نکاتی در مورد جلوگیری از کال مارجین

لیکوئید شدن چیست و چگونه از آن جلوگیری کنیم؟

احتمالاً بدترین اتفاق ممکن برای تریدرهای ارز دیجیتال، لیکوئیدشدن (Liquidation) باشد. نوسان‌داشتن قیمت‌ها، بخشی از ماهیت بازار کریپتو است. عدم ثبات بازار، برای برخی منجر به پیمودن راه صدساله در یک شب می‌شود و گاهی هم کابوس‌های وحشتناک برای تریدرها رقم می‌زند. اگر دارایی یک معامله‌گر لیکوئید شود، یعنی کل سرمایه‌اش را از دست می‌دهد. در مقاله پیش‌رو، پاسخی برای سؤال «لیکوئید شدن چیست» و چند ترفند برای جلوگیری از این اتفاق ارائه شده است. در ادامه همراهتان هستیم تا به بزرگ‌ترین ترس در معاملات رمزارز غلبه کنید.

نوسان‌های بازار کریپتو، زمینه‌ساز لیکوئیدشدن حساب

برای آنکه با معنای لیکوئیدشدن و از دست‌رفتن سرمایه به‌طورکامل آشنا شویم، باید نقش نوسان در بازار ارز دیجیتال را بررسی کنیم. این مفاهیم و سایر بحث‌های تخصصی دنیای کریپتو در بهترین آموزش ارز دیجیتال توضیح داده می‌شود. بیت کوین و سایر رمزارزها نوعی سرمایه‌گذاری پرریسک هستند و قیمت‌‌ها در معرض تغییرات شدید قرار دارند. نوسان‌های بازار بدان معناست که از دست‌ رفتن سرمایه مخصوصاً از طریق لیکوئیدشدن کاملاً رایج است.

در کنار نوسان‌پذیری بالا، احتمال افزایش حجم پوزیشن‌های معاملات از طریق معاملات مشتقه مالی نیز وجود دارد. معاملات مشتقه (Derivatives) همان قراردادهایی هستند که بر اساس قیمت یک دارایی اصلی انعقاد می‌شوند. این قراردادها، امکان سرمایه‌گذاری روی قیمت آیندۀ دارایی را برای مردم فراهم می‌کنند. بازارهای مشتقه کریپتو برای اولین‌بار در سال 2011 ایجاد شدند و از آن زمان توجه بسیاری از تریدرها را جلب کرده‌اند.

لیکوئیدشدن چیست؟ بر باد رفتن سرمایه در بازار ارز دیجیتال به زبان ساده

لیکوئیدشدن یا Liquidation سرمایه برای یک تریدر زمانی رخ خواهد داد که در یک معامله از نوع معاملات آتی (Futures)، سرمایه برای حفظ یک پوزیشن کافی نباشد. بی‌تردید، بربادرفتن سرمایه برای هرکس یک اتفاق تلخ است. به همین دلیل، در یک آموزش مقدماتی ارز دیجیتال معتبر باید درباره لیکوئیدشدن به تریدرها هشدار داده شود. در Liquidation، پوزیشن تریدر از طرف صرافی بسته می‌شود.

اگر صرافی حساب را ببندد، کل یا بخشی از سرمایه تریدر صفر می‌شود. در واقع اگر ضرر معامله‌گر برابر با سرمایه اولیه باشد، موجودی حساب به صرافی منتقل خواهد شد. در معاملات فیوچرز، بخشی از سرمایه توسط صرافی‌ها به کاربران قرض داده می‌شود و به همین خاطر، مؤسسات روی سرمایه‌شان حساس هستند. برای فهم بهتر لیکوئیدشدن ارز باید بازارهای مالی و ویژگی‌هایشان را بررسی کنیم.

شناخت بازارهای مالی مختلف؛ راهی برای درک ساده لیکوئیدشدن حساب

برای آنکه بهتر بدانیم لیکوئید شدن چیست باید با انواع بازارهای مالی آشنا شویم. فقط به شرط تسلط روی نکات پایه مثل بازارهای مالی می‌توان راه‌جلوگیری از لیکوئیدشدن و عوامل بروز این پدیده را شناخت. سه بازار مارجین (Margin)، آتی یا همان فیوچرز (Futures) و اسپات (Spot)، جزو مارکت‌های اصلی هستند. بازارهای مختلف ویژگی‌های خاصی دارند و با شرکت در یک دوره تدریس خصوصی ارز دیجیتال می‌توان اطلاعات مفیدی درباره هرکدام کسب کرد. در بازار اسپات، مالکیت سرمایه به‌طور مستقیم از فروشنده به خریدار منتقل می‌شود.

در بازار مارجین، ترید درست مثل مارکت اسپات انجام می‌شود با این تفاوت که معامله‌کنندگان بخشی از سرمایه را از صرافی قرض (اهرم) می‌گیرند یا به اصطلاح، از مارجین استفاده می‎‌کنند. اگر معامله با شکست روبه‌رو شود و تریدر ضرر کند، صرافی نیز ضررش را از سرمایه اصلی معامله‌گر جبران خواهد کرد. در بازارهای فیوچرز (آتی) قراردادها حرف اول را می‌زنند و نقل‌وانتقال دارایی انجام نمی‌شود. تریدرهای بازار آتی روی نوسان قیمت در آینده معامله می‌کنند.

اهرم در ارز دیجیتال چیست؟ یک عامل مهم در Liquidation

در دنیای کریپتو، اصطلاحات تخصصی مختلفی به گوش می‌رسد. برای مثال، بسیاری از فعالان تازه‌کار بازار، هنوز نمی‌دانند که BSC چیست یا کپی تریدینگ به چه معناست. اهرم نیز یک واژه تخصصی دیگر است که در ارز دیجیتال، معنای خاصی دارد. به سرمایۀ قرض گرفته‌شده، اهرم یا Leverage گفته می‌شود. در بازار فیوچرز، همان‌طورکه از اسمش مشخص است، افراد با پیش‌بینی تغییرات قیمت در آینده معامله می‌کنند.

