سرمایه گذاری و معامله اوراق بهادار

من در تاریخ ۱۰ فروردین ۱۴۰۰، خودروی خود را به دارنده‌ی این برگه انتقال خواهم داد.

صندوق های سرمایه گذاری آپشن دار می شوند

با ابلاغیه سازمان بورس و اوراق بهادار، از این پس صندوق‌های سرمایه گذاری مجاز به فعالیت در بازار اختیار معاملات در بورس کالای ایران خواهند بود تا علاوه بر متنوع سازی سبد دارایی صندوق های سرمایه گذاری، امکان پوشش ریسک سرمایه گذاری در بازار کالا نیز برای صندوق ها فراهم شود.

به گزارش «کالاخبر»؛ مدیریت نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار، امکان اتخاذ موقعیت در معاملات قراردادهای اختیار معامله گواهی سپرده کالایی توسط صندوق های سرمایه گذاری را ابلاغ کرد.

در نامه این مدیریت آمده است: به منظور پوشش نوسان قیمت گواهی سپرده کالایی در پرتفوی صندوق های سرمایه گذاری که مطابق امیدنامه مجاز به سرمایه گذاری در گواهی سپرده کالایی هستند، مدیران صندوق های مذکور مجاز به اتخاذ موقعیت در معاملات قراردادهای اختیار معامله گواهی سپرده کالایی خواهند بود.

به این ترتیب صندوق های سرمایه گذاری مشروط به اینکه حداکثر میزان سرمایه گذاری آن ها در گواهی سپرده کالایی و موقعیت خرید در معاملات قراردادهای اختیار معامله خرید گواهی سپرده کالایی از حداکثر نصاب تعیین شده در امیدنامه صندوق جهت سرمایه گذاری در گواهی سپرده کالایی بیشتر نباشد، مجاز به اتخاذ موقعیت خرید در معاملات سرمایه گذاری و معامله اوراق بهادار قراردادهای اختیار معامله خرید گواهی سپرده کالایی هستند.

همچنین اتخاذ موقعیت خرید در معاملات قراردادهای اختیار معامله فروش گواهی سپرده کالایی، حداکثر به تعداد گواهی سپرده کالایی موجود در پرتفوی سرمایه گذاری صندوق امکان پذیر است.

علاوه بر این، صندوق مجاز به اتخاذ همزمان موقعیت فروش در معاملات قراردادهای اختیار معامله خرید و موقعیت خرید در معاملات قراردادهای اختیار معامله فروش گواهی سپرده کالایی، به تعداد گواهی سپرده کالایی موجود در پرتفوی سرمایه گذاری صندوق است.

در انتهای این ابلاغیه آمده است: در صورتی که مجمع سرمایه گذاری و معامله اوراق بهادار صندوق مطابق اساسنامه برگزار شده و مصوبات آن تنها در خصوص اصلاح ترکیب دارایی های صندوق، موضوع این ابلاغیه باشد، ارسال صورتجلسه به منزله ثبت نزد سازمان خواهد بود و اعمال آن از تاریخ ارسال با رعایت قوانین و مقررات امکانپذیر است. همچنین آخرین حد نصاب های سرمایه گذاری صندوق های سرمایه گذاری در تارنمای سازمان، بخش نهادهای مالی تحت نظارت، صندوق های سرمایه گذاری قابل بهره برداری است.

متنوع سازی سبد سرمایه گذاری صندوق های کالایی

براساس این گزارش، ابزار گواهی سپرده کالایی در جهت تکمیل زنجیره ابزارهای معاملاتی روی کالاها در بورس کالای ایران طراحی شده است. همچنین وجود زنجیره کامل از ابزارهای معاملاتی در بورس کالا، موجبات بهینه سازی سرمایه گذاری برای فعالان بازار سرمایه در حوزه کالایی را فراهم و معاملات آنان را تسهیل کرده است.

به عنوان نمونه در حال حاضر برای محصول زعفران در بورس کالای ایران ابزارهای معاملاتی مختلف شامل گواهی سپرده کالایی، قراردادهای آتی و اختیار معامله جهت سرمایه گذاری مستقیم در دسترس سرمایه گذاران است و برای سرمایه گذاری غیر مستقیم نیز سرمایه گذاران قادر به سرمایه گذاری در صندوق های کالایی کشاورزی تأسیس شده در بورس کالای ایران جهت انتفاع از نوسانات قیمت کالاهای کشاورزی اعم از زعفران خواهند بود.

