روند و دامنه معاملاتی چیست؟

شوک حقیقی ها به بورس

مفهوم حجم مبنا و گره معاملاتی در بازار بورس

در بازار بورس، سرمایه‌های بسیاری از مردم عادی و سهامدارن عمده در حال معامله است. پس بسیار مهم است که ثبات بازار حفظ شود. قطعا ثبات بازار به معنای عدم تغییر قیمت نیست، چرا که ماهیت بورس نوسانات قیمتی است. اما تغییرات قیمت باید منطقی و بر اساس روند طبیعی بازار باشد. اگر سازوکار مناسب در بازار برای حفظ این روند طبیعی وجود نداشته باشد، هر کسی می‌تواند روند را برهم بزند. به همین دلیل قانون‌گذاران در تمام بورس‌های دنیا، با تصویب دستورالعمل‌هایی امکان مداخله اشخاص فرصت‌ طلب در روند بازار را کاهش می‌دهند. در بورس ایران نیز سازمان بورس و اوراق بهادار، از روش‌هایی برای جلوگیری نوسانات غیر عادی و اخلال در بازار استفاده می‌کند. مفهوم حجم مبنا و گره معاملاتی با همین هدف در بورس تهران ایجاد شده‌اند. در این مقاله به تعریف حجم مبنا و گره معاملاتی خواهیم پرداخت.

حجم مبنا

در سال ۱۳۸۲ و در زمان ریاست دکتر حسین عبده تبریزی برای کمک به حفظ روند طبیعی معاملات بورس، مفهوم حجم مبنا شکل گرفت. کاربرد اصلی حجم مبنا در محاسبه قیمت پایانی نماد‌های بورسی و کاهش نوسانات غیر عادی کاذب آن‌هاست و تنها در بورس تهران به کار می‌رود. مقدار حجم مبنا به طور خودکار و بر اساس تغییرات طبیعی قیمت سهام محاسبه شده و در سایت tsetmc.com برای هر نماد درج شده و طبعا هیچ فردی در محاسبه آن دخالتی ندارد.

بسیاری از سهامداران خرد و عمدتا تازه‌کار بازار بورس، با مفهوم حجم مبنا و گره معاملاتی مشکل دارند. به همین دلیل در ادامه مفهوم حجم مبنا و گره معاملاتی را با ذکر مثال توضیح خواهیم داد. برای این منظور، به صورت پله پله تمام مفاهیم لازم برای تعریف دقیق مفهوم حجم مبنا ارائه خواهد شد.

مفهوم اول: دامنه نوسان

همان طور که می‌دانید معاملات در بازار بورس تهران دارای محدودیت نوسان است. یعنی در هر روز معاملاتی هر سهم فقط می‌تواند مقدار مشخصی افزایش یا کاهش قیمت را تجربه کند. این دامنه محدود نوسان برای بیشتر سهام‌های بورس برابر 5 درصد است که ما هم برای سادگی بر اساس همین 5 درصد مثال می‌زنیم. نحوه عملکرد دامنه نوسان بدین ترتیب است:

در هر روز معاملاتی، یک قیمت پایه برای هر سهم در نظر گرفته می‌شود. تغییرات قیمت سهام در این روز فقط 5 درصد نسبت به این قیمت پایه می‌تواند تغییر کند. برای مثال اگر امروز قیمت پایه سهام 100 تومان تعیین شود، معاملات حداکثر در بازه قیمتی 105 – 95 تومان قابل انجام خواهد بود. حال سوال این است که قیمت پایه چگونه روند و دامنه معاملاتی چیست؟ تعیین می‌شود؟

پاسخ آن است که قیمت پایه بر اساس قیمت پایانی روز قبل در نظر گرفته می‌شود. پس حالا به تعریف قیمت پایانی می‌پردازیم.

مفهوم دوم: قیمت پایانی

به طور ساده می‌توان گفت که قیمت پایانی سهام در پایان یک روز معاملاتی، میانگین حجمی قیمت تمام معاملات انجام شده سهم در آن روز است. اما میانگین حجمی یعنی چه؟ یعنی اگر 1000 سهم در قیمت 100 تومان و 10 سهم در قیمت 90 تومان معامله شود، تاثیر قیمت 100 تومان روی تعیین قیمت پایانی 10 برابر بیشتر از قیمت 90 تومان خواهد بود. یعنی هر چه حجم بیشتری از معاملات در یک قیمت خاص انجام شود، تاثیر آن قیمت روی قیمت پایانی بیشتر خواهد بود. پس با همین رویکرد در هر روز معاملاتی، قیمت پایانی سهام بر اساس میانگین حجمی قیمتی محاسبه می‌شود.

مفهوم سوم: حجم مبنا

و حالا می‌رسیم به مفهوم اصلی مورد نظر این مقاله، یعنی حجم مبنا. تعریفی که توسط سازمان بورس برای حجم مبنا ارائه شده، به این ترتیب است:

حجمی از سهام که باید در هر روز معاملاتی خرید و فروش شود، تا تمام درصد تغییرات مجاز در آن روز در تعیین قیمت روز بعد لحاظ شود.