تریدرهای فعال در فیوچرز دارایی را معامله نمی‌کنند اما برای سرمایه‌گذاری روی تغییرات آتی، قادر به استفاده از اهرم هستند. در واقع اگر یک فرد هنگام معامله از سرمایه کافی برخوردار نباشد، صرافی مبلغ موردنیاز را به او قرض خواهد داد. صرافی‌هایی که در بازارهای مارجین و فیوچرز سرمایه را به تریدرها قرض می‌دهند، در صورت ضرر، دارایی‌شان را از حساب خارج می‌کنند. بسته‌شدن پوزیشن و برداشت دارایی تریدر به‌جای سرمایه قرضی توسط صرافی، همان لیکوئیدشدن است.

لیکوئیدشدن در فیوچرز و مارجین؛ بلعیده‌شدن سرمایه توسط بازار

حالا که با ویژگی‌های بازارهای مالی مختلف آشنا شدیم، درک پاسخ سؤال «لیکوئید شدن چیست» نیز راحت‌تر خواهد بود. صرافی‌ها نسبت به سرمایه‌شان شدیداً حساس هستند چون مثل مؤسسه‌های مالی دیگر تمایلی به ضررکردن ندارند. بسته‌شدن حساب توسط صرافی در شرایط خاصی رخ می‌دهد. نحوه رخ‌دادن Liquidation یا «کال مارجین شدن» به نوع پوزیشن افراد بستگی دارد. حالت‌های مختلف لیکوئیدشدن در آموزش پیشرفته ارز دیجیتال به‌طور کامل توضیح داده می‌شود.

اگر پوزیشن تریدر، لانگ یا خرید استقراضی باشد، با کمترشدن قیمت دارایی نسبت به ارزشش در زمان ورود، صرافی تسویه حساب می‌کند. در پوزیشن شورت یا فروش استقراضی، حالت برعکس لانگ اتفاق می‌افتد؛ اگر تریدر با پیش‌بینی کاهش قیمت، پوزیشن کوتاه‌مدت انجام دهد اما ارزش دارایی افزایش یابد، صرافی وارد عمل خواهد شد. نکته مهم این است که میزان لوریج (اهرم) با احتمال لیکوئیدشدن رابطه مستقیم دارد چون اهرم به‌صورت ضریب‌دار عمل می‌کند. یعنی کاربری که 10هزار دلار سرمایه دارد، با استفاده از اهرم 1:10 (یک به ده) می‌تواند تا 100هزار دلار معامله کند.

چگونه از لیکوئید شدن جلوگیری کنیم؟ با سرمایه‌گذاری هوشمندانه

ورود به هر نوع بازار مالی، نیازمند توجه به نکات مختلفی است. یک قدم اشتباه شاید به قیمت نابودی سرمایه‌ای بزرگ تمام شود. کوچک‌ترین اقدام در بازار کریپتو نتیجه خاصی دارد و به همین دلیل، اکنون همه تریدرهای تازه‌وارد به‌دنبال آموزش تحلیل فاندامنتال هستند. حالا که دیگر می‌دانید لیکوئید شدن چیست، باید جوانب احتیاط را رعایت کنید. برای جلوگیری از لیکوئیدشدن، بهتر است از میزان کم لیوریج استفاده شود. برای مثال، اگر حسابی با لوریج 10 باز کنید، فقط 10 درصد تغییر قیمت برای بسته‌شدن حساب کافی است.

اگر همان حساب با لوریج 5 باز شود، تا 20 درصد تغییر قیمت نیز تأثیری روی حساب نخواهد داشت. برای آنکه از خطر Liquidation دور بمانید، کل سرمایه‌تان را وارد معامله نکنید. بهتر است با میزان اندکی از سرمایه پوزیشن ببندید تا در صورت ضرر، کل دارایی را از دست ندهید. به یاد داشته باشید که مارکت، جایی برای جبران ضررهای قبلی نیست. اگر در یک پوزیشن متحمل ضرر شدید، بلافاصله برای جبران وارد یک معامله جدید نشوید. همچنین، روی رمزارزهای معتبر و شناخته‌شده حساب باز کنید زیرا نوسان آن‌ها کمتر است.

با مشاهده آموزش‌های داجکس، ریسک لیکوئیدشدن سرمایه را به حداقل برسانید

در این مقاله تلاش کردیم تا پاسخ مناسبی برای پرسش «لیکوئید شدن چیست» ارائه کنیم. «آب‌شدن دارایی» یکی از خطرات جدی انجام معامله با قرض‌گرفتن سرمایه از صرافی‌هاست. پیش‌بینی قیمت در معاملات آتی یا فیوچرز باید با دقت کامل انجام شود. اگر معامله با ضرر به پایان برسد، صرافی برای جبران سرمایه از دست رفته، پوزیشن تریدر را می‌بندد. بسته‌شدن حساب، یک کابوس برای همه فعالات کریپتو است.

برای کاهش خطر Liquidation باید از قبل با این پدیده آگاهی داشته باشید. آموزش‌های ارز دیجیتال داجکس، منبع فوق‌العاده‌ای برای یادگیری زیروبم ترید محسوب می‌شود. اگر می‌خواهید از پشت پرده معاملات آگاه شوید و توانایی بستن پوزیشن با حداقل ریسک لیکوئیدشدن را کسب کنید، داجکس همراه شماست. مشاوران Dogex که سابقه‌ای بین‌المللی دارند، در بخش نظرات، پاسخگوی سؤالات شما درباره لیکوئیدشدن دارایی‌ها هستند.

کال مارجین در ارز دیجیتال | تعریف، فرمول و نحوه محاسبه مارجین در این بازار

بعضی از صرافی‌های ارز دیجیتال به معامله‌گران امکان خرید و فروش محصولات مالی مشتق ارزهای دیجیتال مثل قراردادهای فیوچرز را می‌دهند. مزیت این معاملات در امکان استفاده از لوریج در معاملات است که به معامله‌گران امکان می‌دهد تا چند برابر سرمایه یا مارجین معامله کنند. کال مارجین وضعیتی است که در آن به خاطر افت ارزش ارزهای دیجیتال، سهم معامله‌گر در معامله کمتر از حداقلی باشد که صرافی قبول می‌کند. وقتی یک معامله‌گر کال مارجین دریافت می‌کند، باید سهم خود از معامله را با این حداقل برابر کند، وگرنه سرمایه او نقد می‌شود و کارمزد نقد شدن و خسارت هم از او دریافت می‌شود.

