هر معامله کاهش داد تا به طور خودکار پوزیشن‌ها قبل از اینکه بیش از حد سقوط کنند، خاتمه یابد.
۲. ریسک نقدینگی
تجارت در بازارهای با حجم بالا میتواند به کاهش ریسک نقدینگی کمک کند. دارایی‌هایی که ارزش بازار بالایی دارند معمولاً نقدشوندگی بیشتری دارند.
۳. ریسک اعتباری
این ریسک را می‌توان با معامله از طریق یک صرافی معتبر، که نیاز وام گیرندگان و وام‌دهندگان (یا خریداران و فروشندگان) را برای اعتماد به یکدیگر از بین می‌برد، کاهش داد.
۴. ریسک عملیاتی
سرمایه‌گذاران با تنوع بخشیدن به پرتفوی خود و اجتناب از قرار گرفتن در معرض یک پروژه یا شرکت واحد، می‌توانند ریسک عملیاتی را کاهش دهند. آنها همچنین ممکن است برای شناسایی سازمان‌هایی که احتمال کمتری مشکلات عملیاتی دارند، تحقیق کنند.
۵. ریسک سیستمیک
تنوع پرتفوی همچنین میتواند به کاهش ریسک سیستمیک کمک کند. با این حال، تنوع در این سناریو باید شامل ابتکاراتی با مفاهیم منحصر به فرد یا شرکت‌هایی از صنایع مختلف باشد. ترجیحاً آن‌هایی که کم‌ترین همبستگی را دارند.
کلام آخر
تریدر‌ها و سرمایه‌گذاران باید قبل شروع یک موقعیت معاملاتی یا تخصیص وجوه به یک سبد، یک برنامه مدیریت ریسک را در نظر بگیرند. با این حال، یادآوری این نکته که خطرات مالی هم ممکن است اجتناب ناپذیر باشند، ضروری است.
به طور کلی، مدیریت ریسک نحوه برخورد با خطرات را توصیف می‌کند، اما تنها در مورد اجتناب از آنها نیست. همچنین مستلزم تفکر استراتژیک به منظور پذیرفتن خطرات اجتناب ناپذیر به مؤثرترین روش ممکن است. به بیان دیگر، شناخت، تجزیه و تحلیل و نظارت بر خطرات در پرتو موقعیت و برنامه است. هدف مدیریت ریسک ارزیابی نسبت ریسک/پاداش است تا بتوان بهترین موقعیت را انتخاب کرد.
سوالات متداول
مدیریت ریسک چیست؟
مدیریت ریسک اساساً در مورد تجزیه و تحلیل و واکنش به ریسک‌ها است.
فرایند مدیریت ریسک چگونه است؟
شناسایی اهداف، شناسایی خطرات، ارزیابی ریسک، ایجاد اقدامات و نظارت، پنج فرآیند مدیریت ریسک هستند.
استراتژی معاملاتی چیست؟
یک استراتژی معاملاتی مستحکم باید مجموعه روشنی از گزینه‌ها را ارائه دهد که به معامله‌گران اجازه میدهد تا برای مقابله با سناریو‌های مختلف آمادگی بیشتری داشته باشند.
انواع ریسکهای مالی چیست؟
۱. ریسک بازار ۲. ریسک نقدینگی ۳. ریسک اعتباری ۴. ریسک عملیاتی ۵. ریسک سیستمیک
نکته: توجه داشته باشید این مقاله صرفا با هدف راهنمایی و آشنایی نوشته شده و آکادمی ارز دیجیتال ارزتودی مسئولیتی در مقابل تصمیمات افراد یا عواقب مالی آن ندارد.
ریسک چیست ؟
در این مقاله قصد داریم تا تعریف دقیقی از ریسک و همچنین مدیریت ریسک ارائه دهیم. مفهوم علمی از عدم قطعیت با حرفه مهندسی مکانیک در اواخر قرن 19 به تدریج تکامل‌یافته است و از اوایل قرن 20 به‌عنوان یک عامل مهم به رسمیت شناخته‌شده است، به این صورت که توانایی کاهش عدم اطمینان، در عملکرد کلی سازمان تعیین‌کننده است و آن را تحت تأثیر قرار میدهد. عدم قطعیت به‌عنوان ناتوانی ادراکی فرد در پیش‌بینی دقیق یاد میشود که به دلیل نبود اطلاعات کافی و یا قادر نبودن به تمایز قائل شدن میان داده‌ها، اتفاق می‌افتد.
تعاریف متفاوتی برای انواع ریسک مثبت و منفی وجود دارد اما با مطالعه دقیق تر منابع علمی، ریسک ها از نظر نوع تاثیرگذاری به سه دسته تقسیم می‌شوند:
- تعاریف منفی ؛ در اینگونه تعاریف بر روی جنبه منفی تأکید شده و معمولاً ریسک را به صورت رویدادی که تنها موجب مشکل، کمبود ، آسیب‌دیدگی و… میشود در نظر می‌گیرد و رویدادهای احتمالی مثبت را جدا از مفهوم ریسک و با عناوینی مثل شانس یا فرصت بیان می‌کنند.
- تعارف خنثی ؛ در این نوع تعاریف به مضر یا مفید بودن اشاره‌ای نگردیده و تنها ریسک را به‌عنوان عدم قطعیت یا حادثه‌ای که میتواند بر اهداف سیستم یا پروژه و نحوه رسیدن به آنها تأثیر بگذارد مطرح گردیده است و در کل آن را نتیجه احتمال وقوع و پیامد ناشی از آن تعریف می‌کنند.