همان طور که مشخص است این تعریف برای افراد غیر متخصص، تقریبا به هیچ دردی نمی‌خورد! برای درک مفهوم حجم مبنا بهترین روش ذکر مثال است:

روزانه حجم متفاوتی از معاملات در یک قیمت خاص انجام می‌شود. حجم مبنا تعیین می‌کند که تاثیر معاملات در یک قیمت خاص، روی قیمت پایانی چقدر باشد. برای مثال فرض کنید حجم مبنا سهم A با دامنه نوسان 5- تا 5+ درصد، توسط سازمان بورس، 5 میلیون در نظر گرفته شده است. اگر حداقل 5 میلیون معامله در قیمت مثلا 3+ درصد انجام شود، این معامله قیمت سهم را 3+ درصد بالا می‌برد. اما اگر به جای 5 میلیون، 500 هزار معامله در قیمت 3+ انجام گیرد، این معامله منجر به افزایش 0/3+ درصدی سهم می‌شود. چون حجم این معامله فقط 10 درصد حجم مبنا بوده، پس این معامله روی قیمت سهم فقط 10 درصد مقدار واقعی تاثیر می‌گذارد.

با همین فرمول ساده، قیمت سهم یا همان قیمت پایانی در یک روز معاملاتی، تعیین شده و این قیمت ملاک دامنه قیمتی فردا خواهد بود. به کمک حجم مبنا، قیمت سهم بر اساس حجم زیادی از معاملات تعیین می‌شود. یعنی معاملات غیر عادی توسط افراد سودجو نمی‌توانند روی قیمت‌ها تاثیر بگذارند. چرا که حجم معاملات آن‌ها در قیاس با حجم کل معاملات ناچیز است.

محاسبه حجم مبنا

رابطه اصلی برای محاسبه حجم مبنا به این صورت است:

اما اگر شرکت‌ها دارای شرایط خاصی باشند، مقدار حجم مبنا متفاوت خواهد بود. این شرایط به پارامتری به نام ارزش مبنا مرتبط است که بدین صورت محاسبه می‌شود:

در تصویر زیر، فرمول کلی محاسبه حجم مبنا ارائه شده است. این فرمول بر اساس تعداد سهام شرکت و ارزش مبنا طراحی شده است.

فرمول ارائه شده در تصویر، برای محاسبه حجم مبنا شرکت‌های بورس و بازار اول و دوم فرابورس است. محاسبه حجم مبنا شرکت‌های بازار پایه فرابورس هم مشابه است. فقط کران پایین ارزش مبنا به جای 50 میلیارد ریال برابر 20 میلیارد ریال برای بازار زرد، 10 میلیارد ریال برای بازار نارنجی و 5 میلیارد ریال برای بازار قرمز است. برای آشنایی بیشتر با انواع بازارهای بورس و فرابورس، مطالعه این مقاله توصیه می‌شود.

بروز رسانی حجم مبنا

از آنجایی که حجم مبنا به ارزش مبنا و ارزش مبنا نیز به قیمت پایانی سهم در آخرین روز هفته گذشته وابسته است، پس حجم مبنا به طور هفتگی به روز می‌شود. یعنی بر اساس معاملات انجام شده در آخرین روز کاری هر هفته (که اگر تعطیلی نباشد، چهارشنبه است)، حجم مبنا مجددا محاسبه شده و برای هفته آینده ثبت می‌شود. قیمت پایانی آخرین روز هفته با مقدار حجم مبنا رابطه عکس دارد. یعنی در حالت کلی:

• اگر در طول یک هفته قیمت سهام به طور کلی افزایش یابد، حجم مبنا هفته آینده روند و دامنه معاملاتی چیست؟ کاهش می‌یابد. کاهش حجم مبنا مقدار تغییرات قیمت را برای هفته آینده بیشتر می‌کند.
• اگر در طول یک هفته قیمت سهام به طور کلی کاهش یابد، حجم مبنا هفته آینده افزایش می‌یابد. افزایش حجم مبنا باعث کاهش قدرت تغییر قیمت سهام در هفته آینده می‌شود.

گره معاملاتی

تا به اینجا با مفهوم حجم مبنا آشنا شده‌ایم. در ادامه قصد داریم پدیده گره معاملاتی در بازار بورس را مورد بررسی قرار دهیم. علت آن که این مباحث در یک مقاله معرفی می‌شوند، وابستگی مفهوم حجم مبنا و گره معملاتی به یکدیگر است. بر اساس دستورالعمل سازمان بورس در سال 1389، نمادهایی که با صف خرید یا فروش سنگین و قفل شده مواجه هستند، ممکن است مشمول قانون رفع گره معاملاتی می‌شوند. این دستورالعمل با هدف تسهیل معاملات سهام قفل شده در صف طراحی شده است. سهامی که در یکی از شرایط چهارگانه زیر قرار بگیرند، دچار قانون گره معاملاتی می‌شوند:

• تعداد معاملات سهام برای 5 روز کاری متوالی، کمتر از حجم مبنا باشد (برای شرکت‌های دارای حداقل 3 میلیارد برگه سهم)
• تعداد معاملات سهام برای 5 روز کاری متوالی، کمتر از دو برابر حجم مبنا باشد (برای سایر شرکت‌ها)
• کلیه معاملات سهام در 5 روز کاری متوالی، در سقف قیمت نوسان روزانه باشد.
• کلیه معاملات سهام در 5 روز کاری متوالی، در کف قیمت نوسان روزانه باشد.