اما چطور این اتفاق می‌افتد و چه راهکارهایی برای جلوگیری از کال مارجین در دسترس معامله‌گران است؟ برای جواب این سوال می‌توانید این مطلب را دنبال کنید.

مارجین در ارز دیجیتال چیست؟

مارجین یک اصطلاح در بازارهای مالی سنتی مثل سهام و فارکس است که وارد بازار ارزهای دیجیتال و پلتفرم‌های معاملاتی آن شده است. معامله‌گران ارزهای دیجیتال با استفاده از مارجینی که پلتفرم معاملاتی یا صرافی ارز دیجیتال در اختیار آنها قرار می‌دهد، می‌توانند تا چند برابر سرمایه خود معامله کنند. اگر سهم آنها کاهش یابد، کال مارجین در ارز دیجیتال اتفاق می‌افتد.

در اصل مارجین تریدینگ برای تقویت سوددهی معاملات در بازارهای کم نوسان با استفاده از لوریج طراحی شده است و رایج‌ترین محل استفاده از آن بازار فارکس است. در این بازار تغییرات و نوسان جفت‌های ارزی عمده معمولا کمتر از دهم درصد است. معامله‌گران فارکس با افزایش حجم معاملات از طریق لوریج از این نوسانات بیشترین سود را می‌برند.

لوریج به ضریبی گفته می‌شود که یک بروکر یا کارگزاری در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهد. مارجین مبلغ یا سهمی است که یک معامله‌گر برای انجام یک معامله باید تامین کند. برای مثال ممکن است یک بروکر لوریج ۱۰ برابر به نکاتی در مورد جلوگیری از کال مارجین معامله‌گران بدهد. در این مورد مارجین معامله‌گر در معامله ۱۰ درصد خواهد بود.

با توجه به نوع معاملات و حجم سرمایه‌ها و نقدینگی در بازارهای مختلف، لوریج و مارجین متفاوت هستند. برای مثال در بازارهای بورس و سهام مارجین معمولا ۵۰ درصد و لوریج دو برابر است. در بازارهای آتی یا فیوچرز این لوریج به ۱۵ برابر می‌رسد. در بازارهای فارکس معمولا لوریج حداقل ۵۰ برابر است و گاهی به ۲۰۰ برابر هم می‌رسد.

مارجین و لوریج در بازارهای معاملاتی ارز دیجیتال با توجه به معیارهای متفاوتی مثل نوع معاملات از دو برابر تا ۱۰۰ برابر تعیین می‌شود. معمولا مارجین ۵۰ درصدی یا لوریج دو برابر برای معاملات نقدی به معامله‌گران ارائه می‌شود که البته شرایط آن در هر صرافی متفاوت است. در معاملات فیوچرز ارز دیجیتال اما مارجین کمتر و لوریج بیشتری به معامله‌گران اختصاص می‌یابد.

کال مارجین در ارز دیجیتال چطور محاسبه می‌شود؟

مارجین سرمایه‌ای است که معامله‌گران برای انجام معاملات خود از پلتفرم معاملاتی وام می‌گیرند. کال مارجین با مفهوم حداقل مارجین لازم (MMR: Maintenance Margin Requirement) محاسبه می‌شود که فرمول آن خیلی راحت است:

Account Value = (Margin Loan) / (1 – MMR)

برای درک بهتر این فرمول فرض کنید یک معامله‌گر یک حساب مارجین باز می‌کند تا یک معامله ۱۰۰ میلیون تومانی با وام مارجین ۱۰۰ درصدی یا دو برابر، مثلا روی ارز ماتیک انجام بدهد. پلتفرم معاملاتی فرضی حداقل مارجین لازم ۳۰ درصدی دارد. معامله‌گر با ۵۰ میلیون سرمایه شخصی یا آورده و ۵۰ میلیون وام مارجین معامله را انجام می‌دهد و ارز دیجیتال را خریداری می‌کند.

حالا روند بازار نزولی می‌شود و قیمت ارز ماتیک افت می‌کند. اگر این افت به حدی برسد که ارزش حساب معامله‌گر از ۷۱۴۲۸۶۰۰ تومان (یعنی ۵۰ میلیون وام مارجین/ (۰/۳۰ – ۱)) کمتر بشود، کال مارجین ارز دیجیتال ایجاد می‌شود. برای مثال قیمت ارز ماتیک در هنگام خرید ۰/۵ دلار بوده و معامله‌گر حدود۳۲۳۰ توکن ماتیک خریداری کرده است و حالا قیمت به ۰/۳۵ دلار رسیده است.

ارزش حساب به این ترتیب به ۷۰ میلیون تومان رسیده و سهم معامله‌گر از آن فقط ۲۰ میلیون تومان است که کمتر از ۳۰ درصد ۷۰ میلیون تومان، یعنی ۲۱ میلیون تومان است. در این موقعیت معامله‌گر یک کال مارجین ارز دیجیتال یک میلیون تومانی دریافت می‌کند.

واکنش و برطرف کردن کال مارجین در ارز دیجیتال

حالا معامله‌گر فرضی سه راه بیشتر ندارد که با توجه به موقعیت می‌تواند یکی از آنها را انتخاب کند:

1. مبلغ ۱ میلیون تومان پول وارد حساب مارجین کند
2. به اندازه ۱/۴۲۸/۶۰۰ تومان ارز ماتیک وارد حساب کند
3. به اندازه ۳/۳۳۳/۰۰۰ تومان از ارز ماتیک حساب مارجین را نقد کند تا مبلغ وام مارجین با حداقل مارجین لازمی که در حساب دارد مطابقت پیدا کند.

ممکن است این سوال پیش بیاید که چرا به جای ۱ میلیون تومان پول، معامله‌گر باید بیشتر از ۱/۴۲۸ میلیون تومان ارز دیجیتال وارد حساب کند؟ دلیل ساده این موضوع نوسان قیمت ارز دیجیتال است که باعث می‌شود فقط ۷۰ درصد ارزش آن برای تامین مارجین پذیرفته بشود.