علاوه بر صندوق های سرمایه گذاری کالایی کشاورزی در حال حاضر شاهد حضور روزافزون سایر صندوق های سرمایه گذاری در بازار گواهی سپرده کالایی هستیم.

ابزار گواهی سپرده کالایی به عنوان یک دارایی با نوسانات متفاوت با سهام و سایر دارایی های موجود در بازار سرمایه می تواند برای متنوع سازی سبد سرمایه گذاری صندوق های کالایی به کار گرفته شود. بنابراین صندوق های سرمایه گذاری می توانند بخشی از سرمایه خود را به گواهی سپرده کالایی و انتفاع از نوسانات قیمت کالاها که تابعی از نوسانات قیمت های جهانی کالا و تورم داخلی می باشد، اختصاص دهند.

به ویژه در زمان هایی که نوسانات قیمت ها در بازار سهام مطلوب صندوق های سرمایه گذاری نیست توجه به بازار گواهی سپرده کالایی اهمیت ویژه ای دارد. در این بین کالاها نیز می توانند نوسانات قیمتی نامطلوبی به همراه داشته باشند بنابراین امکان پوشش ریسک سرمایه گذاری در بازار کالا به وسیله ابزارهای مشتقه ضروری خواهد بود؛ از این رو سازمان بورس و اوراق بهادار در ابلاغیه اخیر تحت شرایطی فعالیت صندوق های سرمایه گذاری در بازار اختیار معامله را مجاز شمرده است.

اوراق بهادار چیست؟ هرآنچه باید بدانید

بازارهای سرمایه گذاری و معامله اوراق بهادار مالی در سرتاسر جهان، شامل بخش‌های مختلفی است، یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در بازارهای مالی، «اوراق بهادار» است. در این مطلب، با کمک مقاله‌ای از وب‌سایت اینوستوپدیا، با تعریف اوراق بهادار، انواع آن، سرمایه‌گذاری و معامله‌گری در این حوزه و وضعیت قانون‌گذاری آن آشنا خواهید شد.

اوراق بهادار چیست؟

اوراق بهادار (Security)، به هر دارایی یا حقی گفته می‌شود که ماهیت غیرفیزیکی دارد، از نظر قانون معتبر شناخته می‌شود و می‌توان آن را به فروش رساند.

در بیشتر کشورها، اوراق بهادار شامل موارد زیر می‌شود:

• یک موقعیت مالکیتی در شرکت‌هایی که به صورت عمومی در بورس معامله می‌شوند (سهام در بورس)
• یک رابطه طلبکاری از یک نهاد دولتی یا خصوصی (اوراق قرضه)
• یا یک حق مالکیت بر ابزارهای مالی مشتقه (قرارداد آتی یا قرارداد اختیار)

به زبان ساده، اوراق بهادار وعده‌ای است که از نظر قانونی لازم‌الاجرا است و می‌توان آن را خرید، فروخت و یا با چیز ارزشمند دیگری مبادله کرد.

برای درک بهتر اوراق بهادار به این مثال توجه کنید. فردی روی کاغذی می‌نویسد:

من در تاریخ ۱۰ فروردین ۱۴۰۰، خودروی خود را به دارنده‌ی این برگه انتقال خواهم داد.

اگر این برگه به تأیید یک نهاد دولتی یا قانونی برسد، تبدیل به اوراق بهادار می‌شود؛ یعنی ورقی که بها دارد. بنابراین این برگه دارای ارزش است و ممکن است مردم به خرید یا فروش این برگه علاقه نشان دهند. بدیهی است که اگر خودرو تا قبل از تحویل صحیح و سالم مانده باشد، ارزش برگه نیز بالا خواهد رفت. در مقابل اگر مشکلی برای اتومبیل پیش بیاید، افراد علاقه کمتری به در اختیار داشتن آن برگه نشان خواهند داد و در نتیجه، ارزش آن افت خواهد کرد.

انواع اوراق بهادار

اما در ایران، این وظیفه به «شورای عالی بورس و اوراق بهادار» و «سازمان بورس و اوراق بهادار» محول شده است. طبق قوانین اوراق، مصوب سال ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی، تعریف این دو نهاد به شرح زیر است:

«شورا» بالاترین رکن بازار است که تصویب سیاست‌های کلان آن بازار را برعهده دارد. اعضـای شورا به شرح زیر است:

• وزیر امور اقتصادی و دارایی
• وزیر بازرگانی
• رییس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
• رؤسای اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و اتاق تعاون
• رئیس «سازمان» که به عنوان دبیر شورا و سخنگوی سازمان نیز انجام وظیفه خواهد کرد
• دادستان کل کشور یا معاون وی
• یک نفر نماینده از طرف کانون‌ها
• سه نفر خبره مالی منحصراً از بخش خصوصی با مشورت تشکل‌هـای حرفـه‌ای بـازار اوراق بهـادار بـه پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیئت وزیران
• یک نفر خبره منحصراً از بخش خصوصی به پیشنهاد وزیر ذیربط و تصویب هیئت وزیـران بـرای هـر بورس کالایی

سازمان بورس

«سازمان بورس»، یک موسسه عمومی غیردولتی است که دارای شخصیت حقـوقی و مـالی مسـتقل بـوده و از محـل کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق پذیرش شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار و سایر درآمدها اداره می‌شود.

برای اطلاع از جزئیات تعاریف و قوانین بورس در ایران، می‌توانید به وب‌سایت سازمان بورس مراجعه کنید.

انواع بازارهای مالی

بازارهای مالی یا Financial Markets زیر مجموعه‌ای از نظام اقتصادی هستند که در آنها وجوه، اعتبارات و سرمایه در قالب قوانین و مقررات مشخصی، از صاحبان پول و سرمایه به سمت متقاضیان جریان دارد. به بیان ساده‌تر به بازاری که در آن دارایی‌های مالی مانند سهام، سپرده‌های سرمایه‌گذاری، طرح‌های بازنشستگی، انواع بیمه ‌نامه‌ها و اوراق بهادار معامله می‌شود، بازار مالی گفته می‌شود که نقش یک واسطه بین خریداران و فروشندگان را ایفا می‌کند.

در واقع این بازارها شرایطی را فراهم می‌کنند تا افراد بتوانند اوراق بهادار خود را به فروش برسانند و یا در ازای پرداخت پول، صاحب قسمتی از سهام یک شرکت شوند و تیم آسان‌بورس تصمیم دارد تا در راستای آموزش بورس به توضیح جامع مفهوم فوق بپردازد.

کاربرد بازارهای مالی

بازارهای مالی پویا، منافع بسیار زیادی را برای نظام‌های اقتصادی فراهم می‌کنند که مهمترین آنها عبارتند از:

• تجمیع منابع خرد و تخصیص آنها به سرمایه‌گذاران
• کمک به کشف قیمت منابع به صورت غیر دستوری
• تقویت نقدشوندگی در نظام‌های مالی
• ایجاد ارتباط مشخص بین ریسک و بازده
• هدایت نقدینگی به مسیری درست و جلوگیری از رشد بازارهای ناسالم
• بهبود شفافیت در فعالیت‌های اقتصادی
• کمک به اعمال سیاست‌های پولی و مالی بانک مرکزی و دولت

انواع بازارهای مالی

بازارهای مالی بر اساس حق مالی، سررسید ابزار مورد معامله، ساختار سازمانی و زمان واگذاری در چهار دسته‌ی مختلف طبقه‌بندی می‌شوند:

بازارهای مالی بر اساس حق مالی

بازارهای مالی بر اساس حق مالی به دو دسته‌ی بازار بدهی و بازار سهام تقسیم می‌شوند:

بازار بدهی (Debt سرمایه گذاری و معامله اوراق بهادار Market)

به بازاری که در آن ابزارهای بدهی مختلفی مانند اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه دولتی و اوراق مشارکت معامله می‌شود، بازار بدهی می‌گویند. این اوراق ممکن است متعلق به شرکت‌ها، دولت‌ها، بانک‌ها، شهرداری‌ها و سایر سازمان‌ها باشد.

بازار سهام (Stock Market)

به بازاری که در آن سهام از طریق بازارهای منسجم و قانون‌مند مانند بورس؛ توزیع و مبادله می‌شود، بازار سهام یا به اصطلاح بازار بورس گفته می‌شود. این بازار یکی از حساس‌ترین حوزه‌های اقتصاد است، زیرا به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که از طریق توزیع بخشی از مالیکت خود به سرمایه‌گذاران، سرمایه مورد نیاز خود را تامین کنند.

بازارهای مالی بر اساس سررسید ابزار مورد معامله

بازارها بر اساس سررسید ابزار مورد معامله به دو دسته‌ی بازار پول و سرمایه تقسیم می‌شوند:

بازار پول (Money Market)

به بازاری که در آن اوراق بهادار با سررسیدی کمتر از یک سال معامله می‌شوند و نرخ بهره متناسب با مدت زمان نگهداری اوراق تعیین می‌شود، بازار پول می‌گویند. سرعت نقدشوندگی بالا، ریسک عدم پرداخت پایین و کمتر بودن نرخ بهره نسبت به سایر بازارها، از جمله فاکتورهای مثبت در بازار پول می‌باشد.