هر سهمی که یکی از چهار حالت بالا را داشته باشد، قانون گره معاملاتی برای آن فعال می‌شود. اما قانون گره معاملاتی به چه طریق عمل می‌کند؟ زمانی که سهمی یکی از شرایط چهارگانه را داشته و گره معاملاتی برای آن فعال شود، در روز کار بعدی (روز ششم)، شرایط معامله آن دچار تغییراتی می‌شود. تغییراتی مرحله پیش‌گشایش و سپس معاملات سهام را بدین ترتیب تغییر می‌دهد:

1- زمان پیش‌گشایش

ابتدا و در مرحله پیش‌گشایش (همان ساعت 8 و نیم تا 9 صبح که ثبت سفارش‌های خرید و فروش آغاز می‌شود) نماد با دامنه نوسان دو روند و دامنه معاملاتی چیست؟ برابر حالت عادی، سفارش می‌پذیرد. یعنی اگر یک سهام با دامنه نوسان 5 درصدی مشمول گره معاملاتی شود، در پیش‌گشایش روز ششم، می‌توان با دامنه نوسان 10 درصدی برای آن سفارش خرید یا فروش ثبت کرد.

2- زمان معاملات

بر اساس تعداد و حجم سفارش‌های ثبت شده در پیش‌گشایش، سهام کشف قیمت جدید شده و معاملات آن آغاز می‌شود (ساعت 9). از زمان آغاز معاملات به بعد، مجددا سهام با دامنه نوسان قبلی (یعنی همان 5 درصد در این مثال) به معاملات خود ادامه می‌دهد.

پس به طور خلاصه می‌توان گفت که سهامی که مشمول گره معاملاتی می‌شود، در روز ششم با دو برابر دامنه نوسان قیمت‌گذاری می‌شود. اما پس از قیمت‌گذاری و آغاز معاملات، با همان دامنه نوسان همیشگی معامله خواهد شد. گفتنی است که سهامداران شرکت، از طریق اطلاعیه ناظر بازار از گره معاملاتی سهم خود باخبر می‌شوند.

کلام آخر

در این مقاله با مفهوم حجم مبنا و گره معاملاتی آشنا شدیم. به طور کلی هدف از تعیین حجم روند و دامنه معاملاتی چیست؟ روند و دامنه معاملاتی چیست؟ مبنا، جلوگیری از اخلال در بازار، نوسانات بی منطق و افزایش اطمینان سهامداران از وضعیت سهم خود است. هدف قرار دادن قانون گره معاملاتی نیز، افزایش خرید و فروش در سهم‌های قفل شده است. آشنایی به این گونه مفاهیم در آموزش بورس و انجام تحلیل‌های درست به تازه‌واردان بازار سرمایه کمک خواهد کرد.روند و دامنه معاملاتی چیست؟

برنامه جدید سازمان بورس برای حذف دامنه نوسان

دامنه نوسان یکی از موضوعاتی است که در بین اهالی بازار سرمایه یکی از دلایل وضعیت فعلی بورس شناخته می‌شود. افزایش یا حذف دامنه نوسان به نظر بسیاری از کارشناسان می‌تواند بورس را از روند‌های فعلی خارج کند.

به گزارش خط بازار؛ دامنه نوسان همواره یکی از مهم‌ترین مشکلات مطرح شده از سوی سهامداران بازار سرمایه، مخصوصا طی یک سال و نیم گذشته بوده است. اینکه دامنه نوسان اصلا باید وجود داشته باشد و یا در صورت وجود چنین دامنه‌ای، میزان آن چقدر باید باشد، همیشه یکی از موضوعات چالش برانگیز در میان کارشناسان بورس بوده است.

در این مدت نیز بار‌ها و بار‌ها کارشناسان متعددی در خصوص مزایا و معایت دامنه نوسان صحبت کرده اند. اما بسیاری از صاحب نظران بازار سرمایه بر این باورند که برای بهبود روند معاملات بورس باید به سمت افزایش دامنه نوسان و در نهایت حذف کامل آن حرکت کرد؛ زیرا روند‌های هیجانی مثبت و منفی با وجود دامنه نوسان، باعث انحراف بیشتر معاملات بورس می‌شود.

نوسانات در بورس چگونه کنترل می‌شود؟

تغییرات شدید و ناگهانی در بورس، قانون گذاران در بازار‌های سهام را برای پیدا کردن راه حل‌هایی برای کنترل نوسان‌های شدید واداشته تا بتوانند مانع بروز بحران‌های احتمالی شوند.

به طور کلی در بورس‌های جهان از دو شیوه برای کنترل تغییرات قیمت سهام استفاده می‌شود. روش اول توقف معاملات است؛ یعنی معامله یک سهم خاص، بر اساس تشخیص مسئولان بازار و به دلیل نوسان قیمت شدید، متوقف می‌شود. توقف معاملات، روشی است که بیشتر در بورس‌های اوراق بهادار توسعه یافته دیده می‌شود و البته به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

روش دوم، دامنه نوسان یا تعیین کمترین قیمت و بیشترین قیمت برای معامله سهام است. در روش دامنه نوسان، سفارش‌های خرید و فروشی که در خارج از این محدوده قرار گیرند، ثبت نمی‌شوند و بنابراین، قیمت تنها در محدوده خاصی تغییر می‌کند و نوسان روزانه آن قابل کنترل خواهد بود.

مضرات و مزایای دامنه نوسان

برای دامنه نوسان می‌توان فوایدی را برشمرد. این فواید و مزایا عبارتند از:

۱- کشف قیمت واقعی: زمانی که قیمت سهام به این حدود نزدیک می‌شود و به حد نوسان می‌رسد معاملات وارد صف‌های خرید و فروش می‌شود. این مساله فرصتی را بری سرمایه گذاران ایجاد می‌کند که پیرامون قیمت سهم و ارزش واقعی آن فکر کنند.

۲- جلوگیری از دستکاری قیمت ها: وجود دامنه مجاز نوسان باعث می‌شود که سهامدارن بزرگ نتوانند با تغییر قیمت در زمان‌های مورد دلخواه تغییرات قیمتی مورد نظر خود را ایجاد کنند.