راهکار سوم یا نقد کردن ارز دیجیتال اتفاقی است که اگر معامله‌گر فرضی ما به کال مارجین ارز دیجیتال پاسخ ندهد و مارجین را افزایش ندهد به صورت خودکار انجام می‌شود. آیا موافق هستید که این گزینه هزینه بیشتری از بقیه راهکارها دارد؟ همچنین کارمزد نقد کردن هم به حساب معامله‌گر نوشته می‌شود و او از نظر قانونی مسئول هر نوع خسارت مالی دیگری هم در این مرحله می‌شود. این کار می‌تواند بدون اطلاع معامله‌گر انجام بشود و پلتفرم‌های معاملاتی حق دارند مطابق شرایطی که به معامله‌گران پیشنهاد می‌دهند عمل کنند.

انواع کال مارجین در ارز دیجیتال

در بخش قبل با یک معامله خرید یا لانگ کردن با استفاده از حساب مارجین آشنا شدید. اما معاملات مارجین هم برای خرید و هم برای فروش یا شورت کردن به کار برده می‌شوند. در اصل شورت کردن در پلتفرم‌های معاملاتی بدون مارجین امکان‌پذیر نیست، چرا که معامله‌گران با قرض کردن یک ارز دیجیتال از پلتفرم‌ معاملاتی با این فرض که قیمت کاهش می‌یابد آن را به معامله‌گران دیگر می‌فروشند.

وقتی یک معامله‌گر با این فرض یک معامله شورت کردن انجام می‌دهد، اگر قیمت ارز دیجیتال افزایش پیدا کند کال مارجین در ارز دیجیتال دریافت می‌کند. در این موارد حساب معامله‌گر مسدود می‌شود و تا زمانی که خسارت وارده کاملا جبران نشود امکان معامله کردن از او گرفته می‌شود.

آیا استفاده از حساب مارجین در ارز دیجیتال ریسک دارد؟

معاملات مارجین در تمام بازارهای مالی با ریسک بیشتری از معاملات اسپات یا نقدی همراه هستند. این نوع از معاملات بدون شناخت عمیق بازار و ابزارهای تحلیل تکنیکال به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. دلیل این موضوع هم به سادگی این است که همان قدر که حساب مارجین می‌تواند میزان سود را چندین برابر یا نمایی کند، کال مارجین در ارز دیجیتال می‌تواند میزان ضرر را چند برابر کند.

وقتی یک معامله‌گر در معاملات نقدی پیشبینی اشتباهی کند و ضرر کند، نهایتا این ضرر به اندازه سرمایه‌ای خواهد بود که در معامله خطر کرده است. اما در معاملات مارجین ضرر می‌تواند بسیار بیشتر از سرمایه آورده معامله‌گر باشد و دردسرهای بزرگ‌تری ایجاد کند که برای رفع شدن نیاز به زمان بیشتری دارند.

آیا کال مارجین در ارز دیجیتال به معامله‌گران فرصت می‌دهد؟

کال مارجین در تمام بازارها باید بلافاصله پاسخ داده بشود. وقتی کال مارجین در ارز دیجیتال ایجاد می‌شود به سادگی به معنای این است که ارزش حساب معامله‌گر با توافقی که در ایجاد آن داشته است برابری ندارد. بعضی از پلتفرم‌های معاملاتی به معامله‌گران دو تا پنج روز زمان برای افزایش ارزش حساب می‌دهند، اما طبق توافقی که در هنگام ثبت نام با آنها انجام می‌دهند حق نقد کردن موجودی حساب مارجین برای آنها محفوظ است و در صورت این اتفاق معامله‌گران از لحاظ قانونی هیچ حقی ندارند.

در نتیجه تاخیر در پاسخ دادن به کال مارجین در ارز دیجیتال می‌تواند باعث از دست رفتن سرمایه معامله‌گر و نقد شدن موجودی حساب مارجین بدون اطلاع و رضایت او بشود. برای اینکه این مشکل به وجود نیاید و معامله‌گران با عواقب مالی آن مواجه نشوند، چند راهکار وجود دارد که توسط معامله‌گران حرفه‌ای همیشه مورد توجه قرار می‌گیرد.

راهکارهای جلوگیری از کال مارجین در ارز دیجیتال

وارد شدن به معاملات ارز دیجیتال مانند تمام بازارهای مالی به پیشبینی کردن بدترین سناریوهای احتمالی نیاز دارد تا در صورت بروز مشکل، آسیب جدی به معامله‌گر وارد نشود. بعضی از راهکارهای شناخته شده برای جلوگیری از کال مارجین را در ادامه مشاهده می‌کنید.

تعیین استاپ لوز برای جلوگیری از افزایش ضرر

یکی از مهم‌ترین تصمیم‌هایی که معامله‌گران درست در لحظه انجام یک معامله باید بگیرند تعیین نقطه استاپ لوز یا قطع ضرر است. این نقطه در معاملات مارجین حتما باید بالاتر از حداقل مارجین لازم در پلتفرم معاملاتی باشد. اگر مثالی که پیشتر بررسی شد را به یاد داشته باشید، معامله‌گر با تعیین استاپ لوز روی قیمت ۰/۴ دلار می‌توانست جلوی کال مارجین در ارز دیجیتال را بگیرد.

تعیین نقطه استاپ لوز ۲۰ درصد کمتر از نقطه خرید البته ریسک بسیار بالایی محسوب می‌شود و بعید است معامله‌گران حرفه‌ای اجازه بدهند چنین ضرری به معاملات آنها راه پیدا کند. نقطه استاپ لوز با توجه به ضریب ریسک به پاداش و البته استراتژی معاملاتی هر معامله‌گر تعیین می‌شود.

استفاده از لوریج مناسب

در این مطلب یک مثال ساده با لوریج فقط دو برابر بررسی شد. بعضی از پلتفرم‌های معاملاتی تا ۲۰۰ برابر لوریج در اختیار کاربران قرار می‌دهند. استفاده از لوریج بالا و تامین مارجین کم با اینکه ممکن است در نگاه اول به نفع معامله‌گران باشد، در واقع شمشیر دو لبه‌ای است که می‌تواند به شدت به ضرر آنها تمام بشود.

استفاده از مارجین برای معامله روی چند ارز دیجیتال

همه ارزهای دیجیتال روند قیمت یکسانی ندارند. در بازار ارزهای دیجیتال استیبل‌کوین‌ها وجود دارند که همیشه قیمت آنها با دلار یکسان است. نرخ نوسان و روند ارزهای دیجیتال دیگر هم یکسان نیست. استفاده از مارجین و لوریج در بازار ارزهای دیجیتال وقتی برای معامله روی چند ارز دیجیتال انجام بشود خطر رسیدن به کال مارجین در ارز دیجیتال را کاهش می‌دهد.