- تعاریف جامع ؛ در این نوع نگاه، ریسک به‌صورت رویدادی احتمالی در نظر گرفته‌شده است که در صورت وقوع میتواند نتایج مثبت یا منفی برای اهداف پروژه یا سیستم در برداشته باشد. در واقع هم میتواند تهدیدی برای اهداف باشد و هم فرصتی را برای بهبود به وجود آورد.
تفاوت ریسک و عدم قطعیت در چیست (Risk ریسک چیست و انواع آن کدام است؟ and uncertainty)
Risk رویدادی احتمالی در آینده تلقی میشود که میتواند جدای از مطلوب یا نامطلوب بودن، بر روی اهداف تاثیرگذار باشد. در این تعریف دو نکته حائز اهمیت است: احتمال و پیامد. یعنی برای هر ریسک یک احتمال برای رخداد آن و پیامدهایی در صورت وقوع آن قابل تصور است. این اطلاعات باعث می شوند که ریسک قابل مدیریت و کنترل باشد. ولی در مورد عدم قطعیت تقریبا هیچ دانش خاصی از آینده وجود ندارد، شرایط امکان سنجی و کمی سازی آن وجود ندارد، پیامدهای آن مشخص نیست و در نتیجه کنترل آن بدلیل نبود اطلاعات از عهده فرد یا سازمان خارج است.
به عنوان مثال، در حالی که ارزیابی احتمال وقوع تصادفی در جاده خیلی آسان است، ارزیابی ریسک و خطر گدازش سوخت اتمی بسیار دشوار است. می‌توان علت را چنین توضیح داد که در تصادفات جاده‌ای، اطلاعات زیادی برای ارزیابی ریسک موجود است، اما در مورد گدازش سوخت اتمی اطلاعات بسیار کمی وجود دارد. پس می‌توان وجه تمایز و تفاوت آنها را این گونه بیان نمود که ریسک قابل‌کنترل و مدیریت است و عدم قطعیت به‌طورکلی بدون ترسیم الگوی نظری غیرقابل‌کنترل است.
تفاوت Risk و uncertainty به نوعی در داشتن و نداشتن اطلاعات است
تاریخچه مدیریت ریسک در جهان
مدیریت ریسک یک فرآیند سیستماتیک جهت برنامه‌ریزی، ساختاردهی، تجزیه‌وتحلیل، واکنش به ریسکهای پروژه و کنترل و مدیریت آنها می‌باشد. برای اجرای اثربخش و کارآمد آن باید مجموعه‌ای از فرآیند های ساختار یافته و رسمی وجود داشته باشد. روش پِرت ( P rogram E valuation And R eview T echnique) برای اولین بار در سال 1950 جهت ساخت و راه اندازی پروژه پولاریس ایجاد گردید و به عنوان اولین روش برنامه ریزی رسمی پروژه که ریسک پروژه و عدم اطمینان مربوط به فعالیت‌های پروژه را در برنامه ریزی دخالت داد، مطرح گردید که به نوعی اولین مدیریت ریسک پروژه نیز بوده است. این رویکرد از شبکه‌ای از فعالیت‌ها که در آن فعالیت‌ها دارای مدت زمان‌های احتمالی بوده و از توزیع احتمالی یا تخمینی تبعیت می‌کنند، تشکیل گردیده است.
در اواخر سال 1960 محققان مدل‌های احتمالی ساختار درخت تصمیم برگرفته از فرآیند مارکوف را ریسک چیست و انواع آن کدام است؟ مطرح نمودند. در این مدل فعالیت‌ها در طول چرخه حیات فرآیند و در مدت‌زمان‌های مختلفی تعریف می‌شوند و به عبارتی وجود فعالیت‌ها نیز به‌صورت احتمالی بیان می‌گردند. در اواسط سال 1990، انجمن مدیریت پروژه در جهت توسعه راهنمای آنالیز و مدیریت ریسک، 9 مرحله تدوین نمود. این ساختار چکیده‌ی تجربیات متعدد به دست آمده از سازمان‌های انگلیسی بود که سال‌های متمادی فرآیندهای مدیریت ریسک را به‌طور موفق استفاده نموده‌اند.
Risk management راهی برای تبدیل غیر ممکن به ممکن ها
حتما بخوانید: مدیریت ریسک پروژه چگونه انجام می شود؟
مزایای مدیریت ریسک برای سازمان ها چیست ؟
مدیریت پویای ریسک برای سازمان مزایای بسیاری دارد که عبارت‌اند از:
- افزایش احتمال نائل شدن به اهداف و مقاصد استراتژیک
- تصمیم‌گیری‌های آگاهانه
- بهبود یادگیری سازمانی
- شناسایی شبهات و احتمالاتی که باید در تمام سطوح مدیریت، چک و کنترل شوند
- شناخت اینکه چطور ریسک‌ها بر هم تأثیر متقابل دارند
- شناخت تأثیر اتخاذ اقدامات مختلف
- تقلیل غافلگیری‌های ناخواسته
- اطلاق ریسک‌ها به‌عنوان موقعیت های ایجادشده نه تهدید
- آگاهی از نیاز به شناسایی و برخورد با ریسک در سرتاسر سازمان
- تخصیص و استفاده اثربخش از منابع برای برخورد با ریسک
- افزایش احتمال ریسکپذیری
- بهبود اثربخشی و کارایی عملیات
- ارتقا کیفیت و قابلیت اطمینان محصولات یا خدمات
- و…..
در واقع مدیریت ریسک به سازمان این امکان را میدهد تا در اجرای فعالیت‌های تجاری خود، خطرات غیرمنتظره و پیچیدگی‌هایی که ممکن است در این مسیر قرار بگیرند را شناسایی کند.
دیدگاه شما