۳- کاهش تلاطم در بازار: واضح است با وجود دامنه مجاز نوسان تغییرات قیمتی سهام محدود شده و فراتر یا کمتر از دامنه نخواهد رفت و این به معنای جلوگیری از بروز تغییرات ناگهانی در قیمت سهام و ثبات بیشتر در بازار سرمایه است.

۱- تأخیردر کشف قیمت: به این معنا که قیمت‌ها در همان روز نمی‌توانند نسبت به اطلاعات منتشر شده واکنش بزرگ نشان دهند، بنابراین قیمت روز سهم قیمت واقعی آن نمی‌باشد

۲- دخالت در معامله: یعنی باعث عدم بروز قیمت واقعی سهم در هر روز می‌شود.

۳- سرایت تلاطم: به این معنا که تلاطم قیمت‌ها دلیل رسیدن به حد قیمتی متوقف شده و در روز کاری بعد به صورت تلاطم اضافی مشاهده خواهد شد.

۴- اثر ربایشی: به اثری گفته می‌شود که در آن قیمت سهام به نقطه‌ای جذب می‌شود؛ به عبارت دیگر، وجود دامنه محدود در نوسان مانع از آن م یشود که قیمت‌ها آزاد باشند و قیمت‌های سهام مانند آهن‌ربا به محدوده‌های خاصی متمایل می‌شوند.

تجربه سایر کشور‌ها درخصوص دامنه نوسان

در بسیاری از بورس‌های دنیا همچون تایوان، تایلند، استرالیا، اسپانیا، مالزی، ایتالیا، ترکیه، فرانسه، کره، ژاپن و ایران، قانونگذاران به منظور کاهش تلاطم بازار و کاهش ریسک و ضرر سرمایه گذاران در اثر تصمیمات احساسی و هیجانی اقدام به وضع دامنه مجاز نوسان نموده‌اند.

در بورس نیویورک، دامنه نوسان ایستا وجود ندارد؛ در بورس ژاپن، بر اساس قیمت سهم، دامنه ایستا و پویای متفاوتی برای هر سهم بر حسب ین، واحد پول این کشور، تعیین می‌شود. یعنی دامنه ایستا و پویا بر اساس قیمت هر سهم به‌صورت واحدی از ین است و به صورت درصدی تعریف نمی‌شود

در بورس‌های مادرید، قطر، مالزی و ژاپن، هر دو دامنه نوسان پویا و ایستا وجود دارد. به عنوان مثال در بورس مادرید برای هر سهم بر اساس نوسان تاریخی دامنه ایستا و پویای مجزایی تعیین می‌شود.

برنامه جدید سازمان بورس برای دامنه نوسان چیست؟

در این بین مجید عشقی، رئیس سازمان بورس درباره بحث دامنه نوسان، می‌گوید: دامنه نوسان به عنوان بحث جدید و مبنایی در بورس تلقی می‌شود که از ابعاد مختلف برخوردار است. در اقتصاد کشور با برخی از ابهام‌ها همراه هستیم که بخشی از آن به موضوع قیمت‌گذاری دستوری و تاثیرات آن در سودآوری شرکت‌ها باز می‌گردد.

وی با بیان اینکه اگر قرار بر حذف یا افزایش یکباره دامنه نوسان باشد، نوسانات و تلاطمات بازار بیشتر می‌شود، ادامه داد: این تلاطمات در بازار، دیگر به هیچ عنوان قابل پذیرش نیست. سیاست ما این است تا دامنه نوسان به تدریج باز شود؛ اما این اتفاق در ابتدا باید از طرق شرکت‌هایی انجام شود که از ثبات بیشتری برخوردارند و در بازار بازیگران بزرگی دارند.

در ایران از سال ۱۳۸۷ تاکنون این حد نوسان در قیمت سهام وجود دارد. دامنه نوسان در بازار سرمایه از ۲۵ بهمن سال گذشته از مثبت و منفی پنج به مثبت شش و منفی دو تغییر کرد؛ تصمیمی که توسط شورای عالی بورس و با هدف ایجاد تعادل در بازار گرفته شد. البته عمر این تصمیم حدود سه ماه بود و دامنه نوسان از ابتدای اردیبهشت به مثبت شش و منفی سه افزایش یافت و در نهایت از ۲۵ اردیبهشت دوباره دامنه نوسان قیمت همه شرکت‌های حاضر در بورس و فرابورس، متقارن و در محدوده مثبت و منفی پنج درصدی داد و ستد شد.

حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان قیمت یعنی چه؟

برای فعالیت در بورس باید با اصطلاحات بورسی آشنایی داشته باشید. یکی از این مفاهیم حراج پیوسته و حراج ناپیوسته می باشد. منظور از حراج پیوسته و ناپیوسته در بورس چیست و حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان قیمت به چه معناست. کلمه حراج در بورس با معنی شناخته شده آن متفاوت است با بورس فردا همراه باشید:

روند و دامنه معاملاتی چیست؟

حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان قیمت چیست؟

تعریف حراج پیوسته:

هنگامی که در زمان مشخصی از ساعات معاملات (9 تا 12:30) شما اقدام به خرید یک سهام می کنید و زمانی که شما سفارش خود را در همان بازه زمانی ثبت می کنید و در همان لحظه اگر با قیمت مد نظر شما فروشنده ایی باشد این معامله صورت می گیرد. به عبارتی برای انجام یک معامله می بایستی قیمت خریدار با قیمت فروشنده تطبیق داده شود که به این امر حراج پیوسته گفته می شود.