رابطه کال مارجین در ارز دیجیتال و نوسان بازار

یکی از نکات جالب در مورد کال مارجین در بازارهای مالی از جمله بازار ارز دیجیتال این است که در بیشتر موارد وقتی این اتفاق می‌افتد که قیمت دارایی‌ها در حال کاهش باشد. هنگامی که کال مارجین پاسخی دریافت نکند بدون توجه به قیمت بازار دارایی‌ها نقد می‌شوند.

همین موضوع باعث افزایش عرضه در بازار می‌شود که باعث افت بیشتر قیمت می‌شود. این موضوع باعث می‌شود افت قیمت و کال مارجین در ارز دیجیتال یک دور باطل ایجاد کند که تمام معامله‌گران در آن ضرر کرده و با کاهش سرمایه و ارزش دارایی‌های خود مواجه می‌شوند.

صرافی‌ها و کال مارجین در ارز دیجیتال

صرافی‌های ارز دیجیتال شرایط متفاوتی برای مارجین در بازارهای نقدی و بازارهای فیوچرز یا محصولات مالی مشتق ارز دیجیتال برای کاربران در نظر می‌گیرند. معیارهای واجد شرایط شدن در آنها هم یکسان نیست و برای مثال بایننس به تمام کاربران امکان معاملات مارجین می‌دهد در حالی که صرافی اف‌تی‌ایکس (FTX.US) حداقل ۱۰۰ هزار دلار موجودی را معیار می‌گیرد.

در جدول زیر ضریب لوریج به مارجین در صرافی‌های معتبر بین‌المللی را مشاهده می‌کنید. با تقسیم کردن این ضریب مطابق فرمول حداقل مارجین لازم می‌توانید ببینید خطر کال مارجین در ارز دیجیتال در هر کدام این صرافی‌ها چقدر است.

صرافی	مارجین بازار ارز دیجیتال نقدی	مارجین بازار ارز دیجیتال مشتق
بایننس	تا ۲۰ برابر	تا نکاتی در مورد جلوگیری از کال مارجین ۲۰ برابر
بای‌بیت	ندارد	تا ۱۰۰ برابر
اف‌تی‌ایکس	تا ۲۰ برابر	تا ۲۰ برابر
کوکوین	تا ۱۰ برابر	تا ۱۰۰ برابر
کراکن	تا ۵ برابر	تا ۵ برابر
بیت‌مکس	ندارد	تا ۱۰۰ برابر
فمکس (Phemex)	ندارد	تا ۱۰۰ برابر
سی‌ای‌ایکس (CEX.io)	تا ۱۰ برابر	ندارد

سخن آخر

در بازارهای نقدی بعد از انجام یک معامله، ارز دیجیتال به کیف پول صرافی خریدار منتقل می‌شود. اما در حساب‌های مارجین کاربران امکان برداشت این ارز دیجیتال به کیف پول‌های شخصی را ندارند. چرا که ارز دیجیتال به عنوان وثیقه وام مارجین در نظر گرفته می‌شود. با این حساب سرمایه‌گذاران امکان خرید ارز دیجیتال با استفاده از مارجین برای استیک کردن آن در پروژه‌های دیگر را ندارند.

در بازارهای مشتق به طور کلی مالکیت ارز دیجیتال به معامله‌گران داده نمی‌شود و آنها فقط می‌توانند با پیشبینی قیمت از تغییرات بازار سود ببرند. این نوع از معاملات به خاطر وجود نقدینگی بیشتر محبوبیت بیشتری از معاملات نقدی دارند و مارجین و لوریج بالاتری هم به آنها تعلق می‌گیرد.

بازارهای مشتق برای بهره‌برداری از معاملات مارجین و سود بردن از آنها گزینه بهتری هستند. با انتخاب چند ارز دیجیتال و تقسیم ارزش سرمایه حساب روی آنها و تعیین نقطه استاپ لوز منطقی، می‌توانید بدون مواجه شدن با کال مارجین در ارز دیجیتال بیشترین بهره از معاملات مارجین را ببرید.

در وبلاگ صرافی راستین در مورد تفاوت های بین معاملات اسپات و فیوچرز نیز مطلبی منتشر شده است که می توانید آن را نیز مطالعه کنید.

فارکس

گزارش تعهد معامله‌گران COT چیست و چه کاربردی دارد؟

برای اینکه در بازارهای مالی به عنوان یک معامله‌گر منحصر به فرد شناخته شوید، بایستی توانایی تشخیص جریان سرمایه هوشمند…

آشنایی با تحلیل مولتی تایم فریم و کاربرد آن

بسیاری از تریدرهای تازه وارد نکاتی در مورد جلوگیری از کال مارجین که اطلاعات زیادی هم در مورد بازار فارکس ندارند، در ابتدای را از تایم فریم‌های…

شناوری بازار فارکس چیست؟

در این مقاله قصد داریم تا در مورد مبحث شناوری بازار فارکس صحبت کنیم. ویژگی که موجب شده این بازار…

مروری بر الگوهای پرچم نزولی و صعودی

برای پیش بینی درست در بازارهای مالی و عملکردی هوشمندانه، تحلیل روند قیمت‌ها با توجه به اخبار و اطلاعات مهم…

نکات مهم در انتخاب بروکر معتبر فارکس

یکی از دغدغه‌های اصلی هر معامله‌گری در بازارهای مالی اطمینان از صحت و اعتبار پلتفورمی است که در آن معامله…

سایز پوزیشن یا Position size چیست و چگونه می‌توان آن را محاسبه کرد؟

یکی از مفاهیم اساسی که در بازار فارکس در راستای موقعیت یا پوزیشن معاملاتی زیاد با آن سروکار دارید، حجم…

چگونه یک استراتژی معاملاتی داشته باشم؟

استراتژی یا سیستم معاملاتی همچون کارخانه‌ای عمل می‌کند که شما مواد اولیه را به آن می‌دهید، مراحل تولید را تعریف…