بازار سرمایه (Capital Market)

به بازاری که خرید و فروش دارایی‌های مالی با سررسید بیش از یک سال یا بدون سررسید در آن انجام می‌شود، بازار سرمایه می‌گویند. بطور کلی این بازار فرایند هدایت و تخصیص منابع اقتصادی را تسهیل می‌کند و خود به دو بازار اولیه و ثانویه تقسیم می‌شود:

• بازار اولیه: به بازاری که تشکیل سرمایه در آن اتفاق می‌افتد و اوراق بهادار برای اولین بار در آن عرضه و مبادله می‌شوند، بازار اولیه می‌گویند.

• بازار ثانویه: بازار ثانویه این امکان را فراهم می‌کند تا اوراقی که برای اولین بار در بازار اولیه عرضه شدند، دوباره قابلیت معامله داشته باشند و صاحبان این اوراق نگرانی از جهت خرید یا فروش آنها نداشته باشند.

بازارهای مالی سرمایه گذاری و معامله اوراق بهادار از نظر ساختار سازمانی و قانون‌مندی

بازارهای مالی از نظر ساختار سازمانی و قانون‌مندی به چهار دسته‌ی بازارهای رسمی، بازارهای خارج از بورس، بازار سوم و بازار چهارم تقسیم می‌شوند:

بازارهای رسمی

بورس اوراق بهادار یکی از بازارهای رسمی سازمان‌یافته است که قوانین و شرایط سختگیرانه‌ای را برای پذیرش شرکت‌ها اعمال می‌کند؛ در واقع شرکت‌ها ابتدا از لحاظ میزان نقدینگی، شفافیت اطلاعات و ترازهای مالی مورد بررسی قرار می‌گیرند و سپس در این بازار پذیرفته می‌شوند.

بازار خارج از بورس

به بازاری که اوراق بهادار شرکت‌های پذیرفته نشده در بورس در آن معامله می‌شود، بازار خارج از بورس یا بازار مبتنی بر چانه‌زنی می‌گویند. این بازار دارای مکان فیزیکی جهت معامله نیست و شرایط آسان‌تری را برای پذیرش شرکت‌ها در نظر گرفته است.

بازار سوم

معمولاً سازمان‌ها و موسسات بزرگ سرمایه‌گذاری به دلیل حق کمیسیون و کارمزد کمتری که در بازار سوم وجود دارد، مشغول به فعالیت در این بازار هستند.

بازار چهارم

شرکت‌ها و سازمان‌هایی در این بازار فعال هستند که قصد انجام معاملات عمده و بلوکی را دارند. این شرکت‌ها برای اینکه در معاملات خود کارمزدی پرداخت نکنند، معمولاً به صورت مستقیم و بدون دخالت کارگزار وارد معامله می‌شوند.

بازارهای مالی بر اساس زمان واگذاری

بازارهای مالی بر اساس زمان واگذاری به دو دسته‌ی بازار آتی و بازار نقدی تقسیم می‌شوند:

بازار آتی (Future Market)

به بازاری که در آن اوراق مشتقه معامله می‌شود، بازار آتی یا بازار اوراق مشتقه نام دارد. اوراق مشتقه، قراردادی است که بر اساس آن صاحب اوراق موظف یا مختار است که در تاریخ مشخصی در آینده، یک دارایی را بخرد یا بفروشد.

بازار نقدی (Spot Market)

به بازاری که برای انجام فوری معاملات شامل خرید و فروش کالاها و اوراق بهادار تشکیل شده‌است، بازار نقدی می‌گویند. بازار نقدی در نقطه‌ی مقابل بازار آتی قرار دارد و از آنجا که معاملات این بازار در نقطه‌ای از زمان انجام می‌شود، به آن بازار نقطه‌ای نیز می‌گویند.