تعریف حراج ناپیوسته:

در حراج ناپیوسته با این تفاوت که این معامله در ساعات معاملاتی مشخص که معمولا 30 دقیقه است صورت نمی گیرد یعنی قیمت های پیشنهادی خریدار و فروشنده باهم تطابق ندارند، اگر بعد از آن زمان و در ساعات دیگر قیمت خریدار و فروشنده باهم برابر شد معامله صورت خواهد گرفت. اگر در حراج ناپیوسته به دلیل برابر نبودن قیمت پیشنهادی خریدار با قیمت پیشنهادی فروشنده معامله ای صورت نگیرد و یا این سفارشات به تایید سازمان بورس نرسد حراج ناپیوسته برای بار دوم انجام می شود اما اگر این اتفاق تکرار شود بار سومی وجود ندارد و قیمت مرجع در حراج پیوسته ثبت می شود.

حراج پیوسته برای شرکت هایی که سهام داران زیادی دارند و نقد شوندگی آن ها بالا است کاربرد داشته و حراج ناپیوسته نیز برای شرکت هایی با سهام دار کم و میزان نقد شوندگی پایین به کار می رود.

5 دلیل برای حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان

• برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه و یا مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده :

برگزاری مجمع عمومی میتواند با اهدافی که داشته باشد حراج پیوسته را با یا بدون دامنه نوسان را تحت تاثیر بگذارد. به طور مثال اگر هدف از برگزاری و تشکیل مجمع عمومی، تصویب صورت های مالی یا تقسیم سود باشد آن وقت بازگشایی نماد معاملاتی با حراج ناپیوسته و بدون محدودیت دامنه نوسان صورت می گیرد. اما با این تفاوت که اگر هدف از برگزاری مجمع عمومی هدفی به غیر از تصویب صورت های مالی یا تقسیم سود نقدی داشته باشد (مانند انتخاب حسابرس و بازرس قانونی) باشد، بازگشایی نماد معاملاتی با حراج ناپیوسته با محدودیت دامنه نوسان صورت خواهد گرفت. در این هنگام شرایطی هم است که شرکت هدفش از برگزاری مجمع عمومی افزایش سرمایه باشد، آن وقت بازگشایی نماد معاملاتی با حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان صورت خواهد گرفت.

• افشا و انتشار اطلاعات مفید با اهمیت بالا :

اگر افشای اطلاعات با اهمیت شرکت های ثبت شده نزد سازمان در گروه الف قرار داشته باشد، بازگشایی نماد معاملاتی با حراج ناپیوسته و بدون محدودیت دامنه نوسان و اگر در گروه ب قرار داشته باشد، بازگشایی نماد معاملاتی با حراج ناپیوسته با محدودیت دامنه نوسان انجام می شود.

طبق قانون منتشر و وضع شده اگر نماد معاملاتی شرکتی متوقف شود نماد معاملاتی حداکثر ۲ روز کاری پس از توقف، با محدودیت دامنه نوسان با حراج ناپیوسته بازگشایی می شود.

زمانی که یک سهام و نماد شرکتی شامل گره معاملاتی می شود در ابتدا روز معاملاتی بعد از آن روز با حراج ناپیوسته با محدودیت دامنه نوسان بازگشایی خواهد شد.

• استفاده از اطلاعات نهانی یا دستکاری قیمت

در این صورت بازگشایی نماد معاملاتی پس از بررسی های لازم، با حراج ناپیوسته با محدودیت دامنه نوسان صورت خواهد گرفت.

به منظور کنترل نوسانات و تلاطم هایی که در بازار قیمت است، نهادهای ناظر بازار سرمایه وظیفه این امر را دارد تا یک وضعیت مطلوب و معتدل را در قیمت بوجود بیاورد البته با استفاده از ابزار هایی در بورس اوراق بهادار تهران به اسم “دامنه نوسان”. تعریفی که میتوان از دامنه مجاز نوسان به میان آورد به آن حدود سقف و کف قیمتی گفته می شود که هر سهم در هر روز معاملاتی می‌تواند داشته باشد.

سیگنال مثبت برای بازار سرمایه / صعود بورس ادامه خواهد یافت؟

دیروز برای نخستین بار طرح افزایش یک درصدی دامنه نوسان در بورس اجرا شد. همزمان با این رویداد شاخص کل بورس تهران نیز با یک رشد پرقدرت مواجه شد و با ۱.۸ درصد افزایش بعد از ۷ ماه از مرز ۱.۵ میلیون واحد عبور کرد.

به گزارش بیان ما؛ با وجود فراز و نشیب‌های ۳ماه گذشته نمودارهای شاخص بورس نشان می‌دهد شاخص کل از ۶بهمن ماه پارسال، بعد از ۱۷ماه نزول، وارد روند صعودی شده، این روند از ابتدای سال‌جاری با وجود نزول در برخی روزها، شتاب بیشتری گرفته است.
طبق اطلاعات موجود ارزش روزانه معاملات خرد نیز در بین ۴۰تا ۵۰درصد نسبت به معاملات نیمه دوم سال قبل افزایش یافته که نشان می‌دهد تمایل سرمایه‌گذاران در سال‌جاری برای دادوستد در بورس افزایش یافته است اما سطح معاملات خرد هنوز با سطوح اوج بازار در سال۱۳۹۹ فاصله زیادی دارد. در چنین شرایطی در مبادلات روز گذشته روند صعودی شاخص بورس همزمان با آغاز طرح افزایش یک درصدی دامنه نوسان در بازارهای اول بورس و فرابورس سرعت بیشتری گرفت و شاخص کل بورس تهران توانست با رشدی پر قدرت ۱.۸درصدی بعد از ۷ماه از مرز ۱.۵میلیون واحد عبور کند.
آخرین بار شاخص کل بورس تهران در شهریور ماه پارسال در این محدوده قرار داشت. این رشد به افزایش ۱۲۳هزار میلیارد تومانی، معادل۶.۴میلیارد دلاری، ارزش بازار سهام روند و دامنه معاملاتی چیست؟ منجر شد. در پایان مبادلات روز دوشنبه ارزش کل بازار سهام به ۷۱۳۴هزار میلیارد تومان معادل ۲۵۶میلیارد دلار رسید.

