مثال از محاسبه سرمایه در گردش

محاسبه سرمایه در گردش خالص

سرمایه در گردش خالص: نحوه محاسبه و مثال آن

سرمایه در گردش خالص تفاوت بین دارایی های جاری یک شرکت ، مانند پول نقد ، حساب های دریافتنی (فاکتورهایی که توسط مشتریان پرداخت نشده است) و موجودی مواد اولیه و محصولات نهایی و بدهی های جاری آن مانند حساب های قابل پرداخت است.

سرمایه در گردش خالص معیاری برای کارایی عملکرد شرکت و سلامت مالی کوتاه مدت آن است. اگر دارایی های جاری یک شرکت بیش از بدهی های فعلی آن نباشد ، در این صورت ممکن است در پرداخت طلبکاران مشکلاتی پیش بیاید یا حتی ورشکست شود.مثال از محاسبه سرمایه در گردش

اکثر پروژه ها نیاز به سرمایه گذاری در سرمایه در گردش دارند که جریان نقدی را کاهش می دهد ، اما اگر پول خیلی کند جمع شود یا حجم فروش شروع به کاهش کند ، پول نقد نیز کاهش می یابد حساب های دریافتنی

شرکت هایی که از سرمایه در گردش به طور ناکارآمد استفاده می کنند می توانند با فشار دادن تأمین کنندگان و مشتریان ، جریان نقدی را افزایش دهند.

چیست و برای چه کاری است؟

سرمایه در گردش خالص برای اندازه گیری نقدینگی کوتاه مدت شرکت و همچنین برای ایجاد برداشت کلی از توانایی مدیریتی شرکت در استفاده بهینه از دارایی ها استفاده می شود.

همچنین می توان از سرمایه در گردش خالص برای تخمین ظرفیت رشد سریع تجارت استفاده کرد.

اگر مشاغل دارای ذخایر نقدی قابل توجهی باشد ، ممکن است پول کافی برای بالا بردن سریع تجارت را داشته باشد. در مقابل ، یک وضعیت فشرده سرمایه در گردش بسیار بعید می داند که یک شرکت توانایی مالی برای سرعت بخشیدن به سرعت رشد خود را داشته باشد.

شاخص خاص تر ظرفیت رشد زمانی است که شرایط پرداخت حساب های دریافتنی کوتاه تر از شرایط پرداختنی حساب ها باشد ، به این معنی که یک شرکت می تواند قبل از پرداخت هزینه به مشتریان خود ، از مشتریان خود پول نقد دریافت کند. تأمین کنندگان

رقم خالص سرمایه در گردش وقتی از طریق یک خط روند پیگیری می شود ، بسیار آموزنده است ، زیرا می تواند بهبود تدریجی یا کاهش مقدار خالص سرمایه در گردش را در طول زمان نشان دهد.

قابلیت اطمینان

میزان سرمایه خالص خالص به دلایل زیر می تواند بسیار گمراه کننده باشد:

خط اعتبار

یک کسب و کار ممکن است یک خط اعتباری در دسترس داشته باشد ، که به راحتی می تواند هر شکاف مالی کوتاه مدت مشخص شده در محاسبه خالص سرمایه در گردش را پرداخت کند ، بنابراین خطر واقعی ورشکستگی مثال از محاسبه سرمایه در گردش وجود ندارد. وقتی تعهدی باید پرداخت شود ، از خط اعتبار استفاده می شود.

یک دیدگاه دقیق تر ، بررسی خالص سرمایه در گردش با مانده مانده خط اعتباری است. اگر خط تقریباً تمام شده باشد ، احتمال بیشتری برای مشکل نقدینگی وجود دارد.

ناهنجاری ها

اگر از تاریخ خاصی شروع به اندازه گیری کنید ، اندازه گیری می تواند ناهنجاری داشته باشد که در روند کلی خالص سرمایه در گردش مشخص نشده است.

به عنوان مثال ، ممکن است یک حساب قدیمی و بزرگ پرداخت یکبار مصرف وجود داشته باشد که هنوز پرداخت نشده است و باعث می شود رقم خالص سرمایه در گردش کمتر باشد.

نقدینگی

دارایی های جاری لزوماً خیلی نقدینگی نیستند. از این نظر ، آنها ممکن است برای پرداخت بدهی های کوتاه مدت در دسترس نباشند. به طور خاص ، موجودی فقط با تخفیف زیاد می تواند بلافاصله به پول نقد تبدیل شود.

همچنین ، حساب های دریافتنی ممکن است در کوتاه مدت قابل وصول نباشند ، به خصوص اگر شرایط اعتبار بیش از حد طولانی باشد.

این یک مشکل خاص است که مشتریان بزرگ دارای قدرت چانه زنی قابل توجهی بر روی تجارت هستند. آنها ممکن است به عمد پرداخت های شما را به تأخیر بیندازند.

چگونه محاسبه می شود؟

برای محاسبه خالص سرمایه در گردش ، دارایی های جاری و بدهی های جاری در فرمول زیر استفاده می شود:

سرمایه در گردش خالص = دارایی های جاری - بدهی های جاری. بدین ترتیب:

سرمایه در گردش خالص = معادل نقدی و نقدی + سرمایه گذاری قابل توافق + حساب های بازرگانی قابل دریافت + موجودی - حساب های تجاری قابل پرداخت - هزینه های تعهدی.

از فرمول سرمایه در گردش خالص برای تعیین در دسترس بودن دارایی های نقدینگی شرکت با کسر بدهی های جاری آن استفاده می شود.

دارایی های جاری دارایی هایی هستند که در مدت زمان بیش از 12 ماه در مثال از محاسبه سرمایه در گردش دسترس خواهند بود. بدهی های جاری بدهی هایی هستند که در بازه زمانی 12 ماهه سررسید می شوند.

اگر رقم خالص سرمایه در گردش مثبت باشد ، این نشان می دهد که وجوه کوتاه مدت موجود از دارایی های جاری برای پرداخت بدهی های جاری بیش از سررسید پرداخت ها کافی است.

اگر این رقم به میزان قابل توجهی منفی باشد ، ممکن است کسب و کار بودجه کافی برای پرداخت تعهدات فعلی خود نداشته باشد و در معرض خطر ورشکستگی باشد.

شاخص سرمایه در گردش خالص

شاخص سرمایه در گردش (دارایی های جاری / بدهی های جاری) نشان می دهد که آیا یک شرکت دارایی های کوتاه مدت به اندازه کافی برای پوشش بدهی کوتاه مدت خود دارد.

نسبت سرمایه در گردش خوب بین 1.2 و 2.0 در نظر گرفته شده است. نسبت کمتر از 1.0 نشانگر سرمایه در گردش خالص منفی ، با مشکلات نقدینگی احتمالی است.

از طرف دیگر ، نسبت بیش از 2.0 ممکن است نشان دهد که یک شرکت از دارایی های مازاد خود برای ایجاد حداکثر درآمد ممکن به طور موثر استفاده نمی کند.

کاهش نسبت سرمایه در گردش برای تحلیل گران مالی پرچم قرمز است.

شما همچنین می توانید رابطه سریع را در نظر بگیرید. این یک تست اسید نقدینگی کوتاه مدت است. این فقط شامل پول نقد ، سرمایه گذاری های قابل فروش و حساب های دریافتنی است.

مثال

بیایید به عنوان مثال به فروشگاه خرده فروشی پائولا نگاه کنیم. او یک فروشگاه لباس زنانه دارد که دارایی ها و بدهی های جاری زیر را دارد:

وجه نقد: 10 هزار دلار

حساب های دریافتنی: 5000 دلار

موجودی کالا: 15000 دلار

حساب های قابل پرداخت: 7،500 دلار

هزینه های تعهدی: 2500 دلار

بدهی های تجاری دیگر: 5000 دلار

پائولا می تواند برای محاسبه سرمایه در گردش خالص از یک ماشین حساب استفاده کند:

سرمایه در گردش خالص = (10،000 دلار + 5،000 $ + 15،000 مثال از محاسبه سرمایه در گردش $) - (7،500 $ + 2،500 $ + 5،000 $)

سرمایه در گردش خالص = (30،000 $) - (15،000 $) = 15،000 $

از آنجا که دارایی های جاری پائولا بیش از بدهی های فعلی او است ، خالص سرمایه در گردش وی مثبت است. این بدان معناست که پائولا می تواند تمام بدهی های جاری خود را فقط با استفاده از دارایی های جاری پرداخت کند.

به عبارت دیگر ، فروشگاه شما در کوتاه مدت بسیار روان و از نظر اقتصادی قوی است. شما می توانید از این نقدینگی اضافی برای رونق کسب و کار خود استفاده کنید یا به لباس های اضافی لباس تبدیل شوید.

محاسبه سرمایه در گردش

سرمایه در گردش خالص

سرمایه در گردش (Working capital) در مدیریت بنگاه اقتصادی و سرمایه گذاری از شاخص های اصلی است.دارایی های شرکت شامل دو بخش است : دارایی های جاری و دارایی های غیر جاری. به دارایی های جاری شرکت سرمایه در گردش نیز گفته می شود. اما اصطلاح سرمایه در گردش عموما به تفاوت دارایی های جاری و بدهی های جاری اشاره دارد که با کسر کردن بدهی‌های جاری یک شرکت از دارایی‌های جاری محاسبه می‌شود وبیانگر سرمایه مورد نیاز برای تداوم فعالیت عملیاتی واحد تولیدی یا شرکت است که با در نظر گرفتن عواملی مانند برنامه تولید و شاخص های اقتصادی نظیر تورم و . در دارایی‌های جاری یک شرکت سرمایه‌گذاری می‌شود. فعالیت تجاری شرکت ها با توجه به حوزه فعالیت و بازار و مشتریان متفاوت است. این تفاوت به عوامل متعددی بستگی دارد از جمله :

• سطح تولید (مقدار تولید در دوره)
• زنجیره تامین مواد اولیه (نقد- اعتباری)
• مدت زمان عملیات تولید
• شیوه فروش به مشتریان (نقد – اعتباری)
• دوره وصول مطالبات و ساختار آن
• ریسک پذیری شرکت (نگهداری وجه نقد به منظور بالا بردن انعطاف پذیری)

مدیریت سرمایه در گردش عبارت است از تعیین حجم و ترکیب منابع و مصارف سرمایه در گردش، به‌نحوی که دارایی‌های سهام‌داران در طول زمان همواره افزایش یابدو بازده دارایی ها (ROA) حداکثر شود. شرکت‌ها می‌توانند با به‌کارگیری استراتژی‌های گوناگون در رابطه با مدیریت سرمایه در گردش، میزان نقدینگی شرکت را تحت تأثیر قرار دهند و این استراتژی‌ها را میزان ریسک و بازده آنها مشخص می‌کند. استراتژی های مانند جسورانه و محافظه کارانه در اقلام دو طرف ترازنامه مفهوم خاص خود را دارند.

محاسبه سرمایه در گردش لازم :

دو رویکرد اساسی برای تخمین سرمایه در گردش لازم وجود دارد که تفاوت های با یکدیگر دارند. این دو روش عبارتند از :

• بررسی چرخه تولید و فروش شرکت و وصول مطالبات و تخمین سرمایه مورد نیاز بر حسب کسری از کل هزینه های تولید دوره
• پیش بینی جریان های نقدی شرکت

چرخه تولید و فروش شرکت :

سرمایه در گردش از اقلام ذیل تشکیل شده است:

• وجه نقد
• موجودی مواد اولیه و کالا (ساخته شده و در حال ساخت)
• هزینه دوره (سربار ساخت -حقوق و دستمزد –سوخت و انرژی- هزینه های فروش)
• حساب های دریافتنی
• حساب های پرداختنی

وجه نقد : وجه نقد نگهداری شده توسط شرکت با استراتژی های مدریت ارتباط مستقیم دارد. نگهداری وجه نقد به منظور کاهش ریسک شرکت در تامین به موقع مواد اولیه و پرداخت ها صورت می گیرد. هر چه درجه ریسک پذیری کمتر باشد وجه نقد نکهداری شده بیشتر و در نتیجه انعطاف شرکت در مواجه با شرایط پیش بینی نشده بالاتر می رود. همچنین شرایط بیرونی نیز عامل مهمی در تععین این مقدار است. به طور مثال در شرایط تورمی و بی ثباتی اقتصادی تمایل فروشندگان مواد اولیه به فروش به صورت اعتباری کاهش و از طرفی شرکت به منظور حفظ بازار خود مجبور است بخش بزرگتری از حجم فروش خود را به صورت اعتباری در اختیار خریداران قرار دهد. به موارد فوق مشکلات در وصول مطالبات را نیز اضافه کنید تا به اهمیت مدیریت سرمایه در گردش و نگهداری وجه نقد پی ببرید.

موجود مواد اولیه و کالا : فعالیت عملیاتی و زنجیره تامین مواد اولیه به عنوان بخش مهمی از فعالیت شرکت مشخص می کند که نیاز شرکت به مواد اولیه چه مقدار است. همچنین فرآیند تولید و فروش (مدت زمانی که از خرید مواد اولیه تا زمان تبدیل به کالا و فروش آن) از عواملی هستند که نیاز به سرمایه در گردش در این بخش را تعیین می کنند.

به طور مثال ممکن است که مواد اولیه وارداتی باشد و سفارش کمتر از یک حجم معیین مقدور یا به صرفه نباشد.

هزینه های دوره :

هزینه های دوره یا بهره برداری در هر دوره تولید علاوه بر مواد اولیه شامل : حقوق و دستمزد مستقیم – دستمزد غیر مستقیم –هزینه های اداری- سوخت و انرژی و هزینه های فروش می شود. تامین هزینه های فوق شرط تداوم فعالیت شرکت یا واحد تولیدی است و از این باید در محاسبه سرمایه در گردش لحاظ گردد.

حساب های دریافتنی : فروش شرکت شامل دو بخش است. نقد و اعتباری. به طوری طبیعی هر بنگاه اقتصادی تمایل دارد تا تمامی فروش خود را به صورت نقد انجام دهد اما اغلب به دلیل شرایط مختلف این امر غیر ممکن است. از دلایل عمده فروش اعتباری مشکلات اقتصادی و کمبود سرمایه مشتریان، رقابت میان عرضه کنندگان با ارایه شرایط بهتر فروش به مشتریان (اعتباری) و کسب بزرگتر از بازار محصول است. همچنین کیفیت فروش اعتباری نیز عامل مهمی است باید به آن توجه کرد. مدت زمان وصول مطالبات و اعتباری مشتریان در عمل به تعهدات از جمله این عوامل اند.

حساب های پرداختنی : به صورت پیش فرض شرکت تمامی نیاز خود را به صورت نقد تهیه می کند اما در واقعیت قسمتی بزرگی از نیازهایش با اعتباری که نزد تهیه کنندگان مواد اولیه دارد مرتفع می کند. هر چه اعتبار شرکت بیشتر و رقابت تامین کنندگان بالاتر باشد سهم تامین اعتباری نیز بیشتر می شود و بلعکس. در محاسبه سرمایه در گردش با افزایش حساب های پرداختنی نیاز به وجه نقد و تزریق سرمایه در بخش سرمایه در گردش کاهش می یابد.

محاسبه سرمایه در گردش لازم :

مثال: هزینه های جاری یک شرکت تولید کننده بخاری گازی به شرح ذیل است :

محاسبه سرمایه در گردش خالص

مقدار سرمایه در گردش محاسبه شده برای شرکت فوق با فرض نقدی بودن تمامی فعالیت ها است. در صورتی که بخواهیم خرید و فروش اعتباری را در محاسبه لحاظ کنیم با توجه به سوابق خرید و فروش اعتباری (وصول مطالبات) باید ساختار این عوامل تعیین شود.

با در نظر گرفتن این شرایط می توان سرمایه در گردش لازم برای شروع فعالیت را به صورت ذیل محاسب کرد :

ملاحظه می کنید که خرید بخشی از مواد اولیه به صورت اعتباری، باعث کاهش 14 درصدی سرمایه در گردش لازم جهت شروع فعالیت شده است.

محاسبه افزایش سرمایه در گردش : بخش بزرگی از محاسبه سرمایه در گردش مربوط به شرکت هایی است که به بهره برداری رسیده اند و قصد افزایش سطح تولید دارند یا به دلیل تورم بالا و بالا رفتن هزینه های جاری با کسری سرمایه در گردش مواجه شده اند. محاسبه این قسمت به سادگی انجام می پذیرد. برای محاسبه خالص افزایش سرمایه در گردش کافی است که سرمایه در گردش را برای ظرفیت تولید فعلی و ظرفیت تولید مورد نظر محاسبه کرده و مقدار بدست آمده فعلی را از سرمایه در گردش سطح تولید مورد نظر کسر کردتا خالص افزایش سرمایه در گردش به دست آید.

ملاحظات : در صورتی که افزایش ظرفیت تولید نیاز به تغییرات عمده در زنجیره تامین مواد اولیه مانند ( خرید از تامین کنندگان جدید- شیوه حمل و نقل متفاوت- ساختار خرید متفاوت) و یا نیاز به تبلیغات و افزایش هزینه های فروش به دلیل لزوم همکاری با توزیع ککندگان مختلف باشد باید موارد فوق در محاسبه سرمایه در گردش ظرفیت تولید هدف در گرفته شود و تاثیرات آن در محاسبات لحاظ گردد.

ضریب سرمایه در گردش : در روش چرخه عملیات می توان چرخه عملیات شرکت را بر حسب روز محاسبه کرد سپس با تقسیم این مقدار بر تعداد روز های کاری سال طرح، ضریب سرمایه در گردش را محاسبه کرد.

مثال چرخه عملیات شرکت ( خرید مواد اولیه + فرآیند تولید + فروش + وصول مطالبات) یک شرکت برابر 100 روز است و تعداد روز های کاری 300 روز برای این طرح در نظر گرفته می شود. ضریب سرمایه در گردش برابر %33 است. ضریب سرمایه در گردش به این معنی است که در هر سطح از تولید شما به تمام هزثینه های تولید برای شروع فعالیت یا افزایش سطح تولید نیاز ندارید بلکه %33 درصد آن به عنوان سرمایه در گردش لازم جهت فعالیت باید در نظر گرفته شود.

پیش بینی جریان های نقدی شرکت : در رویکرد دوم نسبت به سرمایه در گردش مورد نیاز، از پیش بینی جریان های نقد استفاده می شود. هزینه های تولید و سرمایه در گردش با توجه ماهیت فعالیت و صنعت مورد نظر به سطح تولید وابسته است. در برخی صنایع هزینه های ثبات بخش بزرگی از هزینه ها را تشکیل می دهند. به منظور پیش بینی سرمایه در گردش مورد نیاز یک سال دوره تولید را به دوره های کوچکتر تقسیم می کنیم و جریان های نقدی این دوره ها را پیش بینی کنیم. حداقل سرمایه در گردش لازم برابر کل هزینه های دوره ها تا زمانی است که جریان نقدی مثبت شود.

به منظور محاسبه صحیح رعایت چند نکته لازم است :

• تنها هزینه های نقدی در پیش بینی لحاظ می شوند (استهلاک در نظر گرفته نمی شود)
• هزینه هایی مانند مالیات یا هزینه بهره برخی از تسهیلات که در آخر سال پرداخت می شوند در پیش بینی ها در نظر گرفته نمی شوند زیرا عموما طرح ها در کمتر از یک سال به جریان نقدی مثبت دست می یابند مگر در مواردی که رشد شرکت بسیار بالا یا وصول مطالبات بسیار زمان بر باشد.

مثال : شرکت تولید کننده در مثال قبل را در نظر بگیرید. ساختار وصول مطالبات آن به شکل ذیل است :

سرمایه در گردش به دست آمده به مقداری که از طریق روش قبلی محاسبه شد نزدیک است.

سرمایه در گردش چیست؟ (مفهوم و فرمول)

سرمایه در گردش یا (Working Capital) از موضوعات مهم در تحلیل بنیادی سهام در بورس و دانش مالی است.

در هر شغل یا کسب‌وکاری که باشید، یا هر شرکتی را که بخواهید تحلیل کنید باید از مفهوم سرمایه در گردش اطلاع داشته باشید.

برای مثال، با افزایش دغدغه‌های زندگی، افراد کمتر فرصت خرید حضوری پیدا می‌کنند و میزان خرید اینترنتی افزایش چشمگیری پیدا کرده است. در سایت‌های مختلف گاهی دیده می‌شود که حراج‌ها و تخفیف‌های جذابی برای کالا یا گروهی از کالاها در نظر گرفته می‌شود. فرض کنید کالایی که قبلا 30 میلیون تومان قیمت داشته را اکنون با تخفیفی استثنایی 25 میلیون تومان می‌فروشند. آیا می‌توانید در یک بازه زمانی کوتاه این مبلغ را فراهم آورید؟ اگر به این میزان وجه نقد ندارید، آیا دارایی دارید که بتوانید آن را به‌سرعت به وجه نقد تبدیل کنید؟ برای پیدا کردن پاسخ این پرسش‌ها باید از مفهوم سرمایه در گردش اطلاع داشته باشید.

در این مقاله قصد داریم در ارتباط با سرمایه در گردش صحبت کنیم.

تعریف سرمایه در گردش چیست؟

تعریف رسمی سرمایه گردش در علم مالی به این صورت است:

تمام دارایی‌های جاری (شامل پول نقد، حساب‌های دریافتنی و موجودی کالا و انبار) منهای تمام بدهی‌های جاری (مثل دست‌مزد، اجاره‌بها، مالیات و غیره)

فرمول سرمایه در گردش

برای همین می‌توانیم فرمول سرمایه در گردش را به این صورت بنویسیم:

بدهی‌های جاری - دارایی‌های جاری = سرمایه‌ درگردش

مثال از محاسبه سرمایه در گردش

در صورت وضعیت مالی تلفیقی شرکت ملی صنايع مس ايران، منتهی به 1398/12/29 میزان بدهی و دارایی شرکت از این قرار است:

جمع دارایی جاری: ۱۹۱,۵۷۱,۶۲۵ (میلیون ریال)

جمع بدهی جاری: ۸۳,۸۱۰,۹۴۱ (میلیون ریال)

سرمایه در گردش برابر می‌شود با: 107,760,684 (میلیون ریال)

پس فملی در پایان سال 98، معادل 10.7 هزار میلیارد تومان سرمایه در گردش دارد.

مفهوم سرمایه در گردش

این که یک فرد در زمان کوتاه‌مدت بتواند نیازهای مالی خود را برطرف کند، بستگی به سرمایه در گردش آن شخص دارد. در واقع سرمایه در گردش امکان نقدپذیری دارایی‌های یک فرد یا یک کسب‌وکار را نشان می‌دهد. از این اصطلاح می‌شود هم در حسابداری شخصی و هم در حسابداری کسب‌وکارها استفاده کرد.

با فهمیدن مفاهیم اساسی می‌توانید بفهمید که آیا از سلامت مالی برخوردارید؟ آیا در مواقع ضروری، مثل درگیر شدن به یک بیماری، می‌توانید از پس هزینه‌ها بربیایید؟ یا زمانی که فرصت‌های سرمایه‌گذاری یا خرید مناسب پیش بیاید می‌توانید نقدشوندگی لازم برای استفاده از این موقعیت را تامین کنید؟

برای سرمایه‌گذاری در یک شرکت نیز می‌توان میزان سرمایه در گردش آن را بررسی کرد. سرمایه در گردش دارایی است که یک فرد یا شرکت برای تامین مالی، جهت ایفای تعهدات فعلی و کوتاه‌مدت خود در دسترس دارد. به سرمایه در گردش، دارایی‌های جاری هم می‌گویند. در مقاله آشنایی با ترازنامه، در رابطه با دارایی‌ها و بدهی‌های جاری صحبت کردیم.

دارایی جاری چیست؟

گفتیم دارایی‌های جاری، دارایی‌هایی هستند که انتظار می‌رود طی یک دوره یک ساله یا یک چرخه عملیات به وجه نقد تبدیل شوند و یا در دوره عملیات از آن‌ها استفاده شود. در واقع دارایی‌های جاری به راحتی و در مدت‌زمان کم به وجه نقد تبدیل می‌شوند، یعنی نقدشوندگی بالایی دارند.

برای مثال وجه نقد، حساب‌های جاری، سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت، موجودی مواد و کالا به‌راحتی به وجه نقد تبدیل می‌شوند. فرض کنید شما مقدار زیادی از پول خود را به خرید سهام تخصیص می‌دهید. اوراق بهاداری مثل سهام از نقدشوندگی بالایی برخوردارند، بنابراین در مواقع ضروری می‌توان آن‌ها را به‌سرعت (در صورتی که بازار شرایط عادی داشته باشد) به وجه نقد تبدیل کرد. طلا نیز می‌تواند جزئی از دارایی‌های جاری باشد، زیرا همیشه تقاضا برای آن وجود دارد.

موجودی مواد و کالا هم برای شرکت‌ها، دارایی جاری به‌حساب می‌آید. چون شرکت می‌تواند از طریق فروش آن‌ها را به وجه نقد تبدیل کند. پس اگر بخواهیم از میزان نقدشوندگی دارایی‌های یک شرکت باخبر بشویم باید به ترازنامه آن توجه کنیم.

بدهی جاری چیست؟

اما تنها توجه به دارایی‌های جاری نمی‌تواند دید روشنی از توانایی شرکت در تامین مالی در شرایط بحرانی به ما بدهد. بنابراین باید به بدهی‌های جاری هم توجه کرد. بدهی‌ها تعهدات یک شرکت یا واحد تجاری هستند که به‌خاطر مبادلات گذشته ایجاد شده‌اند. به بدهی‌هایی که انتظار می‌رود طی یک چرخه عملیات و یا یک سال از تاریخ ترازنامه (هرکدام که طولانی‌تر است) تسویه شوند، بدهی جاری گفته می‌شود. همچنین به بدهی‌هایی که از طریق دارایی جاری و یا از طریق ایجاد بدهی‌های جاری جدید تسویه می‌شوند نیز بدهی جاری می‌گویند. به‌خاطر همین موضوع خالص سرمایه در گردش مطرح شده است.

خالص سرمایه در گردش

در واقع خالص سرمایه در گردش که به آن(Net Working Capital) هم گفته می‌شود، مابه‌التفاوت دارایی‌ها و بدهی‌های جاری را نشان می‌دهد. این محاسبه به ما می‌گوید که شرکت برای تامین هزینه‌های جاری چقدر وجه نقد و یا دارایی که به راحتی نقد می‌شود، دارد. آیا این پول کفاف هزینه‌هایش را می‌دهد یا مجبور است وام بگیرد؟

علت عدم دخالت دارایی‌ها و بدهی‌های غیرجاری در این فرمول، نقدشوندگی اندک آن‌ها است. فرض کنید شما برای پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت خود، بخواهید یک خانه یا زمین را به‌فروش برسانید. چه مدت طول می‌کشد تا این زمین فروش برود؟ ممکن است فروش زمین زمان زیادی را به خود اختصاص دهد و شما نتوانید مثال از محاسبه سرمایه در گردش تا تاریخ مورد نظرتان آن را بفروشید. بنابراین دارایی‌هایی مانند زمین، املاک و سایر دارایی‌های غیرجاری را در این محاسبه در نظر نمی‌گیرند. فرمول محاسبه خالص سرمایه در گردش به صورت زیر است:

برای محاسبه خالص سرمایه در گردش شرکت‌ها، می‌توانید به سایت کدال مراجعه کرده و با جستجوی نام یا مثال از محاسبه سرمایه در گردش نماد شرکت به ترازنامه آن دسترسی پیدا کنید.

با کسر بدهی‌های جاری یک شرکت از دارایی‌های جاری آن می‌توان خالص سرمایه در گردش آن شرکت را محاسبه کرد.

به‌طور کلی سرمایه در گردش معیاری برای سنجش نقدینگی و نقدشوندگی، بهره‌وری عملیاتی و سلامت مالی شرکت است. اگر تفاوت بین دارایی‌ها و بدهی‌های جاری رقمی مثبت باشد، می‌توان انتظار داشت علاوه‌بر پرداخت بدهی‌ها، مبلغی برای سایر مخارج و هزینه‌های احتمالی وجود دارد. همچنین می‌توان انتظار داشت که شرکت از فرصت‌های سرمایه‌گذاری برای رشد و سودآوری خود استفاده کند.

اما اگر دارایی‌های جاری کمتر از بدهی‌های جاری باشد، ممکن است شرکت در بازپرداخت بدهی‌هایش به مشکل بخورد حتی می‌تواند تا مرز ورشکستگی پیش برود.

چرا خالص سرمایه در گردش بهتر است مثبت باشد؟

فرض کنید صاحب شرکتی هستید و مقدار زیادی از موجودی کالای خود را به‌طور نسیه فروخته‌اید. اما پولی که قرار بود بابت فروش دریافت کنید در تاریخ سررسید به دست شما نرسیده است. اگر در این بازه زمانی شرایطی مثل پرداخت حقوق به کارکنان به‌وجود بیاید که مجبور به پرداخت وجه نقد باشید، باید وجه نقد اضافی برای استفاده وجود داشته باشد. شاید بتوان حقوق کارمندان یک شرکت را به تعویق انداخت اما نمی‌توان به تعهداتی که شرکت به تامین‌کنندگان مواد اولیه خود داده است، عمل نکرد.

برخی از شرکت‌ها وجود دارند که در بعضی از فصل‌ها میزان فروششان افزایش پیدا می‌کند اما در برخی از ماه‌ها جریان نقد ورودی به شرکت کاهش پیدا می‌کند. وجود خالص سرمایه در گردش مثبت، می‌تواند به سهامداران و سرمایه‌گذاران این اطمینان را بدهد که در سایر ماه‌ها عملکرد عادی شرکت دچار اختلال نخواهد شد.

وجود سرمایه در گردش اضافی می‌تواند به شرکت، در استفاده از فرصت‌های سرمایه‌گذاری کمک می‌کند. حتی در زندگی شخصی افراد هم، وجود مبلغی اضافی بر مصارف شخصی و هزینه‌ها، می‌تواند به شما در استفاده از فرصت‌های سرمایه‌گذاری کمک کند. به مثال اول مقاله برگردید. اگر شما سرمایه‌ای مازاد بر هزینه‌هایتان داشته باشید، در مواردی که تخفیف اعمال شود و یا بازاری برای ورود جذاب باشد، می‌توانید از آن استفاده کنید.

بالا بودن میزان سرمایه در گردش همیشه هم خوب نیست و می‌تواند نشانگر عدم مدیریت صحیح وجوه نقد و استفاده نکردن از فرصت‌های سرمایه‌گذاری باشد.

بررسی موردی سرمایه در گردش

در ادامه روند تغییرات سرمایه در گردش خالص یکی از شرکت‌های صنعت فولاد را طی پنج ساله گذشته بررسی کرده‌ایم. همان‌طور که در تصویر زیر می‌بینید، سرمایه در گردش شرکت‌ها همواره رقمی ثابت نیست و در گذر زمان تغییر می‌کند. این تغییرات به دلایل مختلفی رخ می‌دهد.

برای مثال ممکن است یک ملک یا ساختمان مربوط به شرکت به‌فروش برود. بنابراین این دارایی از لیست دارایی‌های غیرجاری خارج خواهد شد و به صورت وجه نقد در لیست دارایی‌های جاری قرار می‌گیرد.

این موضوع در رابطه با بدهی‌ها هم صدق می‌کند. برای مثال برخی از بدهی‌های بلند‌مدت در سال آخر، زمانی که مهلت پرداخت کمتر از یک سال است به‌عنوان بدهی‌های جاری شناسایی می‌شوند.

بهتر است که سرمایه در گردش را برای چند دوره بررسی کنیم تا علاوه‌بر آشنایی با روند تغییرات مالی شرکت، از توانایی شرکت برای تامین مالی و بازپرداخت بدهی‌هایش اطمینان حاصل کنیم.

برای این کار به سایت کدال مراجعه کردیم. بعد از بررسی صورت‌ وضعیت مالی شرکت (ترازنامه) میزان دارایی‌ها و بدهی‌های جاری شرکت را به‌دست آوردیم. با کسر بدهی‌های جاری از دارایی‌های جاری خالص سرمایه در گردش را برای هر سال محاسبه کردیم.

در سال 1394 خالص سرمایه در گردش شرکت منفی بوده است. یعنی میزان دارایی جاری آن از بدهی‌هایش کمتر بوده. سپس نسبت جاری را از طریق تقسیم دارایی جاری به بدهی جاری محاسبه کردیم. که این نسبت در سال 94 از یک کمتر بوده، یعنی در آن سال شرکت می‌توانست در بازپرداخت بدهی‌های کوتاه مدتش با مشکل برخورد کند.

خالص سرمایه در گردش در سال 1394 24,025,012- =۵۱,۴۵۳,۹۹۸ - ۲۷,۴۲۸,۹۸۶

نسبت جاری سال 1394 0/53 =۲۷,۴۲۸,۹۸6/۵۱,۴۵۳,۹۹۸

اما به مرور در چند سال گذشته وضعیت نقدشوندگی شرکت بهبود یافته و این نسبت بیش از عدد یک شده است. یعنی در گذر زمان شرکت با مدیریت صحیح توانسته از یک وضعیت نه چندان خوب نقدینگی به وضعیت مناسب برسد. در این حالت شرکت علاوه‌بر بازپرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت خود می‌تواند از پس هزینه‌های احتمالی پیش‌بینی نشده برآید و حتی از فرصت‌های سرمایه‌گذاری هم استفاده کند.

بررسی روند تغییرات خالص سرمایه در گردش و نسبت جاری شرکت فولاد خوزستان

نسبت جاری

علاوه‌بر بررسی خالص سرمایه در گردش شرکت، می‌توان نسبت‌های مالی آن، مثل نسبت‌های نقدشوندگی را هم بررسی کرد. قبلا در مقاله‌ای جدا به توضیح این نسبت‌ها پرداختیم و گفتیم که این نسبت‌ها ما را از ریسک نقدینگی شرکت باخبر می‌کنند. مرتبط‌ترینِ نسبت‌ها به سرمایه در گردش خالص، نسبت‌های جاری و آنی هستند. هر چه این نسبت‌ها بیشتر باشند، ریسک نقدشوندگی شرکت پایین‌تر می‌آید.

معمولا شرکت‌هایی با نسبت جاری کمتر از یک، برای سرمایه‌گذاران، بدهکاران و اعتباردهندگان پرریسک دیده می‌شوند.

بررسی خالص سرمایه در گردش و نسبت‌های نقدشوندگی به ما کمک می‌کند تا بفهمیم، شرکت در شرایط بحرانی چگونه عمل می‌کند، آیا از پس هزینه‌های احتمالی برمی‌آید یا خیر.

موارد ذکر شده تحت عنوان سرمایه در گردش چیست؟ تنها قسمت کوچکی از دنیای بزرگ و پیچیده تحلیل بنیادی است. با یاد گرفتن این موارد می‌توان با خیال راحت‌تری اقدام به سرمایه‌گذاری کرد.

می‌توانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده کنید.

سرمایه در گردش معیاری برای نمایش موارد زیر است:

سرمایه در گردش: میزان کارآمدی یک شرکت، سرمایه در گردش است. همچنین برای نمایش سلامت مالی یک مجموعه در کوتاه مدت نیز می باشد.

محاسبه سرمایه در‌گردش:

بدهی های جاری – دارایی های جاری = سرمایه در گردش خالص

به تقسیم دارایی های جاری بر بدهی های جاری نسبت سرمایه در‌گردش گویند.

این نسبت بیانگر این است که آیا شرکت، دارایی های نقد شونده و همچنین دارایی های جاری

کافی جهت پوشش بدهی های کوتاه مدت خود را دارد یا خیر.

در صورتی که نسبت سرمایه در گردش کمتر از یک باشد، نمایش دهنده سرمایه در‌گردش خالص منفی است. همچنین نمایانگر این است که میزان بدهی های جاری شرکت بیشتر از دارایی هایی آن است و سرمایه گذاری در این شرکت ممکن است پر خطر باشد.

در صورتی که نسبت سرمایه در‌گردش از دو بیشتر باشد نمایانگر این است که شرکت دارایی های جاری زیادی دارد و همچنین آن ها را در مثال از محاسبه سرمایه در گردش دارایی هایی با که بازه بالاتری دارند سرمایه گذاری نمی کند.

چنانچه بدهی‌های جاری یک شرکت نسبت به دارایی های آن بیشتر باشد امکان مشکل در فرآیند پرداخت برای بدهی های کوتاه مدت شرکت می باشد. و امکان ورشکستگی نیز وجود دارد.
درصورتی‌که نسبت سرمایه در‌گردش شرکت ها رو به کاهش باشد، در طولانی مدت می‌تواند موجب این هشدار گردد که شما را به سمت بررسی عمیق‌تر وضعیت شرکت پیش ببرد.

به عنوان مثال: کاهش حجم فروش شرکت که درنتیجه، مطالبات شرکت رفته‌رفته کم و کمتر خواهد شد.

سرمایه در گردش

تعریف سرمایه در گردش چیست؟

سرمایه در گردش معیاری است که هم برای نشان دادن میزان کارآمدی یک شرکت به کار می‌رود و هم نشان‌دهنده سلامت مالی آن در کوتاه مدّت است. سرمایه در گردش به شکل زیر محاسبه می‌شود:

بدهی های جاری – دارایی های جاری = سرمایه در گردش خالص

نسبت سرمایه در گردش (دارایی های جاری تقسیم‌ بر بدهی های جاری) مشخص می‌کند که آیا شرکت، دارایی های جاری و نقد شونده کافی برای پوشش بدهی های کوتاه مدّتش دارد یا خیر. نسبت سرمایه در گردش کمتر از یک، نشان‌دهنده سآرمایه در گردش خالص منفی است و میزان بدهی های جاری شرکت بیشتر از داشته‌های آن است و سرمایه گذاری در این شرکت ممکن است پرخطر باشد.

از سوی دیگر نسبت سـرمایه در گردش بیش‌تر از دو به این معنی است که شرکت دارایی های جاری مازاد زیادی دارد که آن‌ها را در دارایی هایی با بازده بالاتر سرمایه گذاری نمی‌کند. غالباً باور عمومی بر این است که نسبت سآرمایه در گردش مابین ۱٫۲ و ۲٫۰ مثال از محاسبه سرمایه در گردش برای شرکت ها مناسب است. همچنین در کتاب‌های مالی معمولاً از سرمایه در گردش با عنوان «سرمایه در گردش خالص» یاد می‌شود.

توضیحات مدیر مالی در مورد سرمایه در گردش

اگر بدهی های جاری یک شرکت از دارایی های آن فراتر رود ممکن است شرکت در پرداخت بدهی های کوتاه مدّت خود به مشکل برخورد کند. بدترین حالت ممکن ورشکستگی است. درصورتی‌که نسبت سرمایه در گردش شرکت ها در حال کاهش باشد، در طولانی مدّت می‌تواند زنگ خطری باشد که شما را به سمت بررسی عمیق‌تر وضعیت شرکت هدایت می‌کند. به‌طور مثال، ممکن است حجم فروش شرکت در حال کاهش باشد و درنتیجه، مطالبات شرکت رفته‌رفته کم و کمتر می‌شود.

سرمایه در گردش همچنین نشانه بهره وری عملیاتی شرکت نیز است. دارایی که به‌عنوان موجودی کالا در ترازنامه شرکت گزارش شده یا پولی که شرکت از مشتریان و خریدارانش طلبکار است، نمی‌تواند برای پرداخت تعهدات شرکت مورداستفاده قرار گیرد. پس اگر شرکتی بهره وری خوبی نداشته باشد، این بهره وری پایین خود را به‌صورت افزایش در سـرمایه در گردش نشان خواهد داد. این موضوع را می‌توان با مقایسه سـرمایه در گردش شرکت از دوره‌ای به دوره دیگر مقایسه کرد. توجه داشته باشید که بهره وری پایین ممکن است به مشکلات اساسی در عملیات شرکت اشاره داشته باشد.

نکات مهمی که باید در مورد سرمایه در گردش به خاطر بسپارید

اگر نسبت توضیح داده‌شده در بالا از یک کمتر باشد، سـرمایه در گردش منفی خواهد بود.

سآرمایه در گردش زیاد (بیشتر از ۲) همیشه خوب نیست، بلکه ممکن است به این نکته اشاره داشته باشد که موجودی کالا بیش‌ازحدی نگه داشته شده یا شرکت پول نقد مازاد خود را سرمایه گذاری نکرده است.

معادل‌ انگلیسی سـرمایه در گردش عبارت است از:

Working capital

اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این نوشته در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.