ماده ۱ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران

اصطلاحات و واژه ‌هایی که در این قانون به کار رفته است، دارای معانی زیر می‌باشند:
۱ - شورای عالی بورس و اوراق بهادار: شورایی است که به موجب ماده (۳) این قانون تشکیل می‌شود و بعد از این «شورا» نامیده می‌شود.
۲ - سازمان بورس و اوراق بهادار: سازمانی است که به موجب ماده (۵) این قانون تشکیل می‌شود و بعد از این «سازمان» نامیده می‌شود.
۳ - بورس اوراق بهادار: بازاری متشکل و خودانتظام است که اوراق بهادار در آن توسط کارگزاران و یا معامله گران طبق مقررات این قانون، مورد داد و ستد قرار می‌گیرد. بورس اوراق بهادار (که از این پس بورس نامیده می‌شود) در قالب شرکت سهامی عام تاسیس و اداره می‌شود.
۴ - هیات داوری: هیاتی است که به موجب ماده (۳۷) این قانون تشکیل می‌شود.
۵ - کانون: کانونهای کارگزاران، معامله گران، بازارگردانان، مشاوران، ناشران، سرمایه گذاران و سایر مجامع مشابه، تشکل های خودانتظامی است که به منظور تنظیم روابط بین اشخاصی که طبق این قانون به فعالیت در بازار اوراق بهادار اشتغال دارند، طبق دستورالعمل های مصوب «سازمان» به صورت موسسه غیردولتی، غیرتجاری و غیرانتفاعی به ثبت می رسند.
۶ - تشکل خودانتظام: تشکلی است که برای حُسن انجام وظایفی که به موجب این قانون بر عهده دارد و همچنین برای تنظیم فعالیتهای حرفه ‌ای خود و انتظام بخشیدن به روابط بین اعضاء، مجاز است ضوابط و استانداردهای حرفه‌ ای و انضباطی را که لازم می داند، با رعایت این قانون، وضع و اجرا کند.
۷ - شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه: شرکتی است که امور مربوط به ثبت، نگهداری، انتقال مالکیت اوراق بهادار و تسویه وجوه را انجام می دهد.
۸ - بازارهای خارج از بورس: بازاری است در قالب شبکه ارتباط الکترونیک یا غیرالکترونیک که سرمایه گذاری و معامله اوراق بهادار معاملات اوراق بهادار در آن بر پایه مذاکره صورت می‌گیرد.
۹ - بازار اولیه: بازاری است که اولین عرضه و پذیره نویسی اوراق بهادار جدیدالانتشار در آن انجام می‌شود و منابع حاصل از عرضه اوراق بهادار در اختیار ناشر قرار می‌گیرد.
۱۰ - بازار ثانویه: بازاری است که اوراق بهادار پس از عرضه اولیه، در آن مورد داد و ستد قرار می‌گیرد.
۱۱ - بازار مشتقه: بازاری است که در آن قراردادهای آتی و اختیار معامله مبتنی بر اوراق بهادار یا کالا داد و ستد می‌شود.
۱۲ - ناشر: شخص حقوقی است که اوراق بهادار را به نام خود منتشر می کند.
۱۳ - کارگزار: شخص حقوقی است که اوراق بهادار را برای دیگران و به حساب آنها معامله می کند.
۱۴ - کارگزار/ معامله‌ گر: شخص حقوقی است که اوراق بهادار را برای دیگران و به حساب آنها و یا به نام و حساب خود معامله می کند.
۱۵ - بازارگردان: کارگزار/ معامله ‌گری است که با اخذ مجوز لازم با تعهد به افزایش نقد شوندگی و تنظیم عرضه و تقاضای اوراق بهادار معین و تحدید دامنه نوسان قیمت آن، به داد و ستد آن اوراق می پردازد.
۱۶ - مشاور سرمایه گذاری: شخص حقوقی است که در قالب قراردادی مشخص، درباره خرید و فروش اوراق بهادار، به سرمایه گذار مشاوره می دهد.
۱۷ - سبد گردان: شخص حقوقی است که در قالب قراردادی مشخص و به منظور کسب انتفاع، به خرید و فروش اوراق بهادار برای سرمایه گذار می پردازد.
۱۸ - شرکت تامین سرمایه: شرکتی است که به عنوان واسطه بین ناشر اوراق بهادار و عامه سرمایه گذاران فعالیت می کند و می‌تواند فعالیت های کارگزاری، معامله ‌گری، بازارگردانی، مشاوره، سبد گردانی، پذیره نویسی، تعهد پذیره نویسی و فعالیتهای مشابه را با اخذ مجوز از «سازمان» انجام دهد.
۱۹ - صندوق بازنشستگی: صندوق سرمایه گذاریی است که با استفاده از طرحهای پس ‌انداز و سرمایه گذاری، مزایای تکمیلی را برای دوران بازنشستگی اعضای آن فراهم می کند.
۲۰ - صندوق سرمایه گذاری: نهادی مالی است که فعالیت اصلی آن سرمایه گذاری در اوراق بهادار می‌باشد و مالکان آن به نسبت سرمایه گذاری خود، در سود و زیان صندوق شریک اند.
۲۱ - نهادهای مالی: منظور نهادهای مالی فعال در بازار اوراق بهادارند که از آن جمله می توان به کارگزاران، کارگزاران/ معامله‌ گران، بازارگردانان، مشاوران سرمایه گذاری، موسسات رتبه بندی، صندوق های سرمایه گذاری، شرکتهای سرمایه گذاری، شرکتهای پردازش اطلاعات مالی، شرکتهای تامین سرمایه و صندوقهای بازنشستگی اشاره کرد.
۲۲ - شرکت مادر (هلدینگ): شرکتی که با سرمایه گذاری در شرکت سرمایه پذیر جهت کسب انتفاع، آن قدر حق رای کسب می کند که برای کنترل عملیات شرکت، هیات مدیره را انتخاب کند و یا در انتخاب اعضای هیات مدیره موثر باشد.
۲۳ - ارزش یاب: کارشناس مالی است که دارایی ها و اوراق بهادار موضوع این قانون را مورد ارزشیابی قرار دهد.
۲۴ - اوراق بهادار: هر نوع ورقه یا مستندی است که متضمن حقوق مالی قابل نقل و انتقال برای مالک عین و یا منفعت آن باشد. شورا، اوراق بهادار قابل معامله را تعیین و اعلام خواهد کرد. مفهوم ابزار مالی و اوراق بهادار در متن این قانون، معادل هم در نظر گرفته شده است.
۲۵ - انتشار: انتشار عبارت است از صدور اوراق بهادار برای عرضه عمومی.
۲۶ - عرضه عمومی: عرضه اوراق بهادار منتشره به عموم جهت فروش.
۲۷ - عرضه خصوصی: فروش مستقیم اوراق بهادار توسط ناشر به سرمایه گذاران نهادی است.
۲۸ - پذیره نویسی: فرآیند خرید اوراق بهادار از ناشر و یا نماینده قانونی آن و تعهد پرداخت وجه کامل آن طبق قرارداد.
۲۹ - تعهد پذیره نویسی: تعهد شخص ثالث برای خرید اوراق بهاداری که ظرف مهلت پذیره نویسی به فروش نرسد.
۳۰ - اعلامیه پذیره نویسی: اعلامیه ای است که از طریق آن، اطلاعات مربوط به ناشر و اوراق بهادار قابل پذیره نویسی در اختیار عموم قرار می‌گیرد.
۳۱ - بیانیه ثبت: مجموعه فرمها، اطلاعات و اسناد و مدارکی است که در مرحله تقاضای ثبت شرکت، به سازمان داده می‌شود.
۳۲ - اطلاعات نهانی: هرگونه اطلاعات افشاء نشده برای عموم که به طور مستقیم و یا غیرمستقیم به اوراق بهادار، معاملات یا ناشر آن مربوط می‌شود و در صورت انتشار بر قیمت و یا تصمیم سرمایه گذاران برای معامله اوراق بهادار مربوط تاثیر می گذارد.
۳۳ - سبد: مجموعه دارایی های مالی است که از محل وجوه سرمایه گذاران خریداری می‌شود.