اهرم یا لورج در بازار فارکس چیست و چه کاربردی دارد؟

لورج یکی از مفاهیم اقتصادی است که سرمایه‌گذارها برای تأمین و توسعه سرمایه خود در بازار از آن بهره می‌برند.…

دلایل مارجین کال چیست و چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد؟

یکی از مزایایی که بازار مالی فارکس دارد، مارجین است و می‌توان گفت تقریباً همه معاملات در این بازار مارجین…

تفاوت معاملات Spot و Margin؛ کدام روش معاملاتی را در بازار ارزهای دیجیتال انتخاب کنیم؟

تفاوت سیستم معاملاتی اسپات و مارجین عمدتا در ریسک به ریوارد یا میزان سود در برابر ضرر این سیستم‌های معاملاتی برای معامله‌گران است. به طور کلی بازار کریپتو نسبت به بازار‌های دیگر از جمله معاملات سهام، اوراق قرضه، کالا‌ها، ارزها و غیره پر ریسک‌تر است؛ مثلا بیت‌کوین آنقدر بی‌ثبات است که افزایش و کاهش قیمت آن تا ۱۰ درصد در روز هم، چندان غیر عادی به نظر نمی‌رسد. معاملات اسپات با قیمت لحظه‌ای یا فعلی بازار انجام ‌می‌شود؛ یعنی هنگامی که معامله‌ای انجام می‌دهید باید کل پول آن معامله را در حساب خود داشته باشید و در همان لحظه باید کل مبلغ خرید خود را تسویه کنید، ولی در معاملات مارجین نیاز نیست کل مبلغ یک معامله را در حساب خود داشته باشد و تنها با داشتن مقداری پول در حساب خود و قرار دادن آن به عنوان وثیقه، می‌توانید باقی هزینه معامله را از صرافی قرض کنید و معامله خود را انجام دهید. در این مقاله به تفاوت معاملات اسپات و مارجین، توضیح هر‌کدام از آن‌ها، تشریح اصطلاح کال‌مارجین (Margin Call) و پوزیشن‌های لانگ و شورت (Long Position – Short Position) و روش کاهش ریسک معاملات در مارجین می‌پردازیم.

تفاوت‌ معاملات اسپات و مارجین

نحوه عملکرد بازار اسپات به این صورت است که، شما در آن کوین‌های خود را مستقیما به پول نقد، استیبل کوین‌ها مثل تتر یا سایر رمز ارزها مثل بیت‌کوین تبدیل می‌کنید و در واقع با انجام این معاملات صاحب آن دارایی می‌شوید. در بازار مارجین این روند پیچیده‌‌تر و پرریسک‌تر است؛ هر چند میزان سود حاصله نیز در مقابل پذیرفتن ریسک معامله در آن، بسیار بیشتر است.

میزان سود یا ضرر در معاملات مارجین در بازار کریپتو معمولا بین ۲ تا ۱۰۰ برابر است. در این شیوه معامله، شما در واقع پولی را از صرافی قرض می‌گیرید و با آن پول افزایش یا کاهش قیمت یک ارز دیجیتال را پیش‌بینی می‌کنید؛ اگر روند قیمتی آن ارز را درست پیش‌بینی کرده باشید، سود خود را برداشته و پولی که به عنوان قرض گرفته‌اید را برمی‌گردانید و اگر روند قیمتی را اشتباه پیش‌بینی کرده باشید، باید مبلغ قرض، سود صرافی و کارمزد تراکنش را بازگردانید. در ادامه به بررسی دقیق‌تر هر کدام از این شیوه‌های معاملاتی می‌پردازیم.

معاملات اسپات چیست؟

قانون اولیه معاملات این است که بیش از موجودی خود روی یک معامله ریسک نکنید و رعایت این قانون در بازار اسپات بسیار آسان است؛ در معاملات Spot تنها پرداختی شما کارمزد معاملات است که بسته به صرافی‌ای که در آن معامله می‌کنید و میزان پولی که با آن معامله می‌کنید، بین ۰.۱ تا ۲ درصد مبلغ معامله، متغیر است. البته اگر سود کنید، در برخی صرافی‌ها مبلغی را به عنوان مالیات نیز باید پرداخت کنید.

با مثالی به نحوه عملکرد بازار اسپات می‌پردازیم؛ مثلا شما یک عدد بیت‌کوین را در قیمت ۵۰,۰۰۰ دلار می‌خرید اگر قیمت آن به ۵۵,۰۰۰ دلار برسد، ۵,۰۰۰ دلار یا معادل ۱۰ درصد سود می‌کنید و اگر قیمت آن به ۴۵,۰۰۰ دلار برسد، ۵,۰۰۰ دلار یا معادل ۱۰ درصد ضرر می‌کنید.

ریسک این معاملات را می‌توان با گذاشتن حد ضرر، حد سود و Stop-Limit کاهش داد. نحوه عملکرد این قابلیت در صرافی به نحوی است که زمانی که این سفارشات را ثبت می‌کنیم، صرافی به صورت خودکار و با رسیدن قیمت به قیمت ثبت شده توسط ما اقدام به فروش دارایی ما می‌کند و باعث می‌شود از ضرر بیشتر جلوگیری شود.

معاملات مارجین چیست؟

معاملات مارجین نوعی شرط‌بندی روی پیش‌بینی قیمت یک کوین یا توکن است. اکثر صرافی‌ها تا ۲۰ برابر یعنی با نسبت ۱ به ۲۰ به شما اهرم یا لوریج (Leverage) می‌دهند؛ یعنی شما تا ۲۰ برابر موجودی خودتان می‌توانید خرید کنید؛ ولی در بعضی از آن‌ها تا ۱۰۰ برابر موجودی خودتان یعنی نسبت ۱ به ۱۰۰ برابر به شما توان خرید داده می‌شود. مثلا اگر شما ۱۰۰ دلار دارید و از لوریج ۱۰۰ استفاده می‌کنید، می‌توانید ۱۰,۰۰۰ دلار خرید کنید که ۹,۹۰۰ دلار آن را قرض گرفته‌اید. در لوریج ۲۰، شما با پرداخت ۵ درصد از قیمت یک کوین می‌توانید آن‌را به طور کامل بخرید؛ مثلا اگر می‌خواهید یک بیت‌کوین را با قیمت ۵۰,۰۰۰ دلار با لوریج ۲۰ بخرید، ۲,۵۰۰ دلار وثیقه می‌گذارید و ۴۷,۵۰۰ دلار باقی مانده را وام (قرض) می‌گیرید. اگر قیمت بیت‌کوین ۱۰ درصد افزایش پیدا کند و به ۵۵,۰۰۰ دلار برسد، پول شما ۲ برابر می‌شود که یعنی ۱۰۰ درصد سود کرده‌اید. اما اگر قیمت بیت‌کوین ۱۰ درصد کاهش یابد و به ۴۵,۰۰۰ دلار برسد، ضرر شما ۲ برابر بیشتر از مبلغی که در ابتدا آورده‌اید می‌شود؛ یعنی ۲۰۰ درصد ضرر خواهید کرد. اما به طور کلی معاملات مارجین به این شکل عمل نمی‌کنند و هنگامی که اصل پول خود را از دست می‌دهید، صرافی معامله شما را می‌بندد و اجازه نمی‌دهد که پولی که از آن قرض گرفته‌اید از بین برود.