با این میزان رشد در مبادلات دیروز، بازده سهامداران در ۳ماه گذشته به ۲۵درصد رسید. دیروز همچنین ارزش معاملات خرد به ۶هزارو ۶۸۲میلیارد تومان رسید که بالاترین میزان معاملات خرد در ۷ماه گذشته تلقی می‌شود.

آینده بورس در سال‌جاری

با وجود رشد ۱.۸درصدی شاخص بورس تهران درمبادلات روز گذشته در دقایق پایانی مبادلات دیروز، ازسرعت رشد بازارسهام کاسته شد که به‌نظر می‌رسد این موضوع ناشی از قرار گرفتن شاخص در محدوده مقاومت یک‌میلیون‌و۵۰۰هزار واحدی باشد. بررسی‌ها نشان می‌دهد شاخص کل بورس تهران در این محدوده با مقاومت‌های تکنیکی روبه‌رو است و این محدوده مقاومت به‌ویژه در محدوده یک‌میلیون‌و۵۵۰ تا یک‌میلیون‌و۶۰۰هزار واحد می‌تواند مانع از رشد بیشتر شاخص شود.

این موضوعی است که روزنامه همشهری در گزارش‌های پیشین خود به آن اشاره کرده بود با این حال کارشناسان بر این باورند که از نظر تکنیکی چنانچه شاخص بورس بتواند با قدرت از محدوده یک‌میلیون‌و۶۰۰هزار واحد عبور کند می‌تواند تا سقف قله تاریخی خود یعنی محدوده ۲میلیون‌و۱۰۰هزار واحد که در مرداد۱۳۹۹ به‌ثبت رسید، پیشروی کند اما برای رسیدن شاخص به این سطح، بازار سهام به حمایت‌های بنیادی نیاز دارد.
ولید هلالات تحلیلگر بازار سرمایه با تأکید بر اینکه بازار برای اینکه حرکت صعودی خود روند و دامنه معاملاتی چیست؟ را ادامه دهد به زمان نیاز دارد، توضیح داد: مگر اینکه اخبار مثبتی مانند لغو عوارض صادراتی یا اخباری در زمینه واگذاری سهام شرکت‌های خودروسازی به بازار پمپاژ شود. در غیراین صورت بازار برای تداوم رشد به زمان نیاز دارد.
مهدی عبدی کارشناس دیگر بازار سرمایه تأکید کرد: تجربه نشان داده بازارسرمایه به دلایل مختلف ازجمله محدودیت‌های درآمدی دولت، کسری بودجه و قوانین حاکم بر فعالیت شرکت‌های بزرگ دستخوش تغییرات مختلفی در فاصله‌های زمانی کوتاه می‌شود؛ این مسئله امکان پیش‌بینی آینده شرکت‌ها را برای سرمایه‌گذاران دشوار کرده و به مانعی برای ورود سرمایه‌های جدید به بورس تبدیل شده است.
او با بیان اینکه ثبات در بازارسرمایه مستلزم ثبات در قوانین است تأکید کرد: به‌طور مثال وضع عوارض صادراتی برای بسیاری از شرکت‌های بورس بازار سهام را شوکه کرد و در روند معاملات تأثیرگذار بود بنابراین باید شرایطی به‌وجود بیاید تا شاهد کاهش دخالت‌های بیرونی بر فعالیت شرکت‌ها باشیم که این اقدام بی‌تردید در بهبود وضع معاملات تأثیر بسزایی خواهد داشت.
مصطفی محبی مجد کارشناس دیگر بازار سرمایه نیز در این‌باره گفت: اگر به‌دنبال رونق و پویایی بازار سرمایه هستیم باید به‌دنبال آزادسازی قیمت‌ها اعم از نرخ محصولات مؤثر در قیمت تمام‌شده و نرخ فروش شرکت‌ها باشیم با این حال افزایش تدریجی دامنه نوسان نیز اثر مثبتی بر بازار سهام بر روزهای آینده دارد.
او اضافه کرد: تردیدی نیست که افزایش تدریجی دامنه نوسان معاملات تأثیر مثبتی بر حجم معاملات بازار سرمایه خواهد داشت اما شخصا معتقدم آزادسازی قیمت‌ها در صنایع مختلف تأثیر به‌مراتب با اهمیت‌تری بر روند بازار سرمایه نسبت به دامنه نوسان معاملات دارد. به‌گفته او افزایش دامنه نوسان، سیگنال مثبتی به بازار سرمایه داده که مدیران و سیاستگذاران در این بازار نسبت به اوضاع آینده بازار سرمایه خوش‌بین‌تر شده‌اند و با همین خوش‌بینی، اجازه افزایش دامنه نوسان را دادند.

احتمال لغو بخشنامه عوارض صادراتی

هفته گذشته وزارت صنعت بخشنامه‌ای را مبنی بر اعمال عوارض صادراتی ۲ تا ۲۲درصدی بر ۶۹محصول صنعتی و معدنی ابلاغ کردکه این موضوع با واکنش منفی بورس و فعالان بازار سرمایه روبه‌رو شد. تازه‌ترین خبرها حاکی از آن است که به‌دنبال افزایش انتقادها در این‌باره احتمالا اصلاح یا لغو این بخشنامه افزایش یافته است.
از شب گذشته متنی در فضای مجازی بازنشر شده که مربوط به مصوبات روز یکشنبه مدیریت بازار کالاهای پایه وزارت صنعت بوده و به امضای سیف‌الله امیری، مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، رسیده است. مطابق این نامه مقرر شده پیشنهادهای اصلاح تعرفه‌های عوارض صادراتی برای بررسی و اعلام نظر به کارگروه مدیریت بازار ارائه شود.
انجمن تولیدکنندگان فولاد نیز با ارسال نامه‌ای به وزیر صنعت خواستار لغو این بخشنامه شده است. بهرام سبحانی، رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ضمن تأیید این موضوع گفت: صحبت‌ها انجام شده و احتمال برگشت مصوبه بالا رفته است. برخی خبرهای دیگر نیز حاکی از آن است که؛ دیروز در مجلس نشستی با حضور اعضای کمیسیون صنایع معادن و کمیسیون اقتصادی با وزیر صنعت برگزار شده و نمایندگان از سیدرضا فاطمی امین روند و دامنه معاملاتی چیست؟ خواسته‌اند که درباره پیامدهای تعیین عوارض صادراتی بر شرکت‌های بورس توضیح دهد.
short_url/vdcjivevhuqeymz.fsfu.html

پیامدهای حذف دامنه نوسان از بازار سرمایه/ پیش‌ بینی بورس فردا ۲۴ فروردین 1401

به گزارش تیتربرتر؛ مجید عشقی ، رئیس سازمان بورس، در گفت‌وگویی با قرن نو از حذف دامنه نوسان از بازار سرمایه خبر داد و گفت: «اوایل امسال دامنه نوسان برداشته می‌شود و این اقدام بی‌تردید تأثیری بسیار مثبت بر بورس باقی خواهد گذاشت.»

پیامدهای حذف دامنه نوسان از بازار سرمایه

پیامدهای حذف دامنه نوسان از بازار سرمایه

میثم رادپور، کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش که حذف دامنه نوسان چه تأثیری بر روند بازار سرمایه خواهد گذاشت؛ گفت: در هیچ کشوری در دنیا دامنه نوسان به اندازه کشور ما محدود نیست و در برخی از کشورها دامنه نوسانی برای بازار سرمایه به این معنا گذاشته نشده است؛ به عنوان مثال در ایالات متحده آمریکا مدارشکن وجود دارد که اگر در یک روز نوسانات خیلی بزرگ شود معاملات برای چند دقیقه تعطیل خواهد شد تا بازیگران بازار از احساسات دست بردارند و تصمیمات عاقلانه‌ای بگیرند و این مدارشکن قرار نیست در بازار سرمایه و روند معاملات دخالتی کند و حتی ممکن است دو تا سه بار از آن در طول معاملات استفاده شود و اما در کشورهایی که دامنه نوسان برای بازار سرمایه آنها وضع شده است نیز این دامنه نوسان آنقدر محدود نیست و پنج درصد برای دامنه نوسان معنایی ندارد.

وی در ادامه افزود: برداشته شدن دامنه نوسان دراین‌راستا صورت می‌گیرد که بازار سرمایه کارا شود؛ زیرا اگر دامنه نوسان به این محدودی در بازار سرمایه باشد سهام و معاملات دائما در معرض آن قرار می‌گیرند و دائما دیده می‌شود که سهام شرکت‌ها در صف‌های خرید و فروش قرار می‌گیرد و این صف‌های خرید و فروش نیز از نظر روانی بر معاملات بازار سرمایه تأثیر خواهد گذاشت و خیلی از مواقع فعالان بازار سرمایه منتظر تشکیل صف‌هایی هستند که دنباله‌رو آنها قرار گیرند و این صف‌های خرید و فروش منجر به تسری نوسانات خواهد شد.

رادپور در ادامه افزود: اگر سهمی می‌خواسته است بیست درصد افزایش قیمت داشته باشد به خاطر صف‌های خرید افزایش قیمت سی‌درصدی را تجربه خواهد کرد و اگر سهمی نیز می‌خواسته ده درصد بریزد، ازآنجایی‌که در صف فروش قرار می‌گیرد پانزده تا بیست درصد خواهد ریخت و این دامنه نوسان باریک و صف‌های خرید و فروش، نوسانات قیمتی را تشدید خواهد کرد و موجب انحراف قیمتی خواهد شد و در نتیجه کارایی بازار را کاهش خواهد داد که در نهایت امکان تأمین سرمایه و تأمین مالی برای شرکت‌ها کاهش پیدا خواهد کرد.

وی در ادامه با اشاره به اینکه کارایی به این معنا است که اگر اطلاعاتی وارد بازار سرمایه شود که این اطلاعت باعث جابه‌جایی سهم گردد فوراً دیده شود؛ گفت: زمانی‌که دامنه نوسان وجود دارد این دامنه اجازه نمی‌دهد که جابه‌جایی قیمتی بالافاصله روی قیمت سهم منعکس شود.

این کارشناس اقتصادی در آخر گفت: قطعاً اگر دامنه نوسان برداشته شود وضعیت بازار سرمایه بهبود پیدا خواهد کرد و اگر بازار سرمایه تحت سلطه دولت نبود خیلی زودتر باید این اتفاق می‌افتاد.

شوک حقیقی ها به بورس

شوک حقیقی ها به بورس

ارزش کل معاملات بازار سهام 8.46 همت برآورد شد که سهم معاملات خُرد سهام 5.8 همت شد. در این روز حقیقی ها 1.018 همت از بازار سهام خارج و 56.1 میلیارد تومان به صندوق های درآمد ثابت وارد کرد. امروز با خروج 10،184 میلیارد ریال پول اشخاص حقیقی از سهام، رتبه اول در دو ماه اخیر و رتبه سوم خروج طی سه ماه اخیر رقم زده شد.

سرانه معامله حقیقی ها در این روز به نفع فروشندگان بود؛ بدین ترتیب سرانه خرید 33.2 میلیارد تومان و سرانه فروش حقیقی ها نیز 38.1 میلیارد تومان شد.

ارزش صف های خرید از 2.29 همت به 215.8 میلیارد تومان رسید. همچنین اررزش صف های فروش از 108.1 میلیارد تومان به 1.19 همت رسید. تعداد نمادهای دارای صف خرید (78 نماد) بسیار پایین تر از تعداد نمادهای دارای صف فروش (244 نماد) قرار گرفت. شدت خروجی پول ها از همان ابتدای ساعت معاملات آغاز شد و این در حالی بود که در پایان معاملات امروز، صف های فروش هزار میلیارد تومان شد.

حقیقی ها در نمادهای وساپا با 48.5 میلیارد تومان و ورنا با 44.1 میلیارد تومان بیشترین ورودی و در نمادهای فولاد با 107.7 میلیارد تومان، شبندر با 71.5 میلیارد تومان، تجلی با 65 میلیارد تومان، شتران با 42.7 میلیارد تومان، ملت با 33.4 میلیارد تومان بیشترین خروجی را ثبت کردند.

حقوقی ها در روند و دامنه معاملاتی چیست؟ نمادهای خساپا، شستا ، وبصادر، وبملت و وتجارت بیشترین موقعیت های خرید و در نمادهای شسپا، وساپا، چکاپا، البرز و همراه بیشترین موقعیت فروش ایجاد کردند.

چند نماد بیش از 2.5 درصد کاهشی در بورس و فرابورس شدند

بیشترین نسبت حجم به شناوری در معاملات امروز برای نماد بهیر با 50 درصد بود. س.توسعه تجارت هیرمند در بازار پایه زرد فرابورس با 2.85 درصد با تشکیل صف خرید روبه رو شد. همچنین 50 نماد در معاملات امروز بیش از 2.5 درصد افزایش و 413 نماد بیش از 2.5 درصد کاهش را تجربه کردند.

در بورس کطبس با 4.99 درصد بیشترین افزایش قیمت و فاسمین با 4.99 درصد بیشترین کاهش قیمت را تجربه کردند. بیشترین حجم معاملات برای نمادهای شستا، وساپا، ورنا، خبهمن، ملت و خودرو به ثبت رسید و خودرو، سرمایه‌گذاری ها، فلزات اساسی، فرآورده نفتی و شیمیایی هم برترین گروه های صنعت از لحاظ ارزش معاملات بودند.

در فرابورس نیز بیشترین افزایش قیمت برای نماد کپرور با 22.71 درصد و بیشترین کاهش قیمت برای نماد هرمز با 4.99 درصد بود.بیشترین حجم معاملات در فرابورس هم برای نمادهای جلی، کرمان، ثتران، کارا و تلیسه بود.

پیش‌بینی بورس فردا ۲۴ فروردین 1401

پیش‌بینی بورس فردا ۲۴ فروردین 1401

ایمان رئیسی، کارشناس بازار سرمایه درباره بورس فردا، می‌گوید: پیش‌بینی می‌شود جو معاملات بورس امروز برای فردا هم ادامه یابد. حقوقی‌ها تنها نظاره‌گر بودند و نشان دادند که از اصلاح قیمت‌ها چندان بدشان نمی‌آید، اما کلیت بازار نشان از ارزنده بودن بازار دارد.

وی توضیح می‌دهد: امروز به واسط خبری که از بخشنامه وزارت صمت مبنی بر وضع عوارض صادراتی روند و دامنه معاملاتی چیست؟ بر صنایع فولادی منتشر شد. فشار عرضه در بازار اتفاق افتاد که بیشتر از اثر تحلیلی سود شرکت‌ها، از جو روانی به وجود آمده ناشی می‌شد.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه می‌دهد: البته سرمایه‌گذار حق دارد در جایی سرمایه‌گذاری کند که امنیت داشته باشد و هر روز نگران بخشنامه و دستورالعمل جدیدی نباشد که به هر حال امیدواریم این موضوع ختم به خیر شود.

رئیسی اظهار می‌کند: به نظر نمی‌رسد بعد از ریزش ۵۰ درصدی بورس که از مرداد ۹۹ آغاز شد، برای شرایط کنونی از کلمه دیگری به جز اصلاح استفاده کرد. مخصوصاً برای صنعت فلزات اساسی، ریزشی در کار نخواهد بود و منتظر بررسی اخبار پیرامون این صنعت و شفاف‌سازی‌های شرکت‌ها خواهیم بود.

وی در نهایت با اشاره به عرضه اولیه آسیاتک، می‌گوید: آسیاتک با توجه به جلسه معارفه و اوضاع مناسب بازار، اگر این بخشنامه اصلاح شود به‌زودی عرضه خواهد شد. فعلاً همه‌چیز به این بخشنامه گره‌خورده حتی خودرو نیز با این جو صف فروش شد.