بورس اوراق بهادار چیست؟

موضوع اوراق بهادار با معامله و تریدینگ گره خورده است. هرگاه نام اوراق بهادار می‌آید، به یاد بورس و دیگر بازارهای مالی می‌اُفتیم. اما اینکه اوراق بهادار و به‌خصوص بورس اوراق بهادار چیست و این اوراق شامل چه انواعی هستند، جای بحث و گفتگو دارد. به همین خاطر در این مطلب می‌خواهیم به‌صورت جامع موضوع بورس اوراق بهادار دار بررسی کنیم. اگر شما نیز نسبت به چنین مفهومی کنجکاو هستید و می‌خواهید بدانید بازار اوراق بهادار، چگونه بازاری است، این مطلب را تا انتها دنبال نمایید.

اوراق بهادار چیست؟

اوراق بهادار یا «Securities» به اوراق و اسنادی گفته می‌شود که دارای ارزش مالی بوده و توسط صاحب آن اوراق، قابل داد و ستد و واگذاری به غیر هستند. در واقع چنین اوراقی را می‌توان یکی از ابزارهای مالی قابل انتقال در نظر گرفت که شامل انواع گوناگونی است و به صورت گسترده در سطح جهان مورد معامله قرار می‌گیرد. این اوراق می‌توانند به صورت گواهی صادر شده یا بدون صادر شدن، در بسترهای الکترونیکی ثبت شده و قابل ارائه باشند.