کال مارجین (Margin Call) یا لیکویید (Liquid) شدن در بازار کریپتو چیست؟

در واقع کال مارجین یا لیکویید شدن در کریپتو، وضعیتی است که میزان زیان معاملات از حد مجاز آن بیشتر شده باشد در این حالت صرافی وثیقه گذاشته شده را بر‌می‌دارد و معامله را می‌بندد.

اتفاقی که در کال مارجین می‌افتد، این است که در مثال بالا اگر قیمت بیت‌کوین به ۴۷,۵۰۰ دلار نزدیک شود، شما به از دست دادن ۲,۵۰۰ دلار وثیقه خود نزدیک می‌شوید و صرافی برای جلوگیری از این اتفاق به شما پیغام می‌دهد و از شما می‌خواهد به مبلغ وثیقه خود اضافه کنید؛ اگر شما این پیغام را نبینید، وجه وثیقه مورد نیاز را نداشته باشید یا به سرعت برای تامین آن وجه اقدام نکنید، حساب شما لیکویید (Liquid) می‌شود. این اتفاق زمانی می‌افتد که صرافی معامله شما را به طور خودکار می‌بندد و وثیقه شمارا برای پرداخت به وام دهندگانی که اصل و سود پول خود را می‌خواهند، می‌فروشد و همچنین کارمزد معاملات خود را نیز دریافت می‌کند. بنابراین قبل از اینکه بیت‌کوین به قیمت ۴۷,۵۰۰ دلار برسد، شما کل ۲,۵۰۰ دلار خود را از دست می دهید.

در ۱۲ مارس سال ۲۰۲۰ (۲۲ اسفند سال ۱۳۹۸) قیمت‌ بیت‌کوین در چند ساعت به طور ناگهانی از ۸,۰۰۰ دلار به ۳,۶۰۰ دلار سقوط کرد و در ۲۴ ساعت نزدیک به ۱ میلیارد دلار پوزیشن لانگ (خرید استقراضی) لیکویید شد.

پوزیشن لانگ و پوزیشن شورت (Long Position – Short Position) چیست؟

پوزیشن یا موقعیت لانگ و شورت در واقع یک نوع شرط بندی روی افزایش یا کاهش قیمت یک ارز در بازار مارجین است؛ که شما افزایش قیمت (پوزیشن لانگ) یا کاهش قیمت (پوزیشن شورت) رمزارز‌ها را پیش‌بینی می‌کنید. در اکثر مواقع، این پیش‌بینی‌ها با اهرم یا لوریج انجام می‌شود.

هنگامی که پوزیشن لانگ باز می‌کنید، در واقع شما یک کوین یا توکن را می‌خرید و در پوزیشن شورت شما مقدار مشخصی از یک کوین مثلا بیت‌کوین را در تاریخی که از قبل تعیین شده‌ می‌فروشید، در صورتی که هنوز مبلغ خرید آن‌را پرداخت نکرده‌اید. هدف از انجام این کار این است که بتوانیم آن‌را پایین‌تر از قیمتی که طرف مقابل برای آن پرداخت کرده است، از او بخریم.

چگونه می‌توان ریسک معاملات مارجین را کاهش داد؟

معاملات مارجین در بازار کریپتو به دلیل نوسانات قیمتی بالا بسیار پر‌ریسک است؛ اگر علاقه‌مند به معامله در این بازار هستید می‌توانید هم زمان از معاملات لانگ و شورت برای کاهش ریسک در معاملات مارجین استفاده کنید، که به معنای معامله در دو جهت عکس هم بر روی یک رمز ارز است، که هدف از آن کنترل و مدیریت سرمایه توسط روش هجینگ (Hedging) در مواقعی است که پوزیشن سنگینی روی حرکت قیمت در یک جهت باز کرده‌اید. ولی قیمت در جهت دیگر حرکت می‌کند. در این مواقع با استفاده از روش هجینگ ریسک معاملات خود را کاهش می‌دهید و می‌توانید با استفاده از این روش به سود برسید. این روش به طور گسترده‌ای در همه بازار‌ها برای محافظت از سرمایه‌گذاران در برابر ضررهای بزرگ استفاده می‌شود و با توجه به نوسانات بازار کریپتو، استفاده از این روش در این بازار اهمیت بیشتری نسبت به بازار سهام دارد.

جمع بندی

معاملات در بازارهای مالی به دو روش مختلف اسپات و مارجین امکان پذیر است، هر معامله‌گر می‌تواند با توجه به توانایی، میزان ریسک‌پذیری و دانش خود، از هر کدام از این روش‌ها برای کسب سود استفاده کند. در این مقاله به تفاوت معاملات اسپات و مارجین، توضیح هر‌کدام از آن‌ها، تشریح اصطلاح کال‌مارجین (Margin Call) و پوزیشن لانگ و شورت (Long Position – Short Position) و روش کاهش ریسک معاملات در مارجین پرداختیم.

چرا حساب معامله گران مبتدی کال مارجین می شود

یکی شایع ترین مشکلاتی که برای هر معامله گر مبتدی اتفاق می افتد، کال مارجین می باشد. بیشتر تریدر هایی که در حال حاضر توانسته اند به سطح حرفه ای و مطلوبی برسند و از طریق بازار های مالی برای خود کسب درآمد کنند، حداقل یک بار کال مارجین شدن را تجربه کرده اند و می دانند که بروز این اتفاق یکی از تلخ ترین اتفاقات برای هر معامله گر مبتدی می باشد و تاثیرات روانی بسیار ناخوش آیندی را برای او به همراه دارد.