انواع اوراق بهادار

اوراق بهادار تنها به یک صورت خاص عرضه نمی‌شوند و دارای انواع خاص هستند که برخی از اوراق بهادار شناخته شده به قرار زیرند:

• اوراق بدهی (مانند اوراق قرضه و سهام قرضه)
• اوراق سهام (مانند سهام عادی و سهام ممتاز)
• اوراق مشتقه (قرارداد اختیار معامله، قراردادهای آتی و قرارداد پایاپای)

انواع مختلف اوراق بهادار در بازارهای سرمایه مورد معامله قرار می‌گیرند. این معاملات با ریسک همراه است که گاهی سود بسیاری را نصیب معامله‌گران و گاهی نیز زیان بسیاری را به سرمایه افراد وارد می‌کنند. در ادامه به شیوه معامله برخی از این اوراق در بازار سرمایه خواهیم پرداخت.سرمایه گذاری و معامله اوراق بهادار

بورس اوراق بهادار چیست؟

بورس یا «Bourse» بازاری است که در آن، انواع دارایی‌های مالی، اعم از اوراق بهاداری مانند سهام شرکت‌ها، قراردادهای آتی و دیگر انواع اوراق بهادار در آن معامله می‌شود. البته بازار بورس می‌تواند به خرید و فروش کالا نیز اختصاص یابند که به آن بورس کالا می‌گویند. اما در بازار بورس اوراق بهادار، صرفاً اوراق بهادار نامبرده مورد معامله قرار می‌گیرند.

بورس بازاری است که خرید و فروش سهام در آن، بر طبق اصول، قوائد و ضوابط خاصی انجام می‌گیرد. به طوری که ناظر اصلی بازارهای بورس اوراق بهادار، حکومت‌ها هستند و امکان تقلب، اختلاس و دیگر مشکلات مالی در آن وجود ندارد. هر شرکتی که بخواهد سهام (اوراق بهادار سهامی) خود را از طریق این بازار عرضه کند، باید صورت‌های مالی و اطلاعات حقیقی خود را در اختیار سازمان بورس و اوراق بهادار کشور قرار دهد تا صداقت و مقبولیت آن برای سازمان بورس ثابت شده و مورد تأیید قرار بگیرد.

تاریخچه تشکیل بورس اوراق بهادار در جهان

در گذشته، تجار و بازرگانان بزرگ، زیان‌های بسیاری را در طول معاملات خود تجربه می‌کردند. این افراد همواره به دنبال شرکای تجاری بودند تا سود و زیان خود را با آن‌ها تقسیم کنند. همین ایده باعث شد تا کم‌کم مفهوم بورس – نه به شکل امروزی، بلکه به شکل قدیمی و ساختار نیافته – در بازارهای بین‌المللی به‌وجود بیاید. اما بازار بورس رسمی و ساختار یافته، برای اولین بار در سال ۱۴۶۰ میلادی در کشور بلژیک تأسیس شد. پس از آن نیز در اوایل قرن هفدهم، بورس آمستردام ایجاد شد. به دنبال این بازارها، در سایر کشورهای جهان نیز، بازارهای بورس تشکیل شده و بورس اوراق بهادار، به یکی از بازارهای اصلی نقل و انتقالات مالی کشورها تبدیل شد.

تاریخچه تشکیل بورس اوراق بهادار در ایران

اولین اقدامات برای تشکیل بازار بورس در ایران، به سال ۱۳۱۵ برمی‌گردد؛ در آن سال‌ها شخصی به نام «وان لوترفلد» مأمور بررسی بورس اوراق بهادار کشور شد و در نهایت توانست طرح قانونی و اساسنامه بورس ایران را تنظیم کند. اما متأسفانه به دلیل وقوع جنگ، طرح بورس اوراق بهادار ایران رها شده و ناتمام باقی ماند. تا اینکه در سال ۱۳۳۳، تحقیق و بررسی‌ها در مورد این بازار دوباره شروع شده و پس از ۱۲ سال به نتیجه رسید.

خوشبختانه کشور ما از سال ۱۳۴۶، به صورت رسمی معاملات بورس را استارت زده و از آن زمان، شرکت‌های زیادی سهام خود را برای معامله به این بازار ملی سپرده‌اند. بورس ایران در طول سالیان گذشته، فراز و نشیب‌های بسیاری را پشت سر گذاشته، اما همچنان پایدار باقی مانده است.

چطور می‌توان وارد بازار بورس اوراق بهادار شد؟

هرکسی که مایل سرمایه گذاری و معامله اوراق بهادار باشد سرمایه خود را به خرید اوراق بهادار اختصاص دهد، می‌تواند در بورس تهران ثبت‌نام کرده و اقدام به خرید سهام نماید. افراد بالای ۱۸ سال، باید ابتدا به سامانه سجام (sejam.ir) – سامانه جامع اطلاعات مشتریان – مراجعه کرده و اطلاعات هویتی خود را ثبت کنند. سپس یک کد ۱۰ رقمی برای افراد ارسال می‌شود که می‌توانند از طریق آن کد اقدام به ثبت‌نام در بورس نمایند. آن‌گاه باید به یکی از شعب کارگزاری‌های بورس ارواق بهادار شهر خود رفته و فرم‌های مربوطه را تکمیل نمایند.

در نتیجه این اقدامات، ثبت‌نام ورود به بورس تکمیل شده و افراد می‌توانند از طریق یوزرنیم و پسوردی که تعیین کرد‌ه‌اند، به پنل بورسی خود دسترسی داشته باشند. افراد می‌توانند سرمایه خود را وارد پنل کارگزاری خود کرده و سهام موردنظرشان را خریداری نمایند.

سود اوراق بهادار

مقدار سود سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی، به خصوص بازار بورس اوراق بهادار، به‌صورت قطع مشخص نیست. در واقع مقدار سود اوراق بهادار، به مقدار سرمایه و دانش مالی هر شخص بستگی دارد. اگرچه ورد به بازار بورس آسان است، اما سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار، کار چندان راحتی نبوده و با ریسک بالایی همراه است. به همین خاطر به معامله‌گران و افراد مبتدی توصیه می‌شود تا سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار را با سرمایه‌های اندک شروع کنند. آن‌گاه اگر با شرایط بازار آشنا شده و دانش خرید سهام را کسب کردند، سرمایه‌های بیشتری را به این بازار تزریق کنند.

این در حالی است که افراد حرفه‌ای که با دانش تحلیل تکنیکال یا بنیادی در بازارهای مالی آشنا هستند، می‌توانند سودهای کلانی را از بورس اوراق بهادار به دست بیاورند. پس مقدار سود این اوراق و سهام شرکت‌ها در بورس مشخص نیست؛ این مقدار سود، برای هرکس به صورت متفاوتی رقم می‌خورد. افراد تنها با گذراندن آموزش ۰ تا ۱۰۰ بورس، به سطح قابل قبول برای انجام معاملات بزرگ و پی در پی در این بازار خواهند رسید.

حداقل سرمایه لازم برای ورود به بورس اوراق بهادار چقدر است؟

در حال حاضر کف سرمایه‌ای لازم برای خرید سهام در بازار بورس تهران، برابر با مبلغ ۵۰۰ هزار تومان است. یعنی هر فرد می‌تواند با سرمایه ۵۰۰ هزار تومانی به بورس وارد شده و اولین سهام خود را خریداری نماید. به همین خاطر، بازار بورس، پذیرای کمترین مقدار سرمایه‌ها است و یکی از بهترین بسترهای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. (سرمایه‌گذاری بلندمدت در بورس، اغلب با سود بسیاری همراه است، اما سرمایه‌گذرای‌های کوتاه‌مدت و مقطعی در بورس، به دانش مالی نیاز دارد. در غیر اینصورت ممکن است افراد مبتدی را دچار زیان‌های فراوانی کند!)

سخن نهایی

با توجه به پتانسیل‌هایی که بازار بورس دارد، شما می‌توانید سرمایه‌های خود را به این بازار بسپارید تا در طول زمان رشد کرده و چند برابر شوند. البته بیشتر سرمایه‌گذاران تنها به قرار دادن سرمایه در بورس و خرید سهام راضی نشده و اقدام به ترید و معامله در این بازار می‌کنند. شما نیز می‌توانید با فراگیری دانش مالی، از فراز و نشیب‌ها و نوسانات قیمت در بورس، سودهای خوبی دریافت کرده و یک منبع درآمد فعال داشته باشید. شما می‌توانید در انواع دوره آموزش بورس شرکت کرده و شیوه معامله در این بازار را یاد بگیرید. کاشناسان باتجربه دلفین وست، آموزش بورس را به شیوه‌ای بسیار ساده و کارآمد در اختیار دانشجویان خود قرار می‌دهند. اگر مایلید دانش مالی خود را ارتقا داده و با قدرت بیشتری به معامله در بورس بپردازید، همین حالا در دوره آموزش مقدماتی بورس دلفین وست شرکت کنید.​