کال مارجین چیست؟

عبارت کال مارجین در حقیقت به معنی از دست رفتن حساب معاملاتی شخص می باشد. همان طور که می دانید در کارگزاری ها به معامله گران فیوچرز و فارکس مارجین و اهرم تعلق می گیرد. اهرم و مارجین این امکان را فراهم می کند تا معامله گر بتواند از نوسانات کوچک، درصد سود های بیشتری بدست آوردن و بالعکس.

کال مارجین زمانی رخ می دهد که تریدر با انجام معاملات زیان ده موجودی حساب خودش را از بین ببرد. در این شرایط کارگزاری دیگر اجازه ترید به شخص را نمی دهد زیرا دیگر موجودی کافی برای معامله ندارد.

کال مارجین شدن معامله گران مبتدی دارای عوامل و دلایل متعددی است که در حالت کلی ریشه آن به موارد ذکر شده در زیر مرتبط است.

روانشناسی معامله گری

یکی از مهم ترین موضوعاتی که موجب تمایز تریدر های حرفه ای با مبتدی می شود، مباحث روانشناسی می باشد. روانشناسی نقش پررنگ و برجسته ای در بازار دارد. تمامی کارشناسان و تریدر های حرفه ای بر اهمیت این موضوع در رسیدن به موفقیت در زمینه معامله گری تاکید دارند.

یک تریدر برای موفقیت در بازار های مالی بیش از هر چیزی ابتدا به تسلط روانی بر خود نیاز دارد. عموما سود و ضرر در معامله در ذهن تریدر ها تاثیرات مستقیم دارد. لذا نداشتن تسلط بر ذهن در حین معامله می تواند نتایج ناخوشایندی به بار آورد. معمولا معامله گران مبتدی با هر ضرر در معامله عصبی شده و با هر سود در معامله سرخوش و حریص می شوند.

تعداد اندکی از افراد هستند که در شروع راه معامله گری کمتر دچار طمع شده و مسیر منطقی و اصولی را پیش می روند. اکثر تریدر ها معمولا به خاطر طمع بدست آوردن سود زیاد از بازار، در همان ابتدای کار، معاملاتی با حجم سنگین انجام می دهند. اعتماد به نفس کاذب آن ها باعث می شود تا ضرر های بزرگی متحمل شوند و در ابتدای راه خود کال مارجین شوند.

عامل روانشناسی دیگر که در کال مارجین شدن تریدر های مبتدی تاثیرات زیادی دارد، ترس می باشد. بیشتر معامله گران مبتدی به خاطر ترس از دست دادن پولشان، نمی توانند در لحظه تریدر تصمیمات درست بگیرند و معاملات خوبی انجام دهند. این ترس موجب پریشانی و اضطراب در آن ها شده و در نهایت باعث انجام معاملات منفی و بد می شود.

البته دقت داشته باشید که احساسات ذکر شده قابلیت شدن حذف ندارند و حتی تریدر های حرفه ای نیز با آنها روبرو می شوند. نکته مهم این است که تریدر های حرفه ای توانایی کنترل کردن آن ها را با سال ها تمرین و ممارست بدست آورده اند. لذا اگر نمی توانید با این موضوع کنار بیایید بهتر است به سراغ روش های دیگر کسب درآمد از بازار مانند خرید ربات ها یا اکسپرت های معامله گر باشید.

مقاله های مرتبط:فارکس را از کجا شروع کنیم؟

عدم رعایت مدیریت سرمایه و ریسک

یکی دیگر از معیار هایی که موجب کال مارجین شدن تریدر های مبتدی در ابتدای کار خود می شود، مدیریت سرمایه است. مدیریت سرمایه یک مبحث گسترده است که قطعا برای یادگیری حرفه ای آن نیاز به صرف زمان زیادی دارید.

اما در حالت کلی می توان اینگونه توصیف کرد که، هر تریدر باید برای انجام معاملاتش مدیریت سرمایه اصولی و منطقی داشته باشد. یعنی شما نباید درصد قابل توجهی از سرمایه خودتان را در یک معامله درگیر کنید. زیرا در صورت ضرر در آن معامله زیان سنگینی به سرمایه اصلی شما وارد می شود. ضرر و زیان های بیش از حد ظرفیت روانی می تواند باعث بروز حالات خشم، انتقام از بازار، ناامیدی، افسردگی در شما شود.

بهتر است در هر معامله ای که در بازار های مالی مانند فارکس انجام می دهید، نهایتا 2 درصد از حساب را ریسک کنید. یعنی در صورتی که تحلیل شما از حرکت قیمت درست نبود، شما تنها دو درصد از حساب خود را از دست بدهید.

نداشتن استراتژی معاملاتی

عامل دیگری که در کال مارجین شدن تریدر های مبتدی نقش زیادی دارد، نداشتن یک استراتژی مدون، مکتوب و سودده می باشد. هر تریدر حرفه ای حداقل یک استراتژی مکتوب و کامل برای خوش دارد. تریدر حرفه ای می داند که طبق استراتژی خود در چه مواقعی و چه شرایطی باید وارد معامله شده و از آن خارج شود.

معمولا تریدر های مبتدی به دلیل عدم آموزش صحیح از اهمیت این موضوع غافل هستند و با دیدن هر فرصتی در چارت وارد معامله می شوند که در نهایت موجب ضرر های پی در پی و کال مارجین شدن آن ها می شود.

برای ساخت یک استراتژی سودده نیاز به صرف ماه ها زمان برای تست آن می باشد و این کار چندان ساده و راحت نیست. البته یک روش میانبر برای تریدر های مبتدی این است که به سراغ خرید استراتژی های موفق و سودده بروند.

امروزه برخی از تریدر های حرفه ای استراتژی های شخصی خودشان را که نتیجه چندین سال تلاش آن ها در بازار های مالی است را می فروشند و تریدر های مبتدی می توانند از این طریق به یک سیستم معاملاتی با قوانین مشخص و دقیق دست